Hamlet

William Shakespeare 1564-1616 yılları arasında yaşayan İngilizce dilinin en büyük yazarı ve dünyanın en iyi oyun yazarı olarak anılmaktadır. İngiltere denilince eminim çoğunuzun aklına ilk olarak Shakespeare gelmektedir. Komedi, dram, trajedi alanında eserleri bulunmakla beraber; Hamlet, Kral Lear, Othello ve Macbeth en çok bilinenler arasındadır.

Hamlet, Shakespeare'nin okuduğum ilk eseri oldu. Ne kadar geç kaldığımı okuduktan sonra farkettim. Çok akıcı, kibar bir dili bulunan yazar eserinde aynı cümleyi 3-4 defa düşündürtüyor. Hamlet'in vitrininde sergilenen konu Kral olan babasının vefatından sonra Hamlet'in babasının intikamını almak için çabalaması anlatılmaktadır. Görünen o ki din, devlet, ideoloji, dönem farketmeksizin taht hırsı her zaman hayatımızda mevcuttur.

Deli diye anılan Hamlet aslında her şeyin farkına varmıştır. En önemlisi de ölüm gerçeğinin. Mezarlıkta baktığı bir kafatasının bir lorda, tüccara, dilenciye vs. yani herhangi birine ait olabileceği düşüncesi onun tüylerini ürperttiği kadar benimkini de ürpertti. Unutmayalım ki bizi bekleyen bir ölüm var. Hamlette bu dünyadan hiçbir şey götüremeyeceğini anlamış ve sahip olduğu korkularından arınarak intikamının ardına düşmüştür. Madem hiçbir insan bırakıp gideceği şeyin gerçekten sahibi olmamış, erken bırakmış ne çıkar.(syf 159.)

Kitaptan çok beğendiğim birkaç alıntıyı bırakmak istiyorum:

Bir insana insan mı denir bütün işi
Yemek ve uyumak olursa dünyada yalnız?(syf 115.)
Düşen büyük adamı en sevdiği unutur,
Yükselen züğürde düşmanları dost olur.(syf 85.)

Eminim sizde okuyunca etkileyici olduğunun farkına varacaksınız. Herkese keyifli okumalar..

William Shakespeare’in 400 sene önce yazdığı tregedyası. Hamlet aynı zamanda yazarın en uzun eseeri ve dünya üzerinde en çok oynanan tiyatrosu dur. Kitabın içindeki dram herkese dokunması bakımından etkileyici kılıyor

YouTube kitap kanalımda Shakespeare'in hayatı, mutlaka okunması gereken kitapları ve kronolojik okuma sırası hakkında bilgi edinebilirsiniz: https://youtu.be/rGxh2RVjmNU

KİŞİLER
Oğuz - Yaşıyor.
Oğuz'un ölü hali - Yaşanacak olan.
Anneannem - O artık bir ölü.
Dedem - O artık bir ölü.
Hamlet - Eski kralın oğlu.
Yaşama sevinci - Hepimizin istediği.
Ölüm - Hepimizin yaklaştığı.
Kader - Hepimizin bağlı olduğu.
Amaç - Hepimizin boşluğu.
Baba spermi - Hepimizin geldiği.
Anne karnı - Hepimizin doğduğu.

PERDE I
SAHNE I
(Hamlet ve Oğuz sahneye girer.)

Hamlet: Kim var orada?
Oğuz: Önce sen konuş, kimsin söyle.
Hamlet: Benim ben. "Olmak ya da olmamak işte bütün mesele bu." cümlesiyle tanınan. Monologlarıyla yürüyen. Ölümle savaşan. Babasının ölümünü aklından atamayan.
Oğuz: Tamam, tanıdım seni. Ne işin var burada? Ne arıyorsun benim kitaplığımda?
Hamlet: Bu soruyu sana sormak lazım Oğuz. O kadar Shakespeare kitabı okudun sonuçta. Mantıken Shakespeare'in tarihi oyunlarında iktidarlar arasındaki iç savaş ile benim ruhum ve bedenim arasındaki iç savaşın ne kadar benzer olduğunu fark etmiş olman gerekirdi.
Oğuz: Haklısın Hamlet. Sen de ölümle savaşıyorsun benim gibi. Ölümle savaşıyor olma ihtimalini seviyorsun. Ölüm senin için bir kaçış değil, tam tersine zamanı gelince yaşanması gereken bir deneyim. Laertes adlı karakterin isyan edip seni alt etmeyi istemesi gibi senin de yazarının tarihi oyunlarında anlattığı şey iktidarların iç mekanizmalarındaki isyanların, insanların içlerindeki isyanlara ve beyin adı verilen kontrol mekanizması tarafından bastırılmasına benziyor olmasıydı. Ama bu da nedir?

