Bukağı

Onca ayrılığa onca uzaklığa rağmen çocukken başlayan bir arkadaşlık, bir dostluk bütün zorluklarına rağmen bir ömür süren birbirlerindeki tüm zıtlıkları içine sindiren ve her daim güvenilen sadece ölümle son bulabilen bir dostluk

Kasım ve Mehmet aynı yıl (1618) aynı günde farklı şehirlerde doğan iki bebek. Kasım'ın babası sarayda hekimbaşı. Mehmet'inki ise Malatya'da Nakşibendi şeyhi. Hekimbaşının Malatya'ya sürgüne gönderilmesiyle kesişen hayatları ve bir ömür süren kadim dostlukları. Oysa çocukluktan itibaren o kadar farklılar ki birbirlerinden. Kasım dünyaya bağlıdır sıkı sıkıya, gülmek, eğlenmek, hat sanatçısı olarak sarayda kendine bir yer edinmek en büyük hayalidir. Mehmet'se alabildiğine öfkelidir sürekli bir arayış bir sorgulama içindedir ama en büyük hayali Yunus Emre gibi içten ve coşkulu şiirler yazarak iyi bir şair olmaktır. Birlikte günler büyük bir mutlulukla geçerken ve bu iki can bütün farrklılıklarının üstüne bir çizgi çekip ortak noktalarda buluşup dostluğun ve sevginin letafetine her yeni gün bir yenisini eklerken ne yazık ki Kasım'ın babasının vefatı üstüne tekrar İstanbul'a dönmeleri sebebiyle bu dostluk kesintiye uğrar belki fakat hiç bitmez. Bundan sonra mektuplar bağlar iki dostu birbirine. Oysa ikisi de henüz on yaşındadır.
Kasım Enderun mektebine gitmekte hayaline kendini bir adım daha yakın hissetmektedir. Mehmet'in ise arayışı hâlâ sürmektedir. Babasının beklentisinin aksine Nakşiliği değil Halvetiliği seçmiştir ruhu ancak orada huzur bulmaktadır. 19 yaşındayken bağlı olduğu şeyhi vefat eder yeni şeyhi ise pek sevmez büyük bir boşkuktadır. Arayışını ve gönlündeki boşluğu zahiri ve batınî ilimleri beraber öğrenmek suretiyle dolduracağı fikriyle her şeyi geride bırakarak yollara düşer. Diyarbakır'da tasavvuf ehlinden pek hoşlanmayan bir hocadan, evinde hizmetini yapma karşılığında kelâm, mantık, tefsir ve Arapça dersleri alır. Tek izin gününde Halveti tekkesine devam eder. Sonrasında Mardin'e giderek eğitimine orada devam eder. Şiirler yazmaya başlar ve Niyazî mahlasını kullanır.
İskenderiye, Kahire... aldığı onca derse rağmen aradığı mürşidi bulamaması ve gördüğü bir rüya üzerine Anadolu'ya dönüş ve mürşit arayışı...Yaş 26 gurbette sevdiklerinden uzakta geçirilen onca yıl.
Ve neredeyse yirmi yıl sonra İstanbul'da Kasım'la tekrar görüşme... Ruhundaki öfkeyi boşluğu doldurmak için 40 gün süreyle girdiği çilehaneler ve orada mahlasına eklenen Mısrî kelimesiyle bundan sonraki yaşamına Niyazî-i Mısrî olarak devam edişi...
Ama arayışı son bulmamıştır ve yeniden düşer yollara. Nice uğraş ve çabadan, onca çileden sonra nihayet aradığı mürşide kavuşması ve onun gözetiminde verdiği nefis mücadelesi 9 yıl dile kolay ve artık o şiirleri her yerde bestelenen, tanınan ama nefsiyle mücadelesi hiç bitmeyen 38 yaşında bir adam. En nihayetinde mürşidinden aldığı icazetle irşat vazifesini yüklenmesi ve yeniden yollara düşmesi mürşidinden ayrılmanın verdiği hüzünle.
Osmanlı'nın en karışık dönemleri, saltanatın sürekli el değiştirmesi, yeniçeri ayaklanmaları, Padişah 4. Mehmet'in hocası olan Vani Efendi'nin düşmanlığı altında yapmaya çalıştığı irşat vazifesi aldığı tehditler Rodos'a sürgün edilşi. Tekrar Bursa'ya dönüş anlaşmazlıklar, yanlış anlamalar sürtüşmeler ve ayaklarında bukağılarla Limni'ye sürgün ediliş. Oradaki irşat faaliyetleri Hristiyan ve Müslüman halktan gördüğü teveccüh affedilip Bursa'ya dönüşü.Arayış ve mücadeleyle geçen bir ömür ve ömrünün son demlerinde 2. Ahmet devrinde müritleriyle sefere katılmak isteyişi ve neticede 74 yaşında Limni'ye tekrar sürgün.... Adada ayağında bukağılarla gömülmeyi vasiyet edişi ve ömrünün geri kalan günlerini eserlerine ve ibadetlerine vakfederek 76 yaşında Hakk'a yürümesi.
Tasavvuf anlayışının açıklanması, arka planda Osmanlı'nın ve o süreçteki padişahların anlatımıyla su gibi akan keyifli bir eser. Mısrî'nin şiirlerine yer verilmesi ayrı bir güzellik katmış kitaba.
"İlim ve arayış yolunda bunca çileyi çekebilir miydim?" diye sormadan edemiyor insan kendine.

Mevlana, Yunus Emre gibi Tasavvuf şairlerimizi herkes tanır. Ancak bu topraklar sadece bu iki zatı değil daha nice şair ve düşünürü de yetiştirmiş olabileceği hiç düşündünüz mü?
Bu isimlerden belkide en önemlisi Niyazi Misri'dir. Kendisi birçok döneminin en büyük şairi ve düşünürüdür. Birçok camide verdiği vaazlar ve tekkelerde yetiştirdiği derviş alimler ile etrafına adeta ışık saçmıştır. Ancak şunu belirtmek isterim. Kendimi bu milletin değerlerini seven biri olarak gördüğüm halde böyle bir zatı bu kitabı okuyana kadar bilmiyordum. Ben bu durumdan utanç duydum.
Bu kitap bu utancımı az biraz geçmesine zatın hayatı hakkında iyi bir bilgi sahibi olmamı sağladı. Üstelik Emine Işınsu'nun muhteşem anlatımı sayesinde sıkılmadan hatta kitabı elden bırakmadan. Herkese okumalarını tavsiye ederim

Samimi olmak gerekirse eseri bir komsumun çöp posetinden bulup kitaplara nasıl kıyıp attıklarına şaşırarak öfkeyle elime aldım.Bukaginin ne olduğunu bile bilmezken son sayfamı bitmesin diye zorla kapattım.Niyazi Mısri gibi büyük bir zatı nasıl olur da tanımam pişmanlığı içindeyim.Tasavvufu, tarihi ve Niyazi Mısri yı öğrenmek isterim diyen herkes okumali.Osmanli tarihini anlatan bölümleri sıkıcı olabilir ama öğrenmek için de çok güzel bir fırsat.Ayrica kitabin yazarı Emine Işınsu da Halide Nusret Zorlutuna'nin kızı imis.Bu vesileyle öğrenmiş oldum.

Kitap gerçekten çok güzel Niyazi Mısri nin nasıl ve zorlukla olgunluğa maddi ve manebi iki ilmi bir arada öğrenmeye çalışırken yaşadığı zorlukları anlatiyor

Size bir sır vereceğim kitabından sonra Niyazi Mısri hz.merak edip okumak istediğmde araştırıp bulduğum bir kitaptı.dilini,anlatımını sevdim.arada fazlaca dönemin siyasi olaylarını anlatmış.olaylara bakışını ,yorumunu sevmediğim için O tarz paragraflarını atladığım oldu açıkçası.

Kitaba başlayıp başlamamak konusunda tereddütlerim vardı.
Fakat olay örgüsünün içine girince, Niyazi Mısri'nin yaşamına bir pencere aralayınca, yazarın bu muhteşem üslûbunun adeta bir nehir gibi aktığı bu kitap bir anda bitmemesi için günlerce elimde süründürdüğüm bir hâl aldı.