Şeytani
Mihail Bulgakov
Yorumlar ve İncelemeler
İçinde fantastik unsurlar , gerçeküstücü ve mizahi bir anlatımı bulunan "Şeytani " adlı kitap içindeki fantastik ögeler ve gerçeküstü anlatımla harmanlanmış olarak meşru bir sistem olan devlet bürokrasinin aslında içinin ne kadar boş olduğunu , sistemin ne kadar yanlış ve yıpratıcı işlediğini, asıl amacının sorun çözmek değil de yeni sorunlar yaratarak bir kişinin sorunları ile uğraşmamayı ilke edinmiş bir sistemin , bir kişiyi delirmenin ve ardından da intiharın eşiğine sürüklemenin de hikayesi anlatılmaktadır.
Kitap ilk başta okuyucuya çok karışık ve anlamsız gelebilmekte bunun asıl sebebinin (bence) Rus bürokrasisine dair yazılan bir hicivin fantastik, gerçeküstü ve karamizahi ögeler ile iç içe harmanlanmış olmasıdır.
Kitabı okurken gerçeklik ve hayal dünyası arasında sık sık gidip geliyoruz. Bu durum biraz insanın kafasını yorsada anlatım ve karakterin yaşadığı o duygusal ve zihinsel durumu yansıtma açısından bence çok yerinde olmuş.
Başkarakterimiz sürekli olarak bu bu gerçeklik ve hayal dünyası arasında sık sık gidip gelmekten dolayı yaşadığı kafa karışıklığından ötürü kendini sürekli olarak trajikomik durumların içinde buluyor.
Tek oturuşta okunabilecek dahil olduğu türü iyi yansıtan ve temsil eden ama bu durumda bile diğer kitapları hiç de anımsatmayan önemli bir eser. 
Mihail Bulgakov 
Şeytani
Şeytani bir Burun