(Oğuz'un ölü hali girer.)

Oğuz'un ölü hali: Sen bana dönüşeceksin Oğuz. Bundan hiçbir kaçarın yok. Öleceksin. İntikamımı alacağım senden bütün o güzel günlerin. Donuk ve gözlerin kapalı bir şekilde yatıracağım seni bir mezara, oradan geliyorum zaten. Benden kaçamazsın Oğuz, ben zaten senim ve geleceğindeki şimdiki zamanım.
Oğuz: Aman Allahım! Bu da neyin nesi Hamlet?
Hamlet: Ona iyi bak, o senin geleceğin. Hepimizin kaçamayacak olanı. Benim de babam bana böyle görünmüştü. Sonrasında ölümden intikam almam gerektiğini anlamıştım. Ölüm hakkında ne düşünürsün Oğuz?
Oğuz: Ölüm, öldürmek istediğimdir Hamlet.
Hamlet: Peki, ölümü öldürseydin ortada yine bir ölüm olmaz mıydı Oğuz?

SAHNE II
(Hayat adlı bir savaş alanında yaşama sevinci ve ölüm kıyasıya çarpışıyordur.)

Yaşama sevinci: Hayat ne güzel! Hiçbir derdim yok. Karnım o kadar tok ki göbeğim ve enerjimle istediğim her şeyi yapabilecek bir durumdayım. Yaşamı seviyorum!
Ölüm: Hayat ne kadar soğuk. Berzahtayım, beni iki dünyaya da bağlayan şey yine kendimim. İnsanların gözlerini kapatırım. Ruhlarını çekip alırım.
Yaşama sevinci: Herkes beni görmek istiyor!
Ölüm: Hiç kimse beni görmek istemiyor.
Yaşama sevinci: Yarınlar için umut kaynağıyım!
Ölüm: Her geçen gün yaklaşanım.
Yaşama sevinci: Hayatı yaşanılır kılan benim!
Ölüm: Sen olmasaydın olmazdı hiçbir albenim!
Kader: Hop, hop, hop... Durun bakalım, nedir böyle alıp veremediğiniz şey? İkinizi de ben belirliyorum, nedir arzuladığınız?
Ölüm: İlk o başlattı.
Kader: İkiniz de zıttınızla anlamlısınız. Ben yaşama sevincine derim sevindir şu insanı, sevinir, yaşama tutunur o insan. Ben ölüme derim öldür şu insanı, ölür o insan. Hatırlasanıza... Hamlet'in monologlarında da siz yok muydunuz? Babasının ölümü üzerine intikam almak istememiş miydiniz? İnsanın kimliği de bir arkeoloji değil midir ve sizler de o kimliğin arkeologları değil misiniz?

SAHNE III
(Oğuz, Hamlet ile sohbetinden sonra yaşama sevinci ve ölümle birlikte yaşamayı öğrenir.)

Oğuz: Gelin bakalım, gelin. İkinize de yer var burada. İkiniz de çektiniz kolumdan bugüne kadar. Biriniz dedi, hayat ne güzel, hiçbir dert yok. Diğeriniz dedi, hayat ne kadar soğuk, her yer berzah. Nereden geliyorum ve ben kimim? Neden sizlerle birlikte dünyaya geldim? Neden atıldım buraya seçimim sorulmadan? Nedir bu her insanın başarı isteği hiç yorulmadan? Hamlet'i hala okumayan insanlar görüyorum. Fakat Hamlet okumadan önce Shakespeare'in tarihi oyunlarının ve Bir Yaz Gecesi Rüyası gibi büyülü gerçekçi ögeler içeren kitaplarının da okunması gerektiğini söylüyorum. Nedir bana Shakespeare'i okutan? Nedir bu kader tanrıçalarının ipliğini bana dokutan?

