Homeros'in destanının Olymposçu kültürün şiiri olduğuna, bu kültürün onunla titan savaşının dehşetleri hakkındaki kendi zafer şarkısını söylediğine değinmiştik. Şimdi, trajik şiirin aşırı güçlü etkisi altında, Homeros'in mitleri yeniden doğuruluyor ve bu metempsykhosis'te Olymposçu kültürün de bu arada daha derin bir dünya görüşü tarafından yenildiğini gösteriyorlar. İnatçı titan Prometheus, Olympos'taki işkencecisine, kendisiyle tam zamanında ittifak yapmazsa, iktidarının büyük bir tehlikeyle karşı karşıya kalacağını bildirmiştir. Aiskhylos'ta, korkuya kapılmış, sonunun geleceğinden endişelenen Zeus'un titanla ittifak yaptığını öğreniyoruz. Böylelikle, daha önceki titanlar çağı, daha sonra yeniden Tartaros'tan gün ışığına çıkartılmıştır. Yabanıl ve çıplak doğanın felsefesi, Homeros'un dünyasının, önünden dans edip geçen mitlerine, hakikatin gizlenmemiş yüz ifadesiyle bakar: mitler bu tanrıçanın yıldırım gibi gözünün önünde sararıp solmakta, tir tir titremektedirler – ta ki o, Dionysosçu sanatçının güçlü yumruğunu yeni tanrının hizmetine girmeye zorlayıncaya dek. Dionysosçu hakikat, tüm mitos alanını kendi bilgilerinin simgeleri olarak devralır ve bunları kısmen kamusal tragedya kültünde, kısmen de dramatik gizem şenliklerinin gizli ayinlerinde, ama her zaman eski mitsel örtüleri altında dile getirir. Prometheus'u akbabalarından kurtaran ve mitosu Dionysosçu bilgeliğin at arabasına dönüştüren bu güç, hangi güçtü?
"Şiirin etki alanı olarak güzellik, salt sanatın açık bir kuralı olduğu için doğrudan sebeplerden etkilenir haldedir; amaçlara, en iyi uyarlanmış anlamlar aracılığıyla ulaşılmış olur; ima edilen kendine has yükselmeyi inkâr edecek kadar zayıf olmayan kimse, şiire ulaşmaya en hazır kişidir."
Şiir, edebiyat ürünleri arasında kendine özgü bir alana sahiptir. Sanatsal bir amaç ve estetik bir karakter barındırması bakımından fayda gözetmeye dönük edebiyatın diğer düşünce mahsullerinden ayrılır. Zira şiir, gerek anlatma ötesi unsurlar taşıması ve gerekse gösterilen özel bir çaba sonucu oluşan estetik bir dil ve söyleyiş biçimiyle duygu
ŞEYH GALİB'TE İNSAN TELAKKİSİ
Şeyh Galib klasik edebiyatımızın son büyük şairi olarak kabul edilir. Hayatı boyunca Mevlevi kültürü içerisinde bulunmuş ve nihayetinde Galata Mevlevihanesi’nin postnişinliğini de yapmıştır. Ehl-i tarik bir şair olmasının yanında III. Selim’le olan dostluğu bakımından da dikkat çeken bir isimdir.
SABAH ÜLKESİ: kültür, sanat, felsefe dergisi,
Şiir Hakkında
Söz konusu nokta, güzelliğin şiirin en mantıklı kaynağı oluşudur. Bazı arkadaşlarımın yanlış aktardığı bu noktayı birkaç kelimeyle açıklığa kavuşturmak isterim. Güzelliği incelerken yaşanan o yoğun, saf ve yükseltici hazdan bahsediyorum. İnsanlar güzellikten konuştuklarında, bir nitelikten değil, akıl ve kalpten de değil, daha ziyade, bir etkiden bahseder; kısacası, ruhun o ani yükselişinden...
Şiirin etki alanı olarak güzellik, salt sanatın açık bir kuralı olduğu için doğrudan sebeplerden etkilenir haldedir; amaçlara, en iyi uyarlanmış anlamlar aracılığıyla ulaşılmış olur; ima edilen kendine has yükselmeyi inkâr edecek kadar zayıf olmayan kimse, şiire ulaşmaya en hazır kişidir. Şiirde kesin bir uzatmayla gerçeğe veya zihnin doyumuna ve tutku nesnesine ya da kalbin heyecanına ulaşılabilir, ki düzyazıda buna çok daha çabuk ulaşılır.
Gerçek, keskinlik ister, tutku ise sadelik (gerçekten tutkulu olanlar beni anlayacaktır). Ki bunlar bahsettiğim o güzelliğe zıttırlar ve ısrarla güzelliğin ruhu yükselttiğini söylüyorum. Tutku veya gerçek, bir şiirde yer almayabilir; bunlar açıklama getirebilir veya müzikteki uyumsuz notalar gibi efekt verir, fakat gerçek sanatçı, bunları ilk olarak gerçek hedefi destekleyecek şekilde kullanırlar ve ikinci olarak şiirin atmosfer ve özünü yaratan o güzelliğin içine yedirir
Pdf
Şiirin etki alanı olarak güzellik, salt sanatın açık bir kuralı olduğu için doğrudan sebeplerden etkilenir haldedir; amaçlara, en iyi uyarlanmış anlamlar aracılığıyla ulaşılmış olur; ima edilen kendine has yükselmeyi inkâr edecek kadar zayıf olmayan kimse, şiire ulaşmaya en hazır kişidir.
