"İnsanda umut nedir?
İnsan onsuz yaşayabilir mi?"
"Ben, benden istenilen öyküyü anlattım. öykümü, birçok öykü gibi iki insanın kavuşmasıyla bitirdim. iki dünyanın tarihi, hayatımızdaki büyük devrimler, umut, türümüzün bitmeyen zulmü karşısında bir erkek ile bir kadının aşkı nedir ki? küçük bir şey. ama anahtar da küçük bir şeydir, açtığı büyük kapı yanında. eğer anahtarı kaybederseniz kapı hiç açılamayabilir. hürriyetimizi kaybettiren ya da başlatan da bedenimizde; köleliğimizi kabullenişimiz, ya da ona bir son verişimiz de bedenimizde. İşte o yüzden bu kitabı hür olarak birlikte yaşadığım ve öleceğim dostum için yazdım."
Sayfa 46 - Gerekli Kitaplar
Umut aslında bütün kötülüklerin anasıdır çünkü insanın işkencesini uzatır.
Çocukluğum mutsuz geçti diyemem. Şımartıldım, yoksulluk nedir bilmedim. Ama hep bir bakışın ağırlığı oldu üzerimde. Muazzam bir şefkat, umut barındıran bir bakış. Ama beklentilerle dolu. Ağır. Yıpratıcı.
Yaşama sevinci adına bir tutamağım kalmadı Ömür Ha nım. Bir garip boşlukta çiviliyim günlerdir gözbebeklerim- den. Sahi nedir yaşamın anlamı? Geriye dönüyorum sık sık yanıt aramak adına, yüreğimin silik izler bırakıp ağır yükler aldığı zamanın derin dehlizlerine. Bakıyorum, umut karam sarlığın, sevinç acının azıcık soluk almasından başka ne ki?
Yaşamsa, gerçekle düşün umutsuz bir savaşı, her şeyi içine alan kocaman bir yanılsama... Değil mi yoksa?
Sevmek nedir? Sevilmeyi beklemektir. Herkesten önce kendini, kendinden öteyi. Dayanmaktır, insana, hayata, kendine. Bir bahçede en kötü çiçeği sulamaktır, yeşermesini beklemek, çiçek açmasını umut etmektir. Yaşamaktır, anlamsızlığın içindeki anlamı, kendi içinde ölmektir.