Devlet

İncelememe başlamadan önce kıymetli zamanınızı ayırıp bu uzun incelememi okuduğunuz için teşekkür ederim. Lafta değil cidden teşekkür ederim :D

Önce en sevdiğim alıntıyı şuraya bırakayım: ''İktidar, iktidara düşkün olmayan ve iktidardan gelecek yararlara ihtiyacı bulunmayanlara verilmelidir.''

Siyaset felsefesine merak saldığım bu günlerde Jeffrey Abramson’un Minerva’nın Baykuşu kitabının önsözünde ‘’Siyaset felsefesi okumaya Devlet’le başlıyoruz.’’ (sf 24) demesi ve her yıl düzenli olarak tekrar okuduğunu dile getirmesi kitabı tekrar elime almamda etkili oldu (ve tabi ki dersim için…) İlerleyen yıllarda tekrar okuyacağıma eminim, çünkü şuan ki idrak yeteneğimle bile kitabı tam özümseyemediğimi biliyorum. Kitapta notunu aldığım ve altını çizdiğim yer sayısı o kadar çok ki, kitabın içini bir görseniz :D

Devlet, Platon’dan okuduğum ikinci kitap oldu. Aslında yine geçen sene bu zamanlarda Devlet’i okumaya başlamıştım ancak hiçbir şey anlamadığım için ( 200 sayfa okuduktan sonra akıl edebilmişim! ) yarım bırakmıştım. Hiçbir şey anlamamamın sebebini ise tekrar kitabı okumaya niyetlendiğim zaman anladım.

Naçizane bir dost tavsiyesi vermek isterim zira bunlar deneyimlerim sonucu fark ettiğim şeylerdir. Devlet’i okumak istiyorsanız öncelikle: ‘’ Platon kimdir? Sokrates kimdir? Aralarında nasıl bir ilişki vardır? Platon neden ideal devlet kurma çabasına girişmiştir? ‘’ sorularının cevaplarını doyurucu bir şekilde almalısınız. Benim ilk okuyuşumda anlamamamın nedeni kitabı okurken ‘’Ya bunlar ne konuşuyor Allah aşkına? Platon’da neyin nesi? ‘’ sorusuna cevap aramaktan kitaba odaklanamayışımdır. Zaten felsefi ve ütopik bir kitap olduğu için kitabın kendisi sorular ve sorgulamalar silsilesinden ibaret, bu nedenle diğer detayları okumadan önce öğrenirseniz kitaptan o kadar büyük tat alacaksınız ki…

Platon (Eflatun) 3 bin yıl önce MÖ 427- MÖ 347 yıllarında yaşamış Antik Yunan filozofudur. Sokrates’in öğrencisidir. Sokrates’in idamı Platon’un hayata ve politikaya bakış açısını değiştirmiştir. O dönemde Antik Yunan’da demokrasinin artık işlevini yerine getiremiyor oluşu Platon’u ideal devlet arayışına yöneltmiş ve 56 yaşındayken Devlet’i yazmayı bitirmiştir. Ayrıca batı dünyasının en uzun ömürlü üniversitesi olarak kabul edilen Akademia’nın da kurucusudur. Burada bizzat felsefe ve siyaset dersleri vermiştir. Yani kısacası Platon hayatını ideal devlet kurmaya, felsefeye ve siyasete adamıştır diyebiliriz. Bu nedenle Devlet günümüzde de önemini korumaktadır çünkü kitap birkaç yıllık bir uğraşın sonucu değil bir ömrün adanmasıdır.

Kitapta şu konulara değinilmiştir: İdeal devlet nasıl olmalıdır? İdeal devletin temelini ne oluşturur? Eğitim için gerekli şartlar nelerdir ve verimli bir eğitim hangi temele dayanır? Kadınların toplumdaki yeri ve rolleri nelerdir? Devleti kim yönetmelidir ve kimler korumalıdır? Çocuklar için eğitim hangi yaşta başlamalıdır? Müziğin insan doğası üzerindeki etkileri nelerdir? Şiir nedir? Şiir iyi bir şey midir? Ruh ölümsüz müdür? Adalet nedir? Oligarşi, demokrasi, tiranlık nedir ve bunlar nasıl birbirlerine dönüşürler? Kötü nedir? İyi nedir? Filozof kralın özellikleri neler olmalıdır? Koruyucular toplum için kendini feda etmeli midir? Toplumda neden kargaşa olur?.. İnanın şuan buraya yazdıklarımın 5 katı daha konu yazabilirim… Kısacası Platon hayalini kurduğu devleti Sokrates’in dilinden, diyaloglar şeklinde anlatmaya çalışmıştır.

