İngilizler
"Elbette... Bizler her yerdeyiz. Her yerde olmaya da devam edeceğiz..."
•Casus Gertrude Bell
...
İngilizler kadını-erkeği ile buraya üşüştüler. Altın saça saça Britanya'dan Mısır'a ve Hindistan'a dek gittiler.
Sayfa 406Kitabı okudu
İngiliz casus Gertrude Bell bugünkü Irak'ın sınırlarını elleriyle çizdi. Bir de kukla kral buldu. Faysal'ı Irak tahtına oturttu. Manevi oğlum, dediği biri vardı. Yarbay Thomas Edward Lawrence... Namı diğer Arabistanlı Lawrence!
Sayfa 117Kitabı okudu
"Sık sık haritanın dışına çıkıp merakımın beni götürdüğü yere gidiyorum."
Bizce normal olan bu söylem Çöl Kraliçesi olarak nam salmış Gertrude Bell'in oluşumu için olmazsa olmaz bir bunalım halidir. O haritanın dışına kayarak buhranını gidermeye çalıştı ve büyük bir kaşif, casus olabildi.
Demek bazen şahsi hayatımızın programın dışına çıkması, hiç beklenmedik olaylar yaşamamız bizim için de büyük keşiflere kapı açabilir. Bizi olduğumuz noktadan daha farklı, bir basamak yükseğe taşıyabilir. Normalde göremediğimiz hayat ayrıntılarını bize gösterebilir. Öyleyse gelen musibetler bizi neden endişelendirsin? Büyük bir kaşif gibi merakla fırtınanın dinmesini bekleyelim, bakalım toz fırtınalarının ardında nasıl bir vaha bizi bekliyor? Unutmayalım, bu keşmekeş hayat bir çöl bahçesi de doğurabilir.
Mısır'ın Gertrude Bell'i
Lazoğlu'nun başardığı en önemli iş, sarayda karmaşık bir casus ağı kurmasıdır ki bu sayede efendisi aleyhine birçok tezgahı ortaya çıkarmıştır. Bu ağın içinde, sokak satıcısı kılığına girmiş, zengin ve güçlü kişilerin evine davet edilme umuduyla geceleri Kahire'nin dört bir yanında dolaşan sayısız casus vardır. Bu kişiler içeriye girdiklerinde Türkçe bilmiyormuş gibi yapmaktadır ve konuşulanlara kulak kabartmaktadır. Sonra da duyduklarını kağıda döküp, gizli bazı adreslere gecelik rapor olarak teslim etmektedir. Bütün bunlar, kendileri gibi gizli çalışan diğer casuslardan haberleri olmaksızın ya da üstleriyle karşılaşmaksızın olup bitmektedir. Sonradan, bu adamların bağlı olduğu kişinin, Arapçayı da, Türkçeyi de çok iyi bilen ve bir zamanlar Mehmed Ali'ye Arapça dersleri de veren, yaşlı bir kadın olduğu anlaşılmıştır. Bu kadın raporları toplamakta ve özetleyip derledikten sonra ertesi sabah Lazoğlu'na teslim etmektedir.
Sayfa 70Kitabı okudu
Casus Gertrude Bell :)))*
"Elbette dostum. Hele şu Bağdat'ı alırsak.."
"Alırsak sen büyük bir komutan olacaksın. Osmanlı Devleti de Bağdat'ı kaybettiği için Müslümanlar nezdinde çok itibar kaybedecek. Biz ise Bağdat'ta Müslümanları kendi tarafımıza çekeceğiz. Bunun için benden daha ünlü ve becerikli casusumuz Bayan Gertrude Bell de elinden geleni yapıyor. Yöredeki bütün aşiretleri satın aldı..."
Gertrude Bell (1868–1926)
Durham kentinin yönetimine de katılan sanayici bir ailenin kızı. Arabistanlı Lawrence ile birlikte Britinya İmparatorluğu’na Ortadoğu’da önemli hizmetlerde bulunan casus. Tıpkı Lawrence gibi iyi bir tahsil gördü. Ortadoğu ve hatta Türkiye’nin arkeolojisi üzerinde önemli gözlem ve yayınlar yaptı. Kendi parasıyla çölde kervanla yaptığı tetkikler dolayısıyla Arapların saygısını kazanmıştır. “Çölün kızı” denirdi. Tıpkı Lawrence gibi Araplara karşı büyük bir tutkusu vardır. Onları Türklere karşı kışkırttı. Savaştan sonra Irak’ın coğrafya ve yönetiminin düzenlenmesine önemli ölçüde katıldı. (385)
Gertrude Bell... O casus kadın, Lawrence'ın yanında bir de bu kadının ismi son dönemlerde istihbarat raporlarında sıkça duyulmaya başlanmıştı.
Sayfa 417 - Kuşçubaşı eşrefKitabı okudu
Irak’ı Irak Yapan Kadın Casus: Gertrude Bell
(...)
Durum zamanla Sünni ve Şii ulema ile modernist subayların başını çektiği İngilizlere karşı genel bir ayaklanmaya dönüştü. Sünni ve Şiiler birlikte hareket ediyorlardı. İngilizler aslında fiilen Iraklıları birleştirmişlerdir. Ama kendilerine karşı! Her yerden “cihad” çağrıları yükseliyordu. İngilizler buna çok sert tepki verdiler. Köyler
Sayfa 214 - TİMAŞ Yayınları; 1. Baskı: Nisan 2005, İstanbulKitabı okudu
