Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.36.38
nihal sipahi
nihal sipahi
@nsipahi
null
258 okur puanı
Mart 2018 tarihinde katıldı
Okuma Hedefleri
8/10 puan verdi
Roman da anlatılan kişilerin, olayların başka bir memlekette yaşandığını varsayarak okuduğunuz da, Aziz Nesin'in mizahı fazlasıyla güldürüyor. Ancak, Zübük gerçek bir karakterden esinlenerek yazılmış. Anlatılan memleket de bize tanıdık geliyor. Bürokrasinin işleyişi, toplumun olaylara verdiği tepki...vs. geçen bunca zamana rağmen ne değişmiş ne de gelişmiş.
Düzenin bozukluğu mu zübükleri yaratıyor, yoksa zübükler mi bu bozuk düzenin yaratıcısı bilemedim. Ancak, bozuk düzen, namuslu ve dürüst insanı, Zübükzade İbrahim gibilerin yardımına mecbur bırakıyor. Bu durum, itiraf etmeliyim, içimdeki zübüklüğü de fark etmemi sağladı. Almanca öğretmeninin yerinde olsaydım, Zübükzade İbrahim hakkında öğrendiklerime rağmen, ondan yardım isterdim ve günün sonunda ben de, Zübükzade İbrahim'in kandırdığı insanlardan biri olurdum. Sonra da istifamı verip, memleketi terk ederdim...
youtu.be/UhZTBLzOBco
Bence kitapla ilgili en iyi incelemelerden biri Yalın Alpay'a aittir. Dinledikten sonra kitabı tekrar okumak isteyebilirsiniz.
---spoiler içerir---
İnce Memed haksız düzene başkaldıran, “mecbur adam”ın romanıdır. Bu dünya var olduğu sürece güçlü, hüküm süren ağalar ve zulüm gören, haksızlığa uğrayan, aşağılanan köylüler gibi insanlarla var olmaya devam edecek. Sadece baştaki sıfatlar ve suretler değişecek. Ama, bir de gücünün yetip yetmeyeceğine bakmaksızın haksızlığı kabul etmeyen, zulme direnen, yüreği bedeninden büyük İnce Memedler var. İnce Memedler, insanın içindeki başkaldırma kurdu var olduğu sürece hep olacak. Bu yüzden de İnce Memed'in varlığı umuttur.
Peki, insan dünyadaki bunca zulme, haksızlığa, aşağılanmaya nasıl dayanır? Yaşar Kemal, seride bunun da cevabını veriyor. “Demir olsam çürürdüm, toprak oldum da dayandım” diyerek…
Seride, her kitabın öne çıkan bir bitkisinin olması en güzel ayrıntılardandır. Çakırdikeni, karaçalı, keven ve devedikeni… İnce Memed, iyi ki Türkçe yazılmış. Bence, İnce Memed’i kendi dilinden okumak şanstır. Çünkü, kitapta geçen betimlemeler ve halk dilindeki kelimelerin çevirisiyle, anlatım dili yine bu kadar akıcı ve etkileyici olur muydu? Bilmiyorum.
Aklımda kalan soru işaretleri var. Birincisi İnce Memed’in oğluna, Memed’e ne olduğu? İnce Memed de sağ olsun oğlunu pek arayıp sormadı. Bu açıdan İnce Memed’e kızgınım. Bu durum belirsiz kalmış gibi. İkincisi, İnce Memed’in Arif Saim’i öldürdüğü gece, Topal Ali’nin Memed’e bahsettiği iş, Murtaza‘yı mı öldürmekti?
Bir de, bir gün bu topraklarda İnce Memed destanının filmi çekilir mi?...
Okur Takip Önerileri
Yaşar Kemal'in bu romanının en az İnce Memed kadar bilinmemesine şaşırdım. Yaşar Kemal, 79 sayfalık kısa romanında insan sevgisini, tabiatı, kentleşmenin şehrin doğasını ve buna bağlı olarak insan vicdanını zamanla yok etmesini anlatıyor.