(Anneannem ve dedem sahneye girer.)

Anneannem: Biziz.
Dedem: Biziz.
Oğuz: Ben sizi hiç görmedim bugüne kadar. Ben doğduğumda siz yoktunuz. Yoksa doğum düşmanı mıdır ölümün? Peki ölüm hangi safhasındadır bu hayat bölümünün?
Anneannem: Eğer biz olmasaydık annen ve baban da olmazdı değerli torunum. Biziz senin varlığının nedeni. Fakat bizden de yüksekte bir Allah vardır seni baştan sona var edeni. Bak, istersen konuş geldiğin yerle. İnsanın gittiği yeri öğrenebilmesi için geldiği yeri bilmesi gerekir derler...

(Anne karnı ve baba spermi sahneye girer.)

Anne karnı: İşte! Biziz varlığının sebebi.
Baba spermi: İşte! Biziz varlığının sebebi.
Oğuz: Nedir bu hengame? Nedir bu bana sorulmayan her şey? Hamlet, nedir bu seçemediklerimizin karşımıza sonradan bir seçim olarak çıkması? Ey ölüm, eşitsizliklerimizi eşit hale getiren, sen söyle madem. Nedir elimdeki seçenekler? Hiç doğmamış olmayı istemek, sen söyle, sırf "Keşke doğmasaydım" cümlesine karşı bir "İyi ki doğmuşum" cümlesini söyleyebilmek için mi Şahane Hayat filmini izledim? Verin bir balta, keseyim bu spermin yolunu ve her şey uçsun havaya! Gösterin bir yol, anlaşayım kader denen tefeciyle ve biriktireyim hiç olmayacak borçlarımı. Olmak ya da olmamak işte bütün mesele bu deyip de yaşam çelişkisini çözebilmek mümkün mü Hamlet? Peki seni yaratanın oğlunun adı Hamnet olduğu için ve onun ölümünün acısından dolayı mı senin adın Hamlet?
(Oğuz'un ölü hali girer.)

Oğuz'un ölü hali: Bırak şimdi Hamlet'i, Hamlet'ten sana ne! Sen bensin, ben de senim. Mezardayken yanında Hamlet olmayacak. Sadece ben olacağım. Bak anneannene, o artık benle. Bak dedene, o artık benle. Herkes bir gün burada olacak. Bak ölüme! Nasıl da kıkırdıyor arkandan, nasıl iş çeviriyor sen yaşama sevinci ile doluyken. Bak Hamlet'e, nasıl okutuyor sana kendini içindeki bütün kelimelerle. Odur sana bir hayaletle barışık olmayı öğreten. Odur senin içindeki iç savaşları sana tanıtan. Hamlet'in kendisi gelsin, o söylesin sana bütün bunların niye olduğunu...

Hamlet: Ben değilim beni esas ben yapan. İntikamımdır benim tek isteğim. İntikam alınınca kimliğim de tamamlanır ve çıkarım hayat denen bu sahneden. Dünya bir sahnedir ve kadınlar da erkekler de onun oyuncuları demişti Jaques, Nasıl Hoşunuza Giderse kitabında. Neresidir bu sahnenin bulunduğu bina? Neden ve niçin intikam alıyorum ben?

SAHNE IV

(Amaç sahneye girer.)

Amaç: Heheyyt, çekilin hepiniz önümden! Hepinizin sebebi benim. Benim ölümü anlamlı kılan. Benim yaşama sevincini sevindiren. Benim Oğuz'u anneannesiyle ve dedesiyle konuşabilme bilincine eriştiren. Benim ona Shakespeare'i okuması gerektiğini söyleyip Hamlet'i ona ulaştıran. Izdırari ve ihtiyari kader dostlarımla birlikte çalışırım bu yolda. Ölümü öldürmek istedi Oğuz, oyunun başında. Fakat ölümü öldürmek de bir ölümdür Hamlet'in dediği gibi.

