Fernando Pessoa’nın kendisinden ‘ruh ikizim’ diye bahsettiği, Portekiz edebiyatının özgün isimlerinden Florbela Espanca daha çok feminist şiirleriyle tanınır. Henüz sekiz yaşındayken yazdığı ‘Yaşam ve Ölüm’ Espanca’nın bilinen ilk şiiridir. Everest Açıkhava dizisinin 30. kitabında ise üç öyküsü yer alıyor. Yetenekli bir şair olduğunu (henüz şiirlerini okumasam da) öykülerinde göze çarpan lirik yansımalardan anlayabiliyorum. Genelde öykü okurken cümleleri yüksek sesli okuma isteğine kapılmam ama bunlar çok farklı, kendimi loş bir ortamda dinleyiciler önünde metni okurken hayal ediyorum. Varoluş sancıları çeken bir yazarın hayata, kadın erkek ilişkilerine, ölüme, kısaca insana dair konulara ilişkin tutkulu satırları bunlar.
“Ölüler bilir. Ben biliyorum. Ölüler binlerce parmaklarının ucuyla gözlerime dokundular, onları içime gömdüler ve bakmamı istediler… gördüm. Asırdan asıra, görebilen diriler çıkıyor. İnsanlar bunlara aziz, peygamber, sanatçı, öncü diyor. İnsanlar mürekkep lekeleri ve çizgilerin sonsuzluğuyla hikâyelerini yazıyor… ve anlatıyor, yorumluyor, açıklıyorlar! Ah, çok yazık, bırak da güleyim! Jeanne d’Arc… Pascal… Savonarola… Jan Hus… Vinci… Ah Tanrım! Yaşıyorsun ama hayatı bilmiyorsun. Onlar biliyorlardı, gözleri kapalı olsa bile, hayatın içinde. Diğer ölüler de biliyor. Bak”, deyip birden bir demet leylak kopardı ve koklamam için uzattı, “koku!
Hayat bu leylak demetidir… Başka bir şey değil… Gerisi sadece kokudur…”
Portekizce aslından çeviren : İlknur Akman Erk
Bu minicik kitaptan bu kadar zevk alacağımı hiç düşünmemiştim. Mutlaka okuyun…
