“İlmin kanunu budur; şiirde ise böyle bir kanun yoktur, kendinden önce gelmiş hiçbir şeyi yadsımaz ve ardından gelenler tarafından da yadsınmaz, huzur içinde aşar geçer yüzyılları. Bunun için rubai yazıyorum.”
Sayfa 42Kitabı okudu
İçtiğin şarap, öptüğün dudaklar
Her şey onlarla başlar
O zaman düşün neydin dün, nesi bugün
O vakit anlarsın yarın da olacaksın ancak bu kadar.¹
(¹Ömer Hayyam'dan bir rubaî')
Sayfa 162 - Koridor YayıncılıkKitabı okudu
8. Rubai
Her sabah yeni bir gün doğarken,
Bir gün de eksilir ömürden;
Her şafak bir hırsız gibidir,
Elinde bir fenerle gelen.
Sayfa 17 - Dokuz YayınlarıKitabı okudu
Bir sır daha var, çözdüklerimizden başka!
Bir ışık daha var, bu ışıklardan başka.
Hiçbir yaptığınla yetinme, geç öteye;
Bir şey daha var bütün yapıtlardan başka.
Sayfa 27 - Türkiye İş Bankası Kültür YayınlarıKitabı okudu
Bu konuda son alıntı hem Orhan Veli’nin hem de Yahya Kemal’in
dostu olan Sabahattin Eyuboğlu’ndan. Eyuboğlu, Yahya
Kemal’in Efsane'nin bir mısraını duyuşunu başka bir şekilde anlatırken,
Orhan Veli hakkında ipuçları da verir:
"Bir gece yine gelmiş ve nasılsa bomboş bulmuş bizim evi. Ertesi gün,
bir gezi dönüşü kapımda Orhan Veli’nin o pürüzsüz elyazısıyla bu beyti bulmuştum:
Kapılar, pencereler savletime bigâne;
Ses sada yok, bu değil sanki o devlethâne.
Divan şiirinin iyisini kötüsünü ayırt edemeyenlere bu beytin yapılışındaki
ustalığı, yağdan kıl çekme rahatlığı, belâlı bir şiir biçimini dizginleme gücü, deyimlerin
seçilişindeki incelik anlatılmaz kolay kolay. Ama Yahya Kemal'e okuduğu
zaman hemen kulak kabartmış, ‘Vay yezit, vay!’ demiş ve bir daha söyletmişti
bu beyti bana. 0 yıllarda Orhan’ın içinden zor çıkılır rubai vezinleriyle
yaptığı Hayyam çevirileri de üstadı bir hayli şaşırtmıştı. Ritm duygusu ve bilgisi
Orhan'ın sırlarından biriydi.” 14
Orhan Veli, kendi şiirini aramış ve bulmuştu, ama bunu eski şiire
hakaretler yağdırarak yapmak yerine, şiirin tanımı üzerine
uzun yıllar çalışarak, yazarak ve düşünerek yapmıştı. Orhan Veli
gibi yazmaya öykünen pek çok şairin Türk şiirinde onun yerine
yaklaşamamasının en büyük nedeni bu çalışmanın gerekliliğini
fark edememeleridir.
_Gazeller_
_Keşke uyuyabilseydim de, rüyada yüzünü gösterseydin.
_Ey bütün maddî varlığından kurtulup, sadece baştan ayağa nür olan azîz varlık, yıldızlar bile seni görüp kendilerinden utanıyorlar. Senin cevherin kuyumcuda müşterilerce pek beğenildi. Yani asaletine, rühî güzelliğine, Hakk aşıkları hayran oldular.
_Avareliği, bir bir şerbet gibi
Eskileri ele alalım, Yunan'ı, Hint'i, benden önceki Müslümanları ele alalım; hepsi de bu dallarda bol bol eser yazmış. Onların dediklerini tekrarlarsam benim çalışmamın bir değeri kalmaz; eğer onlara karşı çıkarsam, ki içimde sürekli böyle bir eğilim var, ardımdan gelecek başkaları da bana karşı çıkacak demektir. Alimlerin yazılarından yarına ne kalacak? Sadece kendilerinden öncekiler hakkında söyledikleri kötü şeyler. Ötekilerin kuramlarında çürüttükleri ne varsa hatırlanacak, ama kendi tasarladıkları da kaçınılmaz bir şekilde onların ardından gelecekler tarafından yok edilecek, gülünç duruma düşürülecek. İlmin kanunu budur; şiirde ise böyle bir kanun yoktur, kendinden önce gelmiş hiçbir şeyi yadsımaz ve ardından gelenler tarafından da yadsınmaz, huzur içinde aşar geçer yüzyılları. Bunun için rubai yazıyorum. Beni ilim aleminde asıl büyüleyen ne, biliyor musun? En yüce şiiri orada bulmam: Matematikte, sayıların o baş döndürücü sarhoşluğunu; astronomide kainatın muammayı andıran mırıltısını... Ama Allah aşkına bana hakikat lafı etmeyin!
Sayfa 42 - Yapı Kredi YayınlarıKitabı okudu
Kıskandım
Rivayet ederler ki: Mehistî bir gün sultanın meclisinde bulunuyordu. Bir ara dışarı çıkıp geldiğinde sultan, havanın nasıl olduğunu sordu. Dışarıda kar yağıyordu. Mehistî hazırlıksız bir şekilde şu rubaiyi söyleyip padişaha arz etti:
Ey padişah, felek senin için saadet atını hazırlamış,
Bütün padişahlar arasında seni takdir etmiştir.
Senin altın nallı atın, harekete geçtiğinde ayaklarını
Toprağa basmaması için yerleri gümüşle kaplamıştır. [RUBAİ]
Bu rubai sultanın çok hoşuna gitti ve bundan sonra Mehistî sultanın yakın nedimlerinden oldu.
Şadlıq məndən olur ayıqlıqdan nihan,
Məstlik isə olur ağılda nöqsan,
Sərxoşluq-ayıqlıq arasında bir hal
Var ki, mən onun bəndəsiyəm, ey insan!
Sayfa 20Kitabı okudu
Rubai
Ömrün o büyük sırrını gör bir bak da
Bir tek kökü kalmış ağacın toprakta
Dünya ne kadar tatlı ki binlerce kişi
Kolsuz ve bacaksız yaşayıp durmakta.