Ey insanlar, benim hepinizin boşluğu ve doldurulması gereken! Benim bu hayat denilen oyunun tek perde oluşunun sebebi! Dostoyevski, içinde ben ve ben isteği olmadan kimse yaşayamaz dedi, haklıydı! Montaigne, bana bağlanmayan ruh, yolunu kaybeder, her yerde olmak, hiçbir yerde olmamaktır dedi, haklıydı! Hamlet de onlarla birlikte işte şimdi. Her yerde olmayı isteyip hiçbir yerde olan, benimle birlikte intikam alan ve Oğuz'a da bunları yazdıran.

(Herkes çıkar, sadece Oğuz kalır.)

In one of the greatest plays, Hamlet, William Shakespeare introduces a tragic tale of the Danish royal family with elements of politics, loyalty, heroism, friendship and love. The ghost of King Hamlet, killed by his brother in the play, is the extraordinary element of the play. The start of the game is almost given by this ghost. The ghost appears first to his son Hamlet's friends and then to Hamlet. He only talks to his son. He tells him how he was killed and asks him to take his revenge. Does a man
who wants to kill his own brother deserve the throne? Hamlet's experience with the dead and suicidal thoughts make him nervous about life and death. The story is governed by emotions rather
than reason. The key idea is Hamlet's shifting sanity that fluctuates throughout the play as a performance and real madness. There is a systematic logic behind Hamlet's disguise. The other main theme that glorifies the game is a perfect act of revenge accompanied by delay and doubt. These themes, along with the dramatic vehicles and characters involved in the plot, add to the textual integrity of the play.

Harikaydı.Hamlet'in intikama başlaması uzun sürdüğünden sonucunda doyurucu bir intikam alamadı ama diyologlar efsaneydi, Hamlet hislerini şiirleri bile utandıracak kadar güzel ifade ettiği için dahi okunur. Sivri dilli Hamlet'e veda etmek çok üzücüydü. Bu eserden aldığım zevki arttırmak için 3 güne yaydım ve üstünde çok düşündüm. Şahsımın önerisi siz de böyle yapın ve kitabın arkasındaki terimler sözlüğünden yardım alın.
" Sen, dertler içinde dertlenmeyen adamdın. Hep güler yüzle karşılıyordun, kaderin acı tatlı bütün cilvelerini. Ne mutlu o insanlara ki, uzaklaştırıp akıllarıyla yüreklerini birer kavala dönmezler kör feleğin elinde; onun dilediği sesleri çıkararak."

Samimiyetle Shakespeare'in ''Romeo ve Juliet'' eserinden çok daha fazla beğendiğimi söyleyebilirim. Sonu gerçekten dramatik bir sondu ve absürt de bulmadım.

Birçok filme konu olan bu Dünya Klasiği eser 1599 ile 1601 yıllarında yazılmış, "taa oralardan" günümüze kadar ulaşmış, trajedi temalı bir tiyatro oyunudur.

İntikam nedir ? Niçin intikam almak isteriz ki ? İntikam neden aklı baştan duyguyu kalpten alır götürür ? Yaşayacağı mutlulukları yaşatmamak için mi? Yoksa sadece izzetinefsi rahatlatmak için mi ?

Danimarka'da geçen eser Shakespeare'in en sevilen eseri olarak da bilinmekte ve günümüzde hala geçerliliğini korumakta. "Avon'un Ozanı" olarak da bilinen ünlü yazarın gerçekte var olup olmadığı konusunda da keşmekeş bir durum söz konusu. Genel olarak kabul edilmiş görüş, yazarın 1564''te Avon nehri kıyısındaki "Stratford" doğumlu William Shakespeare olduğunu kabul etsede, masaya kanıtları vuran birçok bilim insanı, bu yazarın 17. Oxford Kontu Edward de Were'nin tasarladığı hayali bir karakter olduğunu iddia etmişlerdir. Dönemimizde bu aksi görüşü savunan kesimler hala bulunmaktadır.

Eserde ise Hamletin intikam, hırs ve öfkesini işleyerek başına gelenler anlatılmış. Danimarka kralı olan babasını öldürüp, yerine geçen amcasından intikam almak isteyen hamletin macerası ele alınmıştır. Bir gece Hamletin dostlarının, Eski kralın hayaletini görmesiyle başlayan kuşku ve endişeleri, onu kuşkularını daha derinden araştırmaya iter ve gerçeklerin acı rengi ortaya dökülür. Öğrendiği tatsız havadislerle çılgına dönen Hamlet planlar kurmaya başlamıştır. Ama Hamletin bu hareketleri amcasını, yani yeni kralı rahatsız etmektedir. Yeni kral hamletin başına açaçağı işlerden kurtulmak ve onu ülkeden defetmek için İngiltere'ye techir emri çıkartır ve adamlarından bir yolunu bulup, Onu gemide öldürmelerini ister. Ama hamlet o gemiden kurtulup, Kral ve Sevdiği kadının abisi ile tekrar karşılaşacaktır...

"Ne azgın bir atılış haram döşeğine!
İyi değil, iyilik de çıkamaz bundan. Ama
boğ kendini yüreğim; dilimi tutmak gerek!"

-Hamlet, William Shakespeare

İnceleme Videosu: https://www.youtube.com/watch?v=PZTVcKTLDjk

Günlerdir okuduğum 2 kitap var. Birisi Rus edebiyatına ait ağır bir kitap, diğeri de felsefi ve siyasi bakımdan oldukça ağır ve sindirmesi zor bi kitap. Ve ben bunların arasında gidip gelirken biraz dinlenmek için "hafif" bir kitap okuyum diyerek Hamlet'i okumaya başladım.
Ne kadar da hafifmiş meğerse(!)
Shakespeare'in okuduğum ilk kitabıydı açıkçası.
Sizlerin de bildiği gibi hayatta amaçsızca övülen şeyler vardır.
Oreo yahut star wars gibi. Bunları neden övdüklerini hiç anlayamadım. Sizler için de bu örnekler değişebilir ama herkes bir şey için bunu neden övmüşler acaba diye sormustur kendisine.
Açıkçası ben Shakespeare'in de bu amaçsızca övülenlerden olduğunu sanıyordum. Ama okumaya başladığım zaman ben böyle güzel bi dil görmedim. Kelimeler sanki bir ipliğin ardına sıralanmış gibi art arda geliyor ve hepsi öyle bi ahenk barındırıyor ki...
Demek istediğim şey şu: Kitabı, yarısına geldiğim anda bile çok beğenmiştim ki direkt 10 puan verdim :)
Övgüyü sonuna kadar hak eden bi kitap ve yazar.
Bütün kitaplarını kitaplığımda gururla sergilemek isterim.
Demem o ki ben Hamlet'i çok beğendim herkese de tavsiye ederim. Tiyatroyu çok seven bi birey olarak da sahnelenirse ve izlemek nasip olursa keyifle izleyeceğim.
Herkese iyi okumalar dilerim :)

Shakespeare'in ilk defa bir eserinde tatmin oldum. Romeo ve Julıet kitabının sonunda gerçekten hiç tatmin olmamıştım. Beğenmediğimden değil ama içimde bazı şeyler ukte kalmıştı.
Hamlet'te ise kitabın sonu benim için gayet tatmin ediciydi. Ana kahramanımız Hamlet'te tabi sonunda nasibini alıyor ama en azına zalimler de hak ettiklerini buluyor.
Mükemmel bir tregedyaydı. Herkesin okumasını tavsiye ederim.
Sırada Macbeth ve Othello kitapları var. Onları da çok merak ediyorum. İlerleyen süreçte okumayı planladığım kitaplar arasındalar.

Hayırlı Ramazanlar iyi okumalar sevgili okurlar...

