Yusuf Akcura, bugün "komprador" diye adlandırılan emperyalizmin yerli aracılarını şöyle tanımlamaktadır:
«Kapitalistler, çok akıllı, çok kurnaz ve çok pratik odamlardır. Sömürecek!eri memleketler halklarından kendilerine yardakcı bulmanın.işi hayli kolaylaştıracağını pekala takdir ederler. Bunun için bazen fikri ikna yoluyla, fakat çok kez maddi çıkar sağlayarak, toprağından altın, halkından can alacakları memleketin ahalisinden bazılarını saflarına kazanırlar. kendilerine bilinçli ya da bilinçsiz tellallar. acentalar bulurlar. Bu zavallılar, bilerek ya da bilmeyerek, Avrupa kapitalistlerinin mükellef sofralarından yere düşmüş kırıntılara tamah edip, onlara hizmetçilik, çığırtkanlık yaparlar ( ... )
lstanbul'da şehir hizmetleri (su, havagazı, elektrik,telefon, tramvay, tünel vb.), demiryolları. madenler, tütüncülük gibi büyük işler, imtiyazlı yabancı şirketler elindedir. Bu şirketlerin yönetici ve yüksek memurları, yabancı ve yerli Hiristiyanlardandır. Fakat devlete rüşvet kabilinden. aslında bir görevleri olmamakla birlikte, iltimaslı bazı Türkleri kullanmaktadırlar.