Kentleşme ile birlikte nüfus kalabalıklaşmış, şehrin yapısı değişmiştir. İnsanlar şehrin doğasını rant
Cengiz Aytmatov'un, kitaplarında tabiatı, olayları anlatırken yaptığı betimlemeler, dildeki doğallığı, hikayelerinin akışı bana Yaşar Kemal'i hatırlatır. İkisininde kaynağı aynı gibi...Tasvirler o kadar iyi ki, kitabı bitirdikten sonra hikayede geçen, görmediğiniz Tian Şan, Isık Gölü, Dolon geçidini tanır, zihninizde rahatlıkla canlandırabilirsiniz.
Cengiz Aytmatov'un kitapları genelde hüzünlü, buruk bitiyor. Selvi boylum al yazmalım da böyle bir hikaye. Kitap, filmle birebir. Ama, filmi daha da anlamlandırabilmek için, kitabı muhakkak okumak gerekir. Çünkü, en nihayetinde filmlerde de başka birinin yorumladığı, anladığı, hayal edebildiği kadarı bize gösterilir. Kitapta, filmde olduğu gibi Aysel(Asya)'in iç sesini, duygularını tam olarak anlatmıyor. Daha çok İlyas ve Baytemir(Cemşit)'in iç dünyası ve yaşadıklarına yer veriliyor. Film, Aysel(Asya)'in neden İlyas'ı seçtiğini anlatır gibi. Aslında filmden hafızalarımıza kazınan meşhur "Sevgi, emektir!" mottosu, senarist Ali Özgentürk'ün yorumudur. Yoksa kitapta böyle bir cümle geçmez. Bence senarist kitabı çok iyi yorumlamış. İyi ki Ali Özgentürk, Türkan Şoray'ın filmin finalinde Aysel(Asya)'in Baytemir(Cemşit) değilde, İlyas'ı seçmesi için senaryo değişikliği ısrarını dinlemedi. İyi ki hikayeye sadık kalındı.
----spoil içerebilir---
Anlaşılırlığının çokta kolay olmadığını düşündüğüm bir kitap. Zor bir kitap. Zaten "her şeyi fazlasıyla anlamak bir hastalıktır". Kitap iki bölümden oluşuyor. İlk kısımda; kitaptaki karakterin yeraltı dediği zihninden geçenleri, bilinçaltını, fikirlerini anlatıyor. Bunu da büyük bir cesaretle, dürüstlükle
Kitabın önsözün de ; 1970’lerde Oğuz Atay’ın bugünkü denli benimsenerek okunması güçlüğünden bahseder. Oğuz Atay’ı bugün okuyoruz, hatta her gün sosyal medya da kitaplarından alıntı sözlerine bir yerlerde muhakkak rastlıyoruz. Okuyoruz da anlıyor muyuz? Bana kalırsa şüpheli...
8 etkileyici hikaye. Gerçekten her bir hikayenin ayrı bir derinliği var ve kendinizden bir şeyler bulamamanız mümkün değil. Oğuz Atay’ın hikayelerin de kullandığı metaforlar, ironiler kitabın anlaşılırlığını zorlaştırıyor. Hikayelerin güzelliği de, belki buradan gelir. Bir hikayeyi bitirdikten sonra, hakkında yapılan incelemeleri okuduğumda, kısa filmini seyrettiğim de “Ben nasıl burayı atlamışım? ya da "Burada bunu mu demek isteniliyor aslında?” dedim. Tekrar okuduğum zaman, okuduğumu daha da anlamlandırmaya başladım.
Eğer daha önce Oğuz Atay kitabı okumadıysanız, açılışı bu kitaptan yapın. Hem Oğuz Atay’ın dilini anlar, hem de diğer kitaplarına bir girizgah yapmış olursunuz.
Eğer insanın bir ümit, bir düş dünyası yaratma niteliği olmamış olsaydı belki de yaşaması mümkün olmazdı. Yaşamı sürdürebilse bile belki de insanoğlu bu insanoğlu olmazdı. Bu düşünceden yola çıkarak insanı şöyle tanımlayabiliriz: İnsan, mit yaratan bir mahluktur.
Yaşar Kemal
Kitabı bitirdikten sonra, direkt aklıma Yaşar Kemal'in, Dağın Öte Yüzü serisinin ilk kitabı olan, Ortadirek'in ön sözünde geçen bu sözü aklıma geldi. Sanki bu kitap bana, bu sözün açıklaması, kitabın özeti gibi geldi. Şarkı sözünde geçer ya "Bir umuttu yaşatan insanı..." Galiba aynen öyle.
İyi ki, Yaşar Kemal gibi, büyük bir yazarımız var. Ortadirek, üzerine tezler yazılmış bir kitap. Bitirdikten sonra bu kitabı inceleyecek yeterli donanıma sahip olmadığımı fark ettim. Benim incelemem, ancak denizde damla olur.
Yaşar Kemal Çukurova'nın toprağını, doğasını, insanını, üslubunu öyle gerçekçi ve güzel tasvir etmiş ki, bu toprakları bilmeseniz bile artık aşina olursunuz.
Günümüzden o döneme bakınca, hala bazı şeyler değişmemiş dersiniz. "Menfaati için, yetkisini kullanan, halkın emeğini çalan, gerekirse cahil halkı kandırmak için dini kullanan bir yönetici...muhtar(!)
Ah Ali ah... Çaresizliğine ve öfkesine rağmen annesini bırakmaması, merhametinden ve vefasından olan Ali...
Yaşar Kemal; Koca Halil'i, Meryemce'si,
Elif'i, muhtarıyla... bugüne ,bugünün insanına ne çok şey anlatmışsın...
Kemal Tahir'in okuduğum ilk kitabı. Bitirdikten sonra keşke daha önce okusaymışım dedim. Kitabın devamı olduğunu öğrenince sevindim. Daha önce, Kurtuluş Savaşı dönemini anlatan bir çok roman okumuştum. Ama sanırım bu en iyilerindendi. Savaş dönemi kitaplarını okurken "acaba ben o dönemde yaşasaydım, ne yapardım?" diye hep sorgularım kendimi. Bugünden bakıp, yaşamadan kurtuluş savaşı dönemine ilişkin iyi kötü, haklı haksız taraf seçmek yada yorum yapmak çok kolay. Ama savaşı görmek, yaşamak çok farklı. Kendini, aileni, sevdiklerini o döneme koyunca bence tahminlerimiz bugün yaptığımız gibi kolay yada doğru olmuyor. Özellikle Kamil Bey'in ruh halini ve kendi içindeki soruları sorarken, içimizdeki bu tür sorulara ayna tutuyor sanki. Hülasa kelâm, bu kitabı okuyun okutunuz efendim....
Deniz öyle güzel anlatılmıştır ki... Okuduktan sonra denize, toprağa, doğaya eskisi gibi bakmazsınız. Bu açıdan size bir farkındalık yaratır. Betimlemeler muhteşem. Denizcilik diye bir dil varmış onu öğrenirsiniz ve bu, kitapta geçen bazı yerleri anlamamanıza sebep olabilir. Ama bu dil, kitabın akıcı olmasına engel olmamış. Kendinizi, hayatınızı sorgulatıyor. Eğer yüreğinizden geçenleri bir kere dinlerseniz, kendinizi gerçekten tanımaya başlarsanız ve işte o zaman sizi bekleyen kaderden kaçamazsınız. Galiba insan hep ait olduğu yerde olmak istiyor. Başka türlüsü, ya mutsuz yada eksik kalıyor. Belki de en kötüsü bunu hiç bilmemek, farkında bile olmamak. Anlayacağınız kiminin sadece var olması kiminin yaşaması meselesi... Bence okuyun, pişman olmazsınız...
Bence ölmeden önce okunması gereken kitaplardan ...yada hiç okumaya başlamayıp onu ilk kez okuyacak olmanın güzelliğini hep içiniz de saklayın...Bence bu kitabı okumak sağlam bir psikoloji gerektiriyor. Okuyup bitirdikten sonra bir süre kendinize gelemeyebilirsiniz.