Beni kitapta en çok etkileyen şey eğitim ile ilgili tartışmaları oldu. Eğitimin temelini müzik ve beden eğitimine dayandırması, bedenin spor ile ruhun müzik ile küçük yaşlarda eğitilmesinin çok önemli olduğuna sık sık değinmesi ve bunları kanıtlayacak tartışmalarda bulunması gerçekten çok etkileyiciydi. Bunların dışında devleti 3 kategoriye ayırıp, her grubun hangi özelliklere sahip olması gerektiğini uzun uzun anlatması ve sorgulaması da benim şuan ki düzeni sorgulamamı sağladı. Rica ediyorum kitabı okurken ‘’Mağara Alegorisi’’ni iki kez okuyun ve bu muhteşem betimlemeyi hissedin. Aslında burada etkilendiğim diğer şeyleri yazsam bu inceleme uzar gider… Okuduğunuz zaman ne demek istediğimi anlayacaksınız.

Ayrıca hangi yayınevinden okuduğumu ve memnun olup olmadığımı soranlar olmuştu. Ben Akvaryum Yayınevi’nden okudum, bir sorunla karşılaşmadım, gayet güzeldi. Önerebilirim.

Ölmeden önce okumanız gereken kitaplar listesine Devlet’i eklemeyi unutmayın.

Keyifli okumalar diliyorum.

İnsanlarin 3 bin yıl evvel tartıştığı,sorguladığı şeyleri biz hala sorgulayamıyor,sorgulamayı akıl edemiyoruz. Sorgulamayı teşvik etmeyi bırak,sorgulamaya engel bir eğitim sistemiyle bunlardan haberdar olmak bile iyi bir sey.
Aynı toprak parçası üstünde yaşadığımız insanlar bir dünyaya yetecek kadar filozof yetistirirken, bizde felsefe yapanlara deli gözüyle bakılıyor ki zaten düşünen adam heykelinin akıl ve ruh hastalıkları hastanesinin önünde bulunması da buna en büyük kanıt.
Neyse, sevgili deli arkadaşlarım bu kitaplari okuyun, okutun bu ülkeyi belki de biz deliler kurtaracağız...

İncelemeyi okumaya üşenenler için: https://youtu.be/-P9fMc5vPBk

Bir kitap düşünün,bundan neredeyse 2500 yıl önce yazılmış.
Yazılmış yazılmasına okunuyor da... Peki 2500 yıldır defalarca ama defalarca okunan bu kitabı kaç kişi gerçekten okudu ya da kaç kişi gerçekten de uygulamaya çalıştı?

Platon'un okuduğum 2. kitabıydı bu ama yine Felsefe olmasına rağmen hiç zorlanmadım. HERKESE DE TAVSİYE EDERİM.

Dili ağır değil, Sokrates ve birkaç kişi daha bir evde toplanıyorlar,ardından da diyorlar ki "Hadi ideal bir Devlet nasıl olur konuşalım."
Sonra konuşmaya başlıyorlar.
Adalet nedir, nasıl olmalıdır?
Devlet nasıl ayakta kalır?
İyi ve kötü nedir, zararları ve karları nelerdir?

Bu gibi soruları karşılıklı birbirlerine sorup cevaplar aramaya başlıyorlar.
Tabii bu günlerde ülkemiz büyük sıkıntılar çekmekte bence...
Bunun bir nedeni de okumamak!
Okuyun arkadaşlar, hepimiz kitap okuyalım. Kitap okudukça gelişecek bu ülke :)
Okumamaktan geliyor zaten her şey başımıza :( Okuyan insan erdemi de iyiyi de kötüyü de sevgiyi de nefreti de öğrenebilir ve öğrendikten sonra da etrafını aydınlatmaya başlar.