“İntikam hiçbir zaman düz bir çizgi değildir, bir ormandır. Ve ormanda olduğu gibi yolunu kaybetmek kolaydır. Kaybolmak geldiğin yolu unutmaktır.”
(Kill Bill Vol.1, 2003, Quentin Tarantino)

MÖ 280 ve MÖ 279 yıllarında Grek kolonisi Tarentum Kralı Pirus Roma’ya saldırır ve ne pahasına olursa olsun savaşı kazanmak için her şeyini feda eder. Sonunda Pirus, savaşı kazanır; ancak 50 filin desteklediği ordusunun tamamını kaybeder. Savaşı kazanmıştır, ama yanında koskoca ordudan arta kalan üç-beş sefilden fazlası kalmamıştır. Pirus ’un bu zaferin ardından “Tanrım, bir daha böyle bir zafer verme” dediği söylenir. Pirus Zaferi aslında yenilmeye mahkûm galibiyetleri anlatmak için kullanılır. Bu olaya atfen, benzer şekilde kazanılan savaşlara Pirus zaferi denir. (Vikipedi)

İntikam, insana ve insanlığa yön veren en güçlü dürtülerden biri. Terkedilen, reddedilen, aşağılanan, zulüm gören, bireysel veya ulusal mağduriyetler yaşayan herkesin ortak arzusu: İntikam. Çocukluğumda bir futbol tezahüratı olarak da aklımda kalmış: Dişe diş kana kan/İntikam, intikam. Hepimiz içimizde bir miktar intikam taşıyoruz (Hatta ben soy ismimde de taşıyorum.). Kendimizi “yo benimki intikam değil, bana yaşattıklarını o da yaşasın”, “ne intikamı canım umurumda değil Allah’ından bulsunlar” gibi naif tesellilerle kandırsak da içimiz içimizi yiyor. Psikolojik veriler intikam fırsatı doğduğunda acının zevkle maskelendiğini ve beynin ödül bölgesinin harekete geçtiğini söylüyorlar. Yani Freud’un hayatımıza yön veren iki güdüden biri dediği saldırganlık tetikte bekliyor. Yıkımdan alınan zevk. İnsanoğlunun zevkinde bile hayır yok. Cezaevleri ve mezarlıklar intikamlarını alan babayiğitlerle dolu.

“Ama ben haklıyım.” Haklısın haklı olmasına da; İntikam (öç)’ı TDK şöyle tanımlıyor, “Kötü bir davranış veya sözü cezalandırmak için kötülükle karşılık verme isteği ve işi”. Yani mantıken intikamın ön koşulu başlangıçta senin haklı olman zaten. Fakat lügat ve hayat diyor ki maruz kaldığın kötülüğe, bir kötülükle karşılık vermektir, intikam. Mesele buraya vardığında ortada artık senin mağduriyetinden bahsedemez hale geliyoruz. Çünkü artık bir iyi bir kötü değil, iki kötülük ve iki kötü olmuş oluyor. İnsanda da iki ruhsal bozulma yaşanıyor. Birincisi intikam alma hissi doğuran olayın ruhumuzdaki sarsıntısıyla, ikincisi de bizim kendi ruhumuzu, intikam hırsıyla ve kötülük düşüncesiyle yoğurduğumuzda gerçekleşiyor. İlk tahribat dışarıdan geldiği için tamiri kolay. Ama ikincisi, kendi elimizle ruhumuza işkence ettiğimiz, tahribat içeriden geldiği için yıkım aslında daha büyük ve tamiri çok daha zor. Tarantino’nun ‘Gelin’inin söylediği gibi çıktığımız yolda kayboluyoruz. Kontrolü ve muhakemeyi de kaybediyoruz. Bir seri katilin veya suç örgütünün bile başlangıç hikayesini dinlesek ‘haklısın’ diyecek yanlar bulabiliriz. Ama hali hazırdaki hallerinin hak verecek tarafları kalmamıştır. Aynı şey bizim için de geçerli. İşin sonunda intikam alınsa bile artık biz ruhumuzun iyi (bir) tarafını yitirmiş oluyoruz. Bizi biz yapan (bir) şeyler kaybolmuş oluyor. Bana sorarsanız tam da bir ‘Pirus Zaferi’. ‘Tanrım böyle bir zafer verme.’

Hamlet büyük bir trajedi. “İntikam için yola çıkan iki mezar kazsın.” sözünü haklı çıkartacak-haklı çıkarmak ne kelime mezar enflasyonunu daha da arttıran- bir sona sahip. Peki olaylar nasıl başlamıştı? Babasının hayaletinin Hamlet ’e intikam telkin etmesiyle. Konunun burasında Hamlet’ inki ile memleketimizin yazgısını birbirine yakın buldum. Nasıl mı? İzah edeyim. Ülkemizde neredeyse her grubun anlatacak bir tarihi travması var. (Kim haklı-kim haksız konusuna girmiyorum.). Ve tabi kendilerine bu travmayı yaşatanlardan intikam arzusu eşliğinde yaşıyorlar bunu. O kadar ki tarihimizin bile ideolojimize göre yalnızca bir kısmını sahiplenebiliyoruz. Çünkü kabul etmediğimiz tarihi kısım, bizim için intikam alınacak kişileri temsil ediyor. Hepimizin kulağında sahiplendiğimiz tarihsel miras(baba), “Alçaklar, beni öldürüp Devlete(ana) sahip oldular, intikamımı al!” diye fısıldıyor. Türkiye tarihi neredeyse birbirinden intikam alan siyasi, bürokratik grupların tarihi. Herkesin bir sebebi var; haklı veya haksız, gerçek veya uydurma. Artık, sürekli kulağımıza ‘intikam’ diye seslenen hayaletleri bir köşeye oturtup, ölülerin dirilere bu kadar hâkim olmasını engellemenin vakti geldi. Yineliyorum. Haklısın. “Çürüyen bir şey var Danimarka Krallığı’nda”. Bu çürümüşlüğe karşı aldırmaz tavır göstermek ahlaksızlıktır. Burada apolitik pasif bir duruşu savunmuyorum, sadece intikam hırsıyla hareket etmenin hiçbir şeye yaramayacağından bahsediyorum. En büyük örneği her gurubun intikam tugayı gibi hareket ettiği hala “gelişmekte olan” “güzel ve zavallı ülkem.”

İntikamın zevk verdiğini söyleyen psikolojik veriler bir şey daha söylüyor. “Plasebo bir hapla duygularını bastırdıklarına inanan katılımcılar, intikam almaya çalışmıyor, intikam zevki hissetmeyeceklerini düşünüp saldırgan girişimlerde bulunmuyordu. Bundan hareketle araştırmacılar, intikamın sadece zevk vermediği, insanların bu zevk arayışıyla intikama yöneldiği sonucunu çıkardı. Fakat o an iyi duygular veren intikam, tıpkı bağımlılıkta olduğu gibi, bir süre sonra başlangıç noktasından daha kötü bir noktaya çekiyordu insanı.” (Virginia Üniversitesi'nden David Chester’in deneyi). Yani intikam kader değil.

Goethe, “Hamlet, giderek gelişip her şeyi istila eden düşünce dünyası yüzünden eylem gücü felç olmuş biri.” diyor. İntikamın insana etkisi daha iyi anlatılamazdı. Başkasına olan nefretin kendimize olan sevgiden daha fazla olduğu her durum, çöküşümüze sebep olur. Birey olarak da ülke olarak da. Hem intikamın sonu trajedi olmasaydı Hamlet ’i Shakespeare değil Moliere yazardı. İntikam almadan yaşamak mümkün. Hatta onsuz daha sağlıklı. Ama bu kan davası devam edecek diyorsan; nasıl çeviriyordu Can Yücel ‘to be or not to be ’yi:

“Bir ihtimal daha var o da ölmek mi dersin.”

Hamlet, İngiliz sanatçı William Shakespeare tarafından 1599 ile 1601 yılları arasında yazılan temasında trajedi'yi işleyen bir oyundur. Danimarka Prensi Hamlet, Danimarka kralı olan babasının ölümünden sonra bunalıma girer. ... Daha sonra Hamlet'in merkezinde gerçekleşir. Oyun boyunca tek düşünen Hamlet'tir fakat oyunun sonuna kadar harekete geçmez. Oyun içinde oyun düzenlenir. Halk düşünmeye düşmandır.