Çanakkale Savaşı

Trablusgarp'ta ,Çanakkale 'de ,Kurtuluş Savaşı 'nda, en kanlı çarpışmaların en kritik günlerinde bile elinden kitap düşürmezdi.

Çanakkale Savaşı ve kara mizah denildiğinde, akıllara ilk gelen hiç şüphesiz ki İngiliz şair Rupert Brooke olmalıdır. Şair Brooke, Japonya’da batışından tam 25 yıl sonra ‘Ertuğrul’un Yüzbaşı Cemal Bey tarafından kullanılan bir uçak olarak Çanakkale semalarında keşif uçuşu yapmayıp, Yüzbaşı Guepratte’ın mayınlarını topladığını göremeseydi ve Nusrat da bunun üzerine suya yeniden mayın bırakmasaydı, yani geçilseydi Çanakkale, neler olacağını şöyle hayal etmekteydi:
“Kaderimizin bize bu kadar yardımcı olacağını tasavvur edemezdim! Demek Hero Kulesi (Galata Kulesi) 15’lik toplarımızın altında paramparça olacak? Demek deniz, top gümbürtüleriyle kana boyanıp, leş gibi olacak. Demek Ayasofya’nın mozaiklerini, lokumları, halıları yağmalayacağım. Demek ki bizler tarihte bir çağın dönüm noktasını yaratacağız. Oh, Tanrım!.. Hayatımda bu kadar mutlu olmamıştım!.. Birden anladım ki, çocukluğumdan beri hayatımın tek arzusu İstanbul’a karşı askeri bir harekâta katılmakmış.”
18 Mart günü, işgal gemileri birbiri ardına boğazın dibini boylarken, şair Brooke’un yüzünü düşünebilir misiniz?
Hayır!..
Düşünemezsiniz!..
Çünkü Rupert Brooke, harekâttan bir gün önce sinek sokmasından dolayı ölmüştür.

Savaştan sonra, askeri mahkeme yüzbaşının görevini yaptığına, suçsuz olduğuna ve Hainler Mezarlığı’ndan alınarak Savaş Anıtı’na törenle defnedilmesine karar verir... Bu öyküyü öğrendiğimden beri Paris’te bir evin içini hayal eder dururum. Pencereyi örten solmuş perdeye doğru yaşlı bir el uzanmaktadır. Perde aralığından caddeye baktığımızda, Yüzbaşı Guepratte’ı taşıyan askerleri görürüz. O an, Amiral Guepratte, suçsuzluğu kanıtlanmış oğlu evinin önünden geçerken ağladı mı, ağlamadı mı bilemem, ama yaşlı el perdeyi bıraktığında solgun perde ötekiyle buluşur, kısa bir süre hafifçe dalgalanırlar ve durduklarında Çanakkale Savaşı da bitmiş olur!

Türkiye 50 yılda telafi edemeyeceği bir münevver zümreyi kaybetmiştir. yedek subay savaşları dediğimiz Çanakkale, Kafkasya Filistin ve bizzat Kurtuluş Savaşı'nın kendisinde şehit düşen okumuşların sayısı kabarıktır. Bir medeniyeti, bir rengi temsil eden, Doğu’ya ve Batı’ya aşina bir genç münevver sınıf elden yitirilmiştir. Bugünkü Türkiye eğer tamamıyla maziyle kopuk bir gençlik sahibiyse, bunun nedenini oraya kadar uzatmak gerekir.