Kimi insanlar tarafından ütopik bir sosyalist olarak görülen Nikolay Gavriloviç Çernışevski, materyalist filozof, eleştirmen, sosyalist ve devrimci demokrat. Lenin, Emma Goldman gibi isimler de kendisinden etkilenmiş. Kendisi Rus popülizmi, Narodizm'in kurucusuymuş. Yazarın düşüncesi eski köylü komününü temel alan bir sosyalizm türüdür. felsefi alanda maddeciymiş. 1862 yılında idam ile yargılanan Nikolay Gavriloviç Çernişevski cezai kölelik ve daha sonra Sibirya'ya sürgün edilmiş. 1889’da vefat etmiş.
Nasıl Yapmalı? ise kendisinin başyapıtı olarak görülüyor. İki ciltlik bu kitapta yazar, daha iyi bir toplumda yaşamak için ne yapmalı, insan ilişkilerini düzeltmek, toplumda mutlu insanlar olmasını sağlamak için ne yapmalı sorularına cevap aramış. Döneminin sorunlarını incelikle ele almış. Kadınların ikinci planda oluşunu, kötü ebeveynlerin çocukları üzerindeki etkisini, insanların sarf ettikleri emeklerin karşılığını alamamasını eleştirmiş. İkinci kitapta özellikle kadının toplumdaki yeri daha fazla irdelenmişti.
Vera Pavlovna ve Katerina Vasilyevna gibi ana karakterler, bu ciltte kendi ayakları üzerinde durmaya başlayan, kendi parasını kazanan özgür kadınlar olma yolunda ilerliyorlar. O dönem için bir an önce hayata geçmesi gereken bir ideali yansıtmışlar da diyebiliriz.
Her klasik kitapta olduğu gibi bazı yerlerde biraz sabırlı olmayı gerektirse de, akıcı ve sade anlatımıyla, düşündüren ve akılda kalan fikirleriyle, günümüzde bile varolan sorunlara ışık tutmasıyla okunmaya değer bir eser. Tavsiye ederim.
