UMAY HANIM: İyilik Tanrıçası.
Eşdeğer: OMAY (IMAY, UBAY, HUMAY) HANIM
Ana Tanrıça. Yaşam Tanrıçasıdır. İyilikler yapar. Doğacak çocukları belirler. Üç boynuzu vardır. Beyaz elbiselidir. Yere kadar uzanan beyaz, gümüşten saçları vardır. Görünümü yaşlı değildir, orta yaşlıdır. Kuş kılığına bürünebilir ve kanatlıdır. Yaşam ağacının sahibidir. Çocukları korur. Yeryüzüne bereket dağıtır. Etrafına ışık saçar. Kimi zaman kızarak insanları korkutabilir. Çocuğu olmayanlar kendisine kurban adarlar. Gökyüzünde yaşar. Bazen yeryüzüne iner. Yanında bir buğu (ceylan) veya zarif bir geyik ile betimlenir. Hamile kadınları ve yavru hayvanları korur. Umacı (Omacı, Hommu, Humu, Umu, Imı veya Moğollarda Omısı) gibi düşsel varlıklar kendisi tarafından gönderilir. Fakat bunlara korkutucu anlamlar yüklenir. Çocukları korumadığı evlerde sıklıkla çocuk ölümleri yaşanır ve bu takdirde kendisine Kara Umay diye hitap edilir.
Kuş Ölümleri
“Gittikçe yalnızlaşıyorum bir sen varsın
karşılığı olmayan sorunlar düşüyor aklıma
ve kuşların intihar tasarısından söz ediliyor kentte
soğuyan ellerinde kalıyorum bir kırlangıç gibi
Ellerin bir mecnun yurdu, upuzun bir sessizlik
birlikte okuduğumuz kitaplar kadar sımsıcak”
Sayfa 107 - Everest YayınlarıKitabı okudu
Yaşamak...
"Sabahın toprakta bıraktığı izlere benzer kağıt üzerindeki
satırlar. Yaşamın her şeyi kaplaması gibi, 'Yaşamak' da hayatı
olduğu gibi kucaklar. Doğumları ve ölümleri, mutsuzlukları ve
umutlarıyla..."
"Yavaş kanat çırpan kuş, erken uçmaya başlamalı."
(Adı yaşamak olan kitapta birçok ölüm var.)
Türk topluluklarında ruhun, dünyada bir insan bedeninde tecessüt etmeden önce, gökte, kuş şeklinde İkamet ettiğinin düşünüldüğünü ortaya koymaktadır. Orhun Kitabelerinde Bilge Kağan ve Kültigin için "uçtu" tabirinin yer aldığını görüyoruz. Kağan ve beylerin ölümleri halinde ruhlarının bir kuş gibi uçarak göğe Tanrı'nın yanına gittiğine inanılıyordu. Bu nedenle "uçmak" kelimesi, İslami dönemde Türkler tarafından cennet anlamında kullanılmıştır. Divan-ı Lügati't-Türk'de cennet anlamına kullanılan "uçmak" tabirine Codex Cumanicus ta da rastlamakta ve aynı anlama kullanıldığına şahit olmaktayız.
Kuş Ölümleri
Gittikçe yalnızlaşıyorum bir sen varsın
karşılığı olmayan sorular düşüyor aklıma
ve kuşların intihar tasarısından söz ediliyor kentte
soğuyan ellerinde kalıyorum bir kırlangıç gibi
Ellerin bir mecnun yurdu, upuzun bir sessizlik
birlikte okuduğumuz kitaplar kadar sımsıcak
Biz bu kitapları ne zaman okuduk ve niçin
her satırını çizip notlar düştük kıyılarına
Dünya upuzun bir çöl sanki, bir buzul kütlesi
karşılık bulamıyorsun aklıma düşen sorulara
ve düşüşüp duruyor kırlangıçlar, üşüyorum
bir yolcu hüznüyle geçip gidiyor ömrümüz
Sayfa 107
Kuş Ölümleri
Gittikçe yalnızlaşıyorum bir sen varsın
karşılığı olmayan sorular düşüyor aklıma
ve kuşların intihar tasarısından söz ediliyor kentte
soğuyan ellerinde kalıyorum bir kırlangıç gibi
Ellerin bir mecnun yurdu, upuzun bir sessizlik
birlikte okuduğumuz kitaplar kadar sımsıcak
Biz bu kitapları ne zaman okuduk ve niçin
her satırını çizip notlar düştük
( Eleştirel bir Bakış )
_Dinde zorlama yoktur. (Bakara 256) _Ama, kim İslamdan çıkıp başka bir dîn'e yönelirse sapkındır ve af yoktur. (İmran 90) _Çünkü, tek gerçek din islamdır. (İmran19) _İslam dışı tüm inançlar batıl ve sapkınlıktır.(Hadis) _İslam hakim gelene kadar kafirlerle savaşın.(Enfal39) _Kâfirler istemeseler de Allah nurunu tamamlayacaktır. (Saff 8)
Uçmak
Kuş oluben uçmak gerek
Ovalara göçmek gerek
Bir doludan içmek gerek
İçenler ayılmaz ola⁹³
...
"Uçmak, tr. Uç (son, kıyı, bitim yeri)'dan uç-mak/uçmak
Bir yerden kalkıp gitmek, görünmez olmak, sona ermek, bitim yerine varmak. Halk dilinde gitmek, gözden uzaklaşmak, bir daha görünmez olmak,
Sayfa 72 - Post Kitap, Divan Edebiyatı Vakfı Keyfiyet Mahfili Türkçe Araştırmaları: 1, 1. Baskı, İstanbul 2020, TÜRKÇEDE UÇMAK
Her gördüğü insanla ve yaşadığı
Değişik ölümleri deneyen.
Sayfa 40Kitabı okudu
Kuş Ölümleri
Yazılsa desten olacak bir aşkın serüveni
Şiirimde bir dipnot olacak şimdilik
Sayfa 28 - Gibi Yayınları, Şair, Yazar, Aşk, Serüven, ToplumKitabı okudu
Kuş Ölümleri
Gittikçe yalnızlaşıyorum bir sen varsın
karşılığı olmayan sorular düşüyor aklıma
ve kuşların intihar tasarısından söz ediliyor kentte soğuyan ellerinde kalıyorum bir kırlangıç gibi
Ellerin bir mecnun yurdu, upuzun bir sessizlik
birlikte okuduğumuz kitaplar kadar sımsıcak
Biz bu kitapları ne zaman okuduk ve niçin
her satırını çizip notlar düştük kıyılarına
Dünya upuzun bir çöl sanki, bir buzul kütlesi
karşılık bulamıyorsun aklıma düşen sorulara
ve düşüşüp duruyor kırlangıçlar, üşüyorum
bir yolcu hüznüyle geçip gidiyor ömrümüz
Sayfa 26Kitabı okudu
ESMÂ’ÜL HÜSNÂ ŞERHİ
O’nun birinci ismi, isimler sultânıdır;
Her ânın, her mekânın, her cânın cânânıdır.
Kur’ân’da ilk âyetin, başlangıç kelâmıdır,
Her zerre “ALLAH” diye, O’nu söyler durmadan..
Vârettiği herşeyi, ayırdetmeden gören,
Her şeye adâletle, hayır ve rahmet veren,
Her mahlûkâ acıyan, ve çâreler gönderen,
Sonsuz merhametiyle, âleme RAHMÂN dır
