Carmen
Prosper MériméeProsper Mériméee (1803-1870): Fransız yazar, arkeolog ve tarihçi. Romantizm akımının en önemli temsilcilerinden biridir. İspanyolca, Yunanca, Latince, İngilizcenin yanı sıra, çok etkilendiği Puşkin ve Gogol’ün eserlerini Fransızcaya çevirecek kadar Rusça da öğrenmiş çok yönlü bir yazardır. Oyunları, romanları, denemeleriyle olduğu kadar uzun öyküleriyle de tanınmıştır. Bu öykülerin en ünlüsü ve Mérimée’nin titiz, ölçülü sanatının doruğa çıktığı Carmen 1845 yılında yayımlandı. Yazar İspanya seyahatleri sonrasında kaleme aldığı Carmen’de tutkulu, özgürlüğüne düşkün, gözü kara Çingene Carmen ile Don José’nin ölümsüz aşkını konu eder. Bizet’nin ünlü operasına da temel olan Carmen yayımlandığından beri pek çok kez diğer sanat dallarına da ilham olmuş, defalarca sahneye, sinemaya uyarlanmış, dünya edebiyatına ölümsüz bir karakter armağan etmiştir.
Kitabın Konusu:
92 sayfa
Yorumlar ve İncelemeler
Bana hala kızgın mısınız?
Her şeye rağmen sizi seviyor olmalıyım.
Diyor kitabında 
Prosper Mérimée
Carmen
Özgürlük arayışı ve tutkunun yıkıcı etkisi üzerine bir trajedidir.
Carmen, özgür ruhlu, baştan çıkarıcı bir kadın olarak, Fransız subayı Don José’yi kendine aşık eder. Ancak Carmen, aşkı kısa sürede kaybolur ve sürekli bağımsızlığını arar, Don José ise ona duyduğu saplantılı aşkla, ahlaki ve toplumsal değerlerini sorgulamaya başlar. Bu ilişki, Don José'nin kıskançlık ve umutsuzluğuyla sona erer. Roman, aşkın yıkıcı gücünü, sahiplenme isteğini ve bireysel özgürlüğü sorgular.
Carmen'in karakteri, toplumsal normlara karşı bir başkaldırıyı simgelerken, Don José’nin dramı ise aşkın tutkulu ve tehlikeli yönünü gösterir.
Çok severek okudum. Herkese naçizane tavsiye ederim. Şimdiden keyifli okumalar dilerim.
Değerli çevirisi için Berna Günen’e teşekkürler.
Çingene kızı Carmen
Bir solukta okunacak tarih kokan muhteşem bir aşk öyküsü.
Anlatıcı seyyahımız Endülüs bölgesinde gezinirken bir eşkiya ile karşılaşır. Ancak aralarında oluşan dostluk sayesinde ilerleyen sayfalarda eşkiya Don Jose bize nasıl bu hale düştüğünü ve bunun müsebbibi olan büyük aşkını bize anlatır.
Çingene kızı Carmen ile anlatıcımız da tanışır ve çingenelere dair bütün güzelliği ve fettanlığı barındıran bu afet-i devrana nerdeyse vurulacaktır.
Çingenelere dair ayrıntılı bilgilerin verildiği kitabın son on sayfası meraklı okurlar için doyurucu bilgiler barındırmaktadır.
Ben şu anda baskısı olmayan
Yaşar Nabi Nayır çevirisinden okuduğum için mutluyum. Ancak ımge ve iş bankası yayınlarından da farklı çevirmenler tarafından yapılan baskıları mevcuttur.
Endülüs Ispanyasının tarihi dokusuyla Çingene kültürünün yoğunlaştığı bu muhteşem hikayeyi kesinlikle okumanızı tavsiye ederim.
Yazar Hakkında
Prosper MériméeYazar · 12 kitap
Prosper Mérimée (28 Eylül 1803 - 23 Eylül 1870), Fransız, drama ve kısa hikâye yazarı, arkeolog, tarihçi, çevirmen. Özellikle daha sonra Bizet'in aynı adlı, ünlü Carmen operasının temasını oluşturacak olan Carmen adlı kısa romanı ile bilinir.
Prosper Mérimée, 28 Eylül 1803'te, Napolyon döneminin başlarında, Birinci Fransız Cumhuriyeti olan Paris'te doğdu. Babası Léonor, Ecole Polytechnique'de tasarım profesörü ve yağlı boya kimyası üzerine bir çalışma yapan bir ressamdı. 1807 yılında babası Resim ve Heykel Akademisi Daimi Sekreteri seçildi. Annesi Anne, o doğduğunda 29 yaşındaydı ve o da bir ressamdı. Babasının kız kardeşi Augustine, fizikçi Augustin-Jean Fresnel ile oryantalist Fulgence Fresnel'in annesiydi. Sınıf arkadaşları, ünlü botanikçi Antoine Laurent de Jussieu'nun oğlu Adrien Jussieu ve fizik ve elektrodinamik araştırmalarıyla ünlü André-Marie Ampère'nin oğlu Jean-Jacques Ampère de dahil olmak üzere Restorasyon Fransa'nın seçkinlerinin çocuklarıydı. Her iki ebeveyni de iyi derecede İngilizce konuşuyor, sık sık İngiltere'ye gidiyor ve birçok İngiliz konuğu da ağırlıyorlardı. On beş yaşına geldiğinde akıcı seviyede İngilizce konuşuyordu. Yabancı diller konusunda bir yeteneği vardı ve İngilizcenin yanı sıra klasik Yunanca ve Latincede ustalaştı. Hayatının ilerleyen saatlerinde İspanyolcayı akıcı hale getirdi ve yeterli derecede Sırpça ve Rusça da konuşabiliyordu.
1820'de kraliyet idaresinde bir pozisyon planlayarak hukuk okumaya başladı. 1822'de hukuk sınavlarını geçti ve uygulama ruhsatını aldı. Hukuk eğitiminin yanında İngilizce, İspanyolca, Yunanca ve Rusça öğrenmiştir. Ancak asıl tutkusu Fransız ve yabancı edebiyattı. Puşkin ve Gogol dahil olmak üzere birçok önemli Rus yazarının eserlerini Fransızcaya çevirdi.
Ekim 1830'da, edebi ve tarihsel ilgi alanlarının ve siyasi görüşlerinin çoğunu paylaşan, gelecekteki Montijo Kontu olan İspanyol bir aristokratla tanıştı. Kont'u ziyaret etti ve karısı Montijo Kontesi ve o sırada dört yaşında olan genç kızları Eugénie ile tanıştı. Ocak 1831'de Paris'e döndü ve Revue de Paris'te Lettres d'Espagne başlığı altında İspanya'ya yaptığı gezinin canlı anlatımlarını yayınlamaya başladı. Bunlar, Montijo Kontesi tarafından kendisine anlatılan bir hikaye olan Carmen'in ilk taslaklarını içeriyordu.
1833'ten 1860'a kadar Fransız tarihi anıtlarının müfettişiydi ve Orta Çağ'dan kalma Carcassonne kalesi ile Notre-Dame de Paris katedralinin cephesinin restorasyonu da dahil olmak üzere birçok tarihi mekanın korunmasından sorumluydu. Yazar George Sand ile birlikte The Lady and the Unicorn adlı duvar halısı serisini keşfetti ve korunması için düzenleme yaptı. Paris'te şu anda duvar halılarının sergilendiği Musée National du Moyen Âge'nin yaratılmasında etkili oldu. Fransız anıtlarının resmi veritabanı olan Base Mérimée, onun adını taşır.
1840'ta, 934 kayıt içeren Fransa'daki ilk resmi Tarihi Anıtlar Listesini yayınladı. 1848'de bu sayı 2.800'e yükseldi. Restorasyon projelerine öncelik vermek için sistematik bir inceleme düzenledi ve her bölgede projeleri izleyen, yeni keşifler yapan ve herhangi bir vandalizm durumunu ihbar eden bir muhabir ağı kurdu.
Ateist olduğu teyit edilmiş olsa da, koruduğu ve restore ettiği binaların çoğu, sanat eserleri ile ulusal tarihin mabetleri olarak gördüğü kiliselerdi. Sonradan eklenen mimari değişikliklerin kaldırılması ve binaların orijinal görünümlerine geri döndürülmesi konusunda ısrar ederek yerel kilise yetkilileriyle sık sık tartıştı. Eski yapıları yıkmak veya dönüştürmek isteyen yerel yönetimlerle de karşı karşıya geldi. Arkasındaki kraliyet hükümetinin yetkisiyle, Dijon şehrinin ortaçağ Estates Sarayı'nı bir ofis binasına dönüştürmesini engelleyebildi. Benzer şekilde Avignon şehrinin Rhône Nehri boyunca orta çağdan kalma surları yıkmasını ve demiryolu raylarına yer açmasına mani olarak surları korudu.
Birçok anıtın restorasyonuna bizzat katıldı. Zevk ve yetenekleri arkeolojiye çok uygundu, alışılmadık bir dil yeteneği, doğru burs, dikkate değer tarihsel takdir ve tasarım ve inşaat sanatlarına samimi bir sevgiyi bir araya getirdi. Tasarımda bazı pratik becerileri vardı.
Mérimée, tarihi anıtları araştırırken en ünlü üç romanını yazdı; La Vénus d'Ille (1837), Colomba (1840) ve Carmen (1845).
1847'nin sonunda Mérimée, İspanyol tarihi üzerine önemli bir çalışmayı, Kastilya Kralı I. Don Pedro'nun biyografisini tamamladı. Altı yüz sayfa uzunluğundaydı ve Aralık 1847 ile Şubat 1848 arasında Journal des Deux Mondes'da beş bölüm halinde yayınlandı.
1852'de İspanya'ya eski dostlarına yaptığı bir ziyarette, Montijo Kontesi 'nin kızı Eugenie'nin büyümüş ve 3. Napoleon ile arkadaşlık etmeye başladığını öğrendi. 3. Napoleon ile evlenen Eugenie, İmparatoriçe Eugenie olarak adını duyurduğunda Mérimeé de Fransa'da senatörlüğe getirildi.
1870 yılında çevirilerle uğraştığı Cannes, Fransa'da, ölmüştür.
Mérimée, Rus edebiyatının Fransa'daki ilk çevirmenlerinden biridir. Tarihsel romanlar konusunda Walter Scott'tan ve dramaları konusunda Puşkin'den etkilenmesi dışında özgün bir üslup ve tema yakalama konusunda başarılı olduğu söylenebilir. Eserlerinde korku, dehşet temalarına eğilmiş, mistisizme bağlı kalmıştır.
