Dünyaya gələndə vardı səbəbi?
Yaşaya bilmədi məqsəd gətirdi.
Düşünür nə etsəm daha gərəkli.
Seçdiyim məni də etsin önəmli.
Məni tanısın yerin hər kəsi.
Ad sanım olsun da dillər əzbəri.
Bilsinlər necə də güclü biriyəm.
Di dilê min de mirin, sawên reşqeratî
xêz nedikir, bêro dimam carinan
min şopa royê winda nedikir, li ser
zimanê min çend peyvên gulîmifte û
pisporê min bezîna berikên rêvekirbûn
Di zarotiya xwe de ey kulma koletiyê,
min tu helandî di nav şîrê dayika pîroz de
Bi kenê xwe ê qerqaş min tu
qewitandî li ser sormemikên têrbûnê
Li ser lêvên jîneza min
Ez baş dizanim,
Mirin gelek ditirse ji min
Lê dîsa ji ez qet naxwazim rûyê wê bibînim!..
I
Mirinê xwe li qirika min da
Ez bê nefes hiştim bêdem û wext
Min li ber xwe da dîsa
“ji bo Welî, Rustem, Nûman
û hemû hestîwendayan”
(Qefleyek mirov digeriyan di kontara çiyê de, karê xwe yê liservebûyî pêk dianîn… Digeriyan di bin taldan de, li nava deviyan… Derwêş sekinî û çok da erdê, pêşî duayek kir, piştre bi destan axê veda û hestiyekî reşbûyî derxist…
Sê çar kes lê kom bûn, hêdî hêdî qefle tev lê civiya…)
Derwêş
“hê jî
Li me diariya xewa stranên takekesî
Û îskeîskên me yên çil û çar esrînî ye bîska din
Dizîka diêşim, kes bi xulqê asîmanan nizane
Qira qirdê me tîne, şop û aşop her tenêtî ye
Belam zane û kane ye, banû û bane ye
Kevan kevaniyên vegotinê
(Veder, derbikdêr û destêwer e
Heke simbil li ber bê bireqisin, dadixwe ji vegotinê)
Xwedê hêlîna teyrê kor hildiweşand
Di biharên kamilbûyî de ligel hewiya daran
Evîn azîneya herî zînde
Tu yê hîn bikî teyro, koro!
Devê min no, diranên min ko
Tu û êş litûfên Xwedê ne, pelê te vê yekê li xwe danaynin
Li beriyê deşîfre bûye gerîllayeke ziravstûr
Dê bişibe dilê me, li ku razê dê li wir bizê
Dûre fermana hestûyê me radibe
Çûyîn jî ditewe bi fer-manê re
Dilê min zebeşê kêrê
-ev jî kurdbesqûe ye; alima zilmê, zalim!-
Welatek bifikir dijmin tijû çar devdor
Netew guh kirine kerr çav kirine kor
Dîsa jî dev jê bernadim têkin agirsor
Ew min radike ser pîya, min dibe jor
ᎮᎥ̂ᏒᏂᏋᏉᎧᏦ
ji qetrê sader qehr û risas
bi mohreke sincirî re hatim helandin
li hemû dergehên demderewîn yekcar
min qufiland dilê xwe yê têrxwê
bi kerbekê re hazar car min lehimand
keserên kiras zingar
dil û rivîn
kul û birîn
wekî teyrekî bêzar di şîrê xwe de hatim parzilandin.
min guh da nalîna dengekî hinavîn
û dawîn min xwe kuşt di şeveke şafiî
Çar ordusu dağıldı. Fakat onun yerini her tarafta, Rus ordusunun silâhlarına konan bazı döküntüleri de toplayan Ermeni birlikleri aldı. Ermeni kıtalarının karşımızda yer almasıyla beraber harp, artık harp olmaktan çıktı. Devam eden şey, artık bir harp değildi. Harbin karşılıklı bütün kaideleri ortadan kalktı. Ermeni birlikleri, bir taraftan cephede savaşmaya çalışırken, bir taraftan, işgal ettikleri sahada kalan yerli sivil Türk halkı üstünde geniş bir katil ve imha işine girişmişti. Hem düşmanı sürmek, hem içeride kalanları bir an önce kurtarmak lâzımdı. Aramızdaki savaş artık kör ve aman bilmez bir boğazlaşmaydı .
Corc Orwellin 1984-cü il kitabını oxumuşdum və çox bəyənmişdim. Bu yaxınlarda bu kitabı yenidən oxuyandan sonra belə qənaətə gəldim ki, mən də Heyvanlar fermasını oxumalıyam. Bu iki kitab, məncə, indiyə qədərki ən yaxşı kitablardandır. Donuzların planı ilə fermada yaşayan heyvanlar onlara zülm edən, əməyini istismar edən ferma sahibini devirir və idarəçiliyi öz üzərinə götürür. Məqsəd; Biz daha yaxşı şərtlərlə və daha yaxşı şəraitdə yaşamalıyıq. Hər bir heyvan bacardığı qədər işləyir, zəiflər isə qorunur. Vaxt keçdikcə donuzlar yeni qanunlar çıxarır və idarəçiliyi ələ keçirlər. Bunu öz xeyirləri üçün etdiklərini deyirlər. Balanslı bir həyat üçün üsyan edən heyvanlar üçün heç nə dəyişmir. Donuzlara menecer, digər heyvanlara isə işçi kimi baxılır. Animal Farm sosializmin, Stalin dövrünün və çar inqilabının tənqididir. Amma deyəsən indiki və indiki sistemi də proqnozlaşdırıb və tənqid edib. Orwell yenə öz proqnozunu verdi. Kitabda diktatura idarəçiliyini, çürük nizamı, bərabərsizliyi, ədalətsizliyi, ayrı-seçkiliyi, istismarı açıq şəkildə görə bilərsiniz. Müəllif elə uğurlu təsvirlər edib ki, onu yaşayırsan və qəhrəmanların heyvan olduğunu unudursan. Necə ki, bu gün də kitabda olan, kor-koranə mütləq imanla, sorğu-sualsız beyət edən qoyunlar oxucunu dəli edir. Donuzlardakı haqsızlıq və əmək oğurluğu ikiqat dəli edir.
Kısa, çox maraqlı ve anlamlı bir kitabdır. Şiddetle tövsiyə edirəm kitabı da filmini də.
Xoş mütaliələr
Hayvan ÇiftliğiGeorge Orwell · Can Yayınları · 2020246,7bin okunma
Baryatinski, 1847 yılında Şamil'e bir dizi başarılı saldırı düzenledi. 1848'de Gergebil'i ele geçirdikten sonra tuğgeneral olarak Çar'ın maiyetine alındı. Saray, Baryatinski'nin geri dönmesini istemişti. "Canlı bir saray mensubu, ölü bir generalden iyidir" diyorlardı. Prens'e münasip bir eş aramaya
Baryatinski, 1847 yılında Şamil'e bir dizi başarılı saldırı düzenledi. 1848'de Gergebil'i ele geçirdikten sonra tuğgeneral olarak Çar'ın maiyetine alındı. Saray, Baryatinski'nin geri dönmesini istemişti. "Canlı bir saray mensubu, ölü bir generalden iyidir" diyorlardı. Prens'e münasip bir eş aramaya
Baryatinski, 1847 yılında Şamil'e bir dizi başarılı saldırı düzenledi. 1848'de Gergebil'i ele geçirdikten sonra tuğgeneral olarak Çar'ın maiyetine alındı. Saray, Baryatinski'nin geri dönmesini istemişti. "Canlı bir saray mensubu, ölü bir generalden iyidir" diyorlardı. Prens'e münasip bir eş aramaya