Kemal Tahir'in insan anlayışını okura bilinçli bir biçimde vermeyi tasarladığı ilk yapıtı Rahmet Yolları Kesti'dir. André Maurois'nın bir sözünden yola çıkarak, Anadolu'da yaygın olan, "halktan yana eşkıya miti"ni yıkmak için yazmış olduğu bu yapıtında yazar, düşüncesini doğrulamak için bir araç olarak kullandığı Uzun İskender'in kişiliğinde, eşkıyaları mahkûm etmeye çalışırken eşkıyanın ruhsal zavallılığını sergiler; Uzun İskender'in bir dolap çevireyim derken, halka karşı kişilerin düzenlediği dolaplara nasıl düştüğünü uzun boylu anlatır.
Yaşar Kemal'in İnce Memed mitosuna karşı olarak yazdığı ileri sürülen Rahmet Yolları Kesti, Kemal Tahir'e yöneltilen tepkilerin kaynağını oluşturur.
Roman, Cumhuriyetin ilk yıllarında orta Anadolu'da geçer. Şimdiye kadar Türk edebiyatında çoğunluk birer kahraman, olumlu işler yapan insanlar sevgisinde ele alınan eşkıyalık, ilk defa bu romanda karşı tezi getirmiş, onların nasıl ırz düşmanı, sefil, perişan, kıyıcı oldukları ortaya konmuştur.
Kemal Tahir, 25 Ağustos 1965 tarihli yorumunda eşkıyalığa bakışını açıklar: "Bizde eskiden beri yerleşmiş, sebepleri meydanda olan bir ters lejant var. Halkçılığı ve halkın despotik idareye karşı baş kaldırmasını çok pis haydutluk şekli olan eşkıyalıkla karıştırırlar. Halk arasında dolaşan eşkıya türküleri ve serüvenleri, bazı şehirli yazarları aldatır. Onları, eşkıyalarda halk kahramanı aramaya, daha da kötüsü bulmaya götürür. Aslında halkın despotik idareye karşı direnmesi her ne kadar ilk zamanlarda, şuursuz davranışlar, eşkıyalığa benzer anarşik çıkışlar gibi görünürse de, bir toplumda gerçek ve köklü halk başkaldırmaları birikimi varsa, bu hareketler katiyen sürgit eşkıyalar tarafından yürütülmez. Bilhassa milletlerin kurtuluş mücadelelerinde eşkıyaların göründükleri olmuşsa da, bu haydutlar sosyal hareketle çok kısa bir süre beraber yürürler. Sonra hakiki halk kuvvetleri tarafından ortadan kaldırılırlar. Rahmet Yolları Kesti, bu gerçeğin, Anadolu'nun belli özelliklerinden, eşkıyalığa hevesli insanlarımızın kişisel dramlarıyla beraber aydınlatılmıştır."