Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Prematüre bir bebek olan Isaac o kadar minikti ki, kimse onun yaşayacağını tahmin etmiyordu.
Sayfa 17
Sürekli aşırı stres altındaki annelerin bebeklerinin prematüre, az kilolu, hiperaktif, çabuk sinirlenen ve sancılı olmaları daha muhtemeldir.
Sayfa 38
Reklam
Evrim için embriyolojik kanıt olgularından en favori olanım kürklü insan fetüsüdür. Biz en iyi, diğer primatlardan farklı olarak kalın bir kıl örtüsüne sahip olmadığımız için "çıplak maymunlar" olarak biliniriz. Fakat gerçekte kısa bir süre içinde olsa (embriyo olarak) böyle bir örtümüz vardır. Hamileliğin yaklaşık altıncı ayında, lanugo olarak adlandırılan ince tüy gibi bir kıl örtüsü ile tamamen kaplanırız. Lanugo genellikle doğumdan bir ay önce, doğduğumuzda sahip olduğumuz kıllar ile yer değiştirerek dökülür (fakat prematüre bebekler, bazen kısa sürede dökülen lanugo ile doğarlar). Günümüzde, insan embriyosunun geçişsel bir kıl örtüsüne sahip olmaya ihtiyacı yoktur. Nede olsa, dölyatağında 37 santigrat derece sıcaklık vardır. Lanugo sadece primat atalarımızın bir kalıntısı olarak açıklanabilir. Maymun fetüsleri de gelişimin yaklaşık aynı evresinde bir kıl örtü geliştirirler. Ancak, maymunlarda bu kıllar dökülmez ve ergin krüküne dönüşmek üzere kalırlar. Aynı şekilde insanlar gibi balina fetüsleri de, karada yaşayan atalarının kalıntısı olarak lanugoya sahiptirler.
Yürürlükteki en yeni düşüncelere, onları bayağılaştırmak için, hemen ve ne olursa olsun burnunu sokan, bazen son derece içtenlikle çalışıp çabalamalarına karşın, el attıkları her şeyi gülünç hale getiren, her alanda bilgisi yetersiz budalalar sürüsünden, bin bir çeşit prematüre yaratıktan biriydi.
Sayfa 454 - Türkiye İş Bankası Kültür YayınlarıKitabı okudu
Çalışmalarımızda görüldüğü üzere, aşırı ve sürekli stres altında olan annelerin bebeklerinin prematüre olması, kilosu düşük, hiperaktif, çabuk sinirlenen ve sancılı olmaları daha muhtemeldir.
10 yılın değerini, yeni boşanmış bir çifte, 1 yılın değerini, sınıfta kalan bir öğrenciye, 9 ayın değerini, yeni doğum yapmış bir anneye, 1 ayın değerini, prematüre bebek sahibi bir anneye, 1 haftanın değerini, haftalık bir derginin editörüne, 1 dakikanın değerini, uçağı kaçıran birine, 1 saniyenin değerini, bir kazayı kıl payı atlatan birine, 1 milisaniyenin değerini, gümüş madalya kazanan kişiye sorun. Bunları sorduktan sonra ne yapın biliyor musunuz? Her anınızın tadını çıkarmaya bakın, çünkü dün artık mâzi oldu. Yarının ne getireceği belirsiz ve bugün size sunulmuş muhteşem bir armağan...
Reklam
son derece içtenlikle çalışıp çabalamalarına karşın, el attıkları her şeyi gülünç bir hale getiren, her alanda bilgisi yetersiz budalalar sürüsünden, bin bir çeşit prematüre yaratıktan biriydi.
Yürürlükteki en yeni düşüncelere, onları bayağılaştırmak için, hemen ve ne olursa olsun burnunu sokan, bazen son derece içtenlikle çalışıp çabalamalarına karşın, el attıkları her şeyi gülünç bir hale getiren, her alanda bilgisi yetersiz budalalar sürüsünden, bin bir çeşit prematüre yaratıktan biriydi.
Sayfa 454Kitabı okudu
Uzun ama çarpıcı bir paragraf
Annelerimiz dik yürüdüğü ve bu nedenle kalça kemikleri diğer primatlara göre daha dar olduğu için, beynin gelişimi tamamlanmadan erkenden doğmak zorunda kalırız. Bu nedenle de beyin gelişiminin büyük kısmı doğumdan sonraki yıllarda devam eder. Tıbbî tabiriyle söylersek, aslında hepimiz yetkinlik ve beden gelişimi anlamında “prematüre” yani “tam olgunlaşmadan önce” doğarız. Normal doğum zamanı olan yaklaşık 9 aylık süreçten önce doğan prematüre bebekler, çoğumuzun bildiği gibi hastanede belli bir süre müşâhede altında tutulurlar. Bu gereklidir çünkü özellikle ciğerleri nefes alıp verme işlevini yapmaya henüz uygun değildir. Olgunlaşma tamamlanınca bebek, anne bakımına teslim edilir. Normal bir doğum sonrasında meydana gelen insan bebekleri ise belki tıbben prematüre değildir. Fakat hayvanlar âlemindeki diğer canlılarla, memelilerle karşılaştırınca bizim bebeklerin durumu içler acısıdır. Doğum ânından iki, üç yıl sonrasına kadar anne bakımı ve aile desteği olmadan hayatta kalamayacak kadar yeteneksiz doğarız. Bir bebek zürafa doğumdan sonra dakikalar içinde yürümeye ve süt emmeye başlayabilirken, insan bebeklerinde yürüme bir yılı aşkın zaman alır. Bunun nedeniyse beyin devrelerinin bu işi yapacak kadar olgunlaşabilmesinin ancak bu kadar zamanda mümkün olabilmesidir.
Bebekler hiç gelişmemiş motor becerilere sahiptir; bir nesneyi ancak kavrayabilir, annelerin meme ucunu zar zor arayıp bulabilirler ve çiçeği burnunda anne babaların çabucak öğrendiği gibi, ağlama konusunda çok hünerlidirler, ama tabii belirgin yetenekleri aşağı yukarı bu kadarla sınırlıdır. İnsan bebeğinin ilk bir yıl içinde kaydedeceği gelişmelerin neredeyse hepsini (zekâ, motor beceri ve görme alanlarındaki ilerlemeleri) şempanze bebeği ana rahmindeyken kaydeder. Biz insanlar prematüre doğarız. Eğer dünyaya bir şempanze bebeği kadar gelişmiş halde gelecek olsak, gebelik 18 ay sürerdi. Alçakgönüllü kuzenlerimizle karşılaştırıldığında, biz dünyaya geldiğimizde daha embriyo sayılırız!
580 öğeden 16 ile 30 arasındakiler gösteriliyor.