Söze nereden başlasam!
Şiirden mi, romandan mı, siyasal yazılardan mı?... '' Z ehir l i karanfiller büyüttüm / dargınlığımın saksılannda'' diye başlıyor bir şiiri. Sözü buradan alıp "Kanlı bir karanlıktı gördüğüm / ben mi çok geniştim dünya mı çok dardı / nasıl yaprak yaprak açılıyordu / vahşi bir bitki gibi keder" deyişindeki hüznü damıtıp buradan mı konuya girseydim.
Yoksa "Faşizmin Ayak Sesler i " kitabında topladığı kimi yazılarında çizilen siyasal doğrultuyu mu ele alsaydım? "Elsiz ayaksız bir yeşil yılan / yaptıklannı yıkıyorlar. Mustafa Kemal" dizesinden "Hangi Atatür k " kitabına uzanıp "Bence Mustafa Kemal Paşa, iktidann yapısal niteliğini değiştirdiği için önemli bir devrimcidir . Mazlum milletlere karşı azgın saldırganlığını sürdüren emperyalizmle boğuştuğu için de yaman bir Üçüncü Dünya lideridir" yargısı üzerine, dünden bugüne, bugünden yarına ulaşan siyasal söyleşi mi yapsam? Evet, nasıl başlasam söze?
Sayfa 15 - 30 ekım 2000Kitabı okudu
Bitti. ama bende bittim. Zor kitaptı, 
Fyodor Dostoyevski hangi kitabı kolay ki??
İlk defa şikayet edeceğim. Kitapta o kadar cümle düşüklüğü, yanlış yazılım, imla hatası, harf eksikliği var ki. Kitabı basan yayınevinin dikkat etmesi gerekirdi. Bu beni bayağı bir yordu. Kitapta tuğla gibi.
Gelelim romanımıza...
Fyodor Dostoyevski bütün romanlarında olduğu gibi, politikayı ve o günün Rusya'sının sosyal ekonomik, siyasal durumunu Rus insanının yaşam mücadelesini eksik etmemiş.
Zengin bir Rus toprak sahibinin,(şimdiki zengin Ruslara oligark mı diyorlar?) işte öyle birinin yanındaki kölesi kadından gayrimeşru doğan oğlunun, içinde bulunduğu eziklik, mahcubiyet, biraz utanç ve kendini asil babasına ve Rus toplumuna kanıtlama kabul ettirme amacını, ve kız kardeşi Liza ve annesini gayrimeşruluğun verdiği baskıdan ve eziklikten koruma çabalarını konu alır.
Amacına ulaşması için zengin ve saygın biri olmak zorundadır bu amaca onu ancak paranın gücü kavuşturacaktır. Ve paraya ulaşmanın en kolay yolunun da kumardan geçeceğini düşünür. O böyle düşünür.
Bu sıkıntılar ve cebelleşme içinde babasına olan kızgınlığı sevgiye duygusal bir bağa dönüşür, babasıyla aynı kadına aşık olurlar, yani kısacası bu romandan "güzel bir film olur. Bilmem belki de olmuştur. Okumanızı tavsiye ederim.
Ve her zamanki gibi incelememin sonunda tek bir alıntıyla romanımızı özetliyorum...
''Bakın sevgili, güzel babacığım! Size baba dememe izin verirsiniz değil mi?''
Delikanlı Fyodor Dostoyevski Olympia Yayınları sayfa 325
Şans
Hayatımın son notasıydı
Yoncalaşmış eski plaktan
Cümlelere dökülmüş birkaç anı
Veda edilmeye bile yeltenilmemiş birkaç satır
Güneşin batışı yahut doğuşu
Hangisi daha etkileyicidir ki
O anda çalsın şarkılar
Veda edilmeye bile yeltenilmemiş birkaç yaz
Dizelerden uzakta, hayallerde
Öğrenebilir miydik acaba yaşamayı birkaç romandan
Veda edilmeye bile yeltenilmemiş birkaç insan
Hangi akşamların huzur içinde vuku bulur
Ki gözyaşların hangi semtlerden akar bir nehri bulur
Oysa yeni öğrenmedik mi birkaç adım atabilmeyi veda etmeden,
Hemen önce;
Çiçeğe rakı koyun,solmasın.
BB.
Reşat Nuri Güntekin
youtu.be/W0BjAr_CHLY?si=...
Bana güzel bir iki şeyden bahset.
Son okuduğun bir romandan mesela…
Memleketimin güzel insanı Niyazi’nin bilek saatini anlatsın o roman.
Broch, bu sorgulamaya aslında romandan önce başlamıştı. 1935 yılında kaleme aldığı "Vergilius'un Dönüşü” başlıklı uzun hikâye, bir anlamda Vergilius'un Ölümü romanının uvertürüdür ve yazar, bu hikâyede sanatçının kitle ve tarih karşısındaki sorumluluğunu şöyle tasvir etmiştir:
Neden böyle olmuştu? Kimin için çalışmıştı Vergilius?
Ahmet CemalKitabı okudu
Çevirmen Notu
..Tabi bu anlattığım sahnedeki en şanslı taraf, aynı zamanda en etkili taraf, okur. Okurun iyi olanı seçme ve yaşatma içgüdüsü olmasaydı, hangi edebiyatçı ne telkin ederse etsin, şişirsin ya da karalasın, Jane Austen 200 sene sonra burada olmazdı. Bu örnek, roman-okur ilişkisinin, arada hiçbir başka ihtiyaç olmadan, sadece ikisinin birbirini yaratma ve yaşatma ortaklığının harikulade bir örneği olması bakımından da önemli. Okur için bir şey ifade etmek: Her romanın böyle bir mecburiyeti var. Gurur ve Önyargı, okur için hayati şeyler ifade eden, zamanın üstesinden gelmiş, kalbin gücüne ve ölümsüzlüğüne ait az sayıdaki romandan biridir…
Sayfa 7Kitabı okudu
