Türk müziğinin yasaklanması
Efendim, cumhuriyetten sonra Batılılaşmak sevdasıyla,
Türk müziği önce okullardan kaldırılmış ve müzik derslerinde
Türk müziğinin öğretilmesi yasaklanmış. Bunu yapan Türkiye
Milli Eğitim Bakanlığı... Arkasından, “İstanbul Belediye Konservatuarı” adını alan “Dârülelhân"ın Türk Müziği Bölümü
1926'da kapatılmış, Böylece Türk müziği gençlere
köylerden şehirlere doğru başlayan iç göç,
revaçta olan müzik türlerini de istanbul üzerinden yerinden etmiş
ve ardından arabesk müziğin liderliği gelmişti
cazz ayda yılda bir misafir gelince açılan salonlar gibi, arabesk ise her gün oturulan oturma odasıydı
Sayfa 57Kitabı okudu
İbrahim Tatlıses - Sabuha
youtube.com/watch?v=_NvJbQR...
Bu şarkıyı paylaşmadan önce şarkının filmi hakkında da yazmak istedim siz çömezlere.
İbrahim Tatlıses'in Yeşilçam'a ilk giriş filmlerinden diyebiliriz Sabuha için. O dönemler arabesk müzik ülkede popüler haline gelmiş sokak satıcıların tezgahlarında, otobüs arka camlarında meşhur olan
1980'lerde şehirde yabancıları buluşturan mekânlar, farkli sınıflardan insanların rastlaşabileceği zeminler neredeyse bütünüyle ortadan kalktı. Etnik temellere dayalı geleneksel mahallelerin yerini sınıfsal temellere dayalı mahallelerin alması gerçi yeni değil; zengin, ortahalli ve yoksulların oturduğu semtlerin birbirinden ayrışmasının tarihi çok eskiye uzanıyor. 80'lerin farkı zengin ve yoksul mahallelerini birbirinden tümüyle ayırması olduğu kadar, farklı sınıflardan insanların rastlaşabileceği, ilişki kurabileceği ortak mekânları da hemen hemen tümüyle ortadan kaldırması. Artık yalnızca semtler değil, zengin ve yoksulların alışveriş merkezleri, eğlence yerleri, iş muhitleri de birbirinden ayrışmış durumda. (...)
Bu sürecin kültürel alanda da izleri yok değil. 80'lerin ikinci yarısında en çok yakınılan şeylerden biri büyük şehirlerin "istilası"ydı. Gecekondular daha önce de vardı, ama İstanbul'un "elden gittiği" en çok gecekondulaşmanın hızını kaybettiği 80'lerde dile getirildi. Arabesk denen müzik 70'lerde de vardı, ama bu ancak 80'lerde bir söylem nesnesi haline geldi; yalnızca bir müzik tarzının, şehirlilere yabancı bir müzik tarzının değil, "kültürsüzlüğün" de adı oldu. 68'li olmanın, bugün çoğu yönetici olmuş insanları başkalarından ayrıştıran bir kuşak ideolojisine dönüşmesi de son üç dört yılın ürünü. Bütün bunlar, farklı sınıf, meslek ya da kuşaklardan insanlar arasında bir geçişkenlik sağlayan zeminlerin ortadan kalktığını, yabancılar arasındaki sınırın şimdiye değin olmadığı kadar kalınlaştığını gösteriyor.
Sayfa 70 - Mahrumiyet
Politik Yorumlar
_Türk olarak arabistan'a gidiyorsun. İnsanlar seni Türkçe selamlıyor; camilerden her gün Türkçe dualar yükseliyor; senin toprağını kutsal kabul edip senin gibi giyinmeye, düşünmeye ve konuşmaya çalışıyorlar. Yerde Türkçe bir yazı, örneğin Türk malı bir çikolatanın ambalajını görünce öpüp yerden alıyorlar. Okullarında senin tarihin,
Radyodan Türk Müziği yasağı
1908'den sonra doğan devlet konservatuarı ihtiyacı, 1914'ün Maarif Nezareti'ne "Dârülelhân" adlı ilk müzik ve tiyatro okulunu kurdurdu. Başına da "Cana, rakîbi handan edersin" şarkısının bestekârı Giriftzen Asım Bey'in oğlu, Berlin Müzik Akademisi mezunu Musa Süreyya getirildi. Bu zatın da ilk işi,
Sayfa 166 - Dergah yayınları, 2004Kitabı okudu
Arabesk müzik ve İstanbul
Arabesk yaşam tarzının da tam olarak bu sebeple ortaya çıktı ileri sürebilir. Arabesk müzik ve arabesk filmler bu kültürün ana damarını oluşturur. Arabesk, umutsuzluktan beslenir. Şehre küsmüşlüğün, bu yeni yerde hayallerini gerçekleştirememiş olmanın acısını işler. Arabesk İstanbul'a yenilmişliğin ilanından ibarettir desek yeridir. En az varoluşçuluk kadar kötümserdir hayata karşı. Her yönüyle kabul görmeyişi, kabul etmeyişi, isyanı bayrak yapar kendine. Mesela şehre gelmişsiniz, bir kıza tutulmuşsunuz. Kiz apartmanda oturan, okumuş, kültürlü, zengin, güzel, şehirli ve modern bir hanımdır. Buna karşı sizin elinizde ise tertemiz bir platonik aşk vardır, başka da bir şey yoktur. Birkaç arabesk film izlemişseniz temanın hep aynı doğrultuda olduğunu görmüşsünüzdür. Umut fakirin ekmeğidir, arabesk filmlerde gerçek hayatta birbirine âşık olması nerede ise imkânsız kişiler birbirine tutulur. film de zaten bu imkânsız aşka karşı çıkıp, direnen kötü karakterlere verilen savaş üzerine kurgulanır. Çok azı mutlu sonla biter. İnsan bu kadar da vicdansız, olabilir mi dediğiniz aşağılık kom karakterlerden türlü darbeler yiyen acılı insanların gözyaşları süsler filmin her karesini. Bir süre seni hayallerinle baş başa bırakan senaryo, finalde hayatın hakikatlerini tokat gibi çarpar izleyen yüzüne. Çünkü davul bile dengi denginedir, haddini bilmelidir insan, olmayacak duaya da amin dememelidir. Cem Karaca, "Tamirci Çırağı" parçasında ne güzel özetliyor değil mi? "Bu umutsuz aşkı bir kenara at ya da göm içine, şimdi git giy o tulumları ve takımları da al gel!"
--------------------------------------------------------------------------------
80’ler bir yandan çerçevesini baskının, yasağın, devlet şiddetinin çizdiği bir dönemdi. bir yandan da, bu toplumun daha az tanışık olduğu bir başka iktidar biçiminin, ilk bakışta kendini bir kurumsuzluk olarak sunan, yasaklayıcı değil oluşturucu, kışkırtıcı, içerici