Twitter'da da paylaştım zaten "ülkeyi yönetenlere kitap tavsiyesi..." diye :D

Kitap kendi içerisinde 10 kitap olarak ayrılmış. Her bir kitapta farklı bir konu tartışılıyor ve siz resmen bilgi bombardımanına tutuluyorsunuz.
O yüzden kaleminizi kağıdınızı yanınızdan eksik tutmayın :D

Tekrar söylemem gerekirse bu kitabı HERKES OKUMALIDIR!
Felsefe diye korkmayınız efendim, dili gayet sade ve anlaşılır :)

Okumak isteyen herkese iyi okumalar dilerim :)

Siyaset felsefesinin en önemli eserlerinden biri.Felsefeye ilgisi olanlar kesinlikle okumalı.Hatta bir kere değil bir kaç defa okunması hem keyif hem de bir ayrıcalık olur. Sorgulamalı ve düşünmeliyiz.Eğitim sistemimiz buna engel olsa da bunu kendi imkanlarımızla başarmalıyız.

Platonun 2400 sene önce yazdığı devlet adlı kitabındaki görüşleri hala geçerliliğini koruyor. Filozof demokrasi bir eğitim işidir diyor ve ekliyor. Eğitimsiz kişilerle demokrasiye geçilirse oligarşi meydana gelir. Devam edilirse demagoglar türer. Ve demagoglardanda çıkar diyor.

Çevirenlerin önsözünü okuduğumda -ki önsözde: "Okuyucu,önsöz okumazsın sen biliyoruz,haksız da değilsin hani önsözlerin çoğu anlayışına sınır koyar ." dese de kitabın öncesinde ve sonrasında bu önsözü keyifle okumanın sonucu ,onların fikirlerine de incelememde yer vermek istiyorum. Sokrates MÖ 470-399 yıllarında yaşamış , Sokrates öldüğü zaman Platon 28 yaşındaymış.
"Devlet'in yazılmasına asıl yol açan olay Sokrates'in ölümüdür.Sokrates başkaldırmaya katıldığı, başkalarını başkaldırmaya zorladığı için değil; serbest düşündüğü,eski düzenin temellerini sarstığı için ölüme mahkum olmuştur. "
Zehir içerken hiç tereddüt bile etmeyişini ,bu önsözü okurken dokunaklı olarak yaşadım ve gözlerimin dolmasına sebep oldu ,tıpkı o zehri yudumlarken dostlarının ağlayışı gibi.
Kitabın içeriğinde doğruluk,iyilik,ölçü,eğrilik gibi birçok konuya değinilmiş, beni şaşırtansa nerdeyse 2500yıl önce yazılan konuşulan bu konuların hala günümüz geçerliğini korumuş olması. Gerçi onların düşlediği bu devlet düzeni şu anki ile örtüşmüyor orası ayrı. Platon’a göre mutlu olmak için erdemli olmak gerekir. Erdem iyiliğin, iyilik de insanın ve toplumun en yüksek amacı olan mutluluğun gerçekleşmesini sağlayacaktır. En yüksek bilgi de iyi ideasıdır bunu anlatmak için de güneş benzetmesini kullanır. Önsözde geçtiği gibi "Devlet okunmuş olsa bile sık sık yeniden okunmaya değer,dünya gibi hep yeniden anlaşılmak isteyen kitaptır."

Bu kitabı yarım bırakıyor olmak utanç verici. Fakat belki yaşım ve felsefeye bu eserle giriş yapışım kitabı gözümde çok büyüttü. Herkesin okuması gereken bir eser. Kitabı okurken çok zorlanıyorum. Zorlandığım kitaplar zaten en değerlileri ama 2 haftalık bir sınav maratonuna gireceğim. O maratonda uykumdan çaldığım vakitleri, sınav sonrası zili beklerken biraz sakin geçirmek istiyorum. Bedenimin kitabı okurken yorulduğunu hissedebiliyorum. Bu yüzden şu sınav maratonundan sonra tekrar başlayacağım ve yorumumu değiştireceğim. Yorum yapma nedenim kitabın kötü olmadığını, saçma gelmediğini anlatmak. Saydığım nedenler yüzünden kitabı yarım bırakmadım. Yanlış bir izlenim oluşturