Sizi bilmem ama ben hep özgürlüğü kuşlarla bağdaştırdım.. Uçmak, göğe doğru, özgürlük değil de nedir.. Kitap bu yüzden bence çok ilginç bir bakış açısıyla yazılmış.. Biliyor musunuz, aslında kuşlar da özgür değilmiş! Evet bir kuş da olsan kendini bulmadan gerçek manada yaşaman pek mümkün görünmüyor.. Yazar martıların dünyası aracılığıyla insanlara güzel mesajlar vermiş.. Aynılıklar, düşünülmeden konulmuş kurallar, özümüzü bulmaya engel olan hurafeler.. Kitapta toplumun geneline uymadığı için dışlanmış bir martı söz konusu.. Ne kadar saçma değil mi! Peki bizim için de aynı şeyler geçerli değil mi? Hep savundum, bizler robot değiliz diye.. Aynı şekilde programlanıp aynı şekilde düşünüp aynı şekilde mi yaşayalım yani?.. Her insan bambaşka bir evrenken neden bu güzellikleri keşfetmek yerine baskılıyoruz ki? Sizi bilmem ama ben kendi rengini bulabilmiş insanlara hayranım.. Kitabın 4. bölümüne gelecek olursam; bence en etkileyici bölümdü.. Bazı şeyleri zamanla nasıl yozlaştırıp çöp ettiğimizi kanıtlıyor ama durum ne kadar kötü de olsa her zaman umut olduğunu da göstererek insanın içine su serpiyor.. Son olarak çerez bir kitaptı hem de bol bol resimlisinden.. Yani demem o ki bir çırpıda okuyabilirsiniz;) 
Martı Jonathan Livingston 
Richard Bach
En doğru yasa bizi özgürlüğe götürecek olandır.
Martı Jonathan Livingston.... Bir hikayeden çok daha fazlası. Onu anlayarak okur ve değerlendirirseniz altındaki acımasız gerçeklikle karşılaşırsınız. Sadece bugün için değil, geçmiş ve gelecek içinde çok net yorumlar içeriyor.
Daha ilk sayfasından bile anlıyorsunuz ki gerçekten de sıra dışı bir kuş Martı Jonathan Livingstone. Diğer kuşlara hiç benzemiyor çünkü o, sıradan martılar gibi sadece karnını doyurmak için uçmuyor, gerçekten uçuyor. Sınırlarının da ötesinde kendisine yüklenen misyondan çok daha fazlasını yapabileceğine, doğasının ötesine geçebileceğine inanıyor ve bu inancı sebebiyle büyük bir darbe yiyor. Livingston'un öyküsünde kendi sınırlarımızı belirleyen bizler ve bizlerinde üzerinde olan kurumların bir aynasını görüyoruz, toplum baskısını ve kimselerce belirlenen bir düzenin içine sıkışıp kaldığımızı. Farklı olanın nasıl dışlandığı ve ilahlaştırıldığı arasındaki o ince çizgiyi ve öğretilerin ne kadar sapabileceğini, nerelere evrilebileceğini...
Jonathan’ın yapmak istediği diğer martıları sıkıştıkları bu kalıplardan kurtarabilmekti, özgür olmalarını sağlamaktı. Bir noktada başarıyordu da ama değişimler ve dönüşümler sancılı ve uzun süreçlerdir. özellikle de bahsettiğimiz zihniyet dönüşümüyse! Nitekim çöküşün gerçekleşmesi çok uzun sürmüyor. Özgürlüğe doğru atılan her adım misliyle prangalara dönüşüp bileğine yapışıyor insanın- pardon martıların.
Richard Bach içinde yaşadığımız hayatın gerçeğini yüzümüze en güzel şekilde vurmuş. 
Martı Jonathan Livingston 'ın her insanın en az bir kere okuması ve üzerine düşünmesi gereken bir eser olduğunu düşünüyorum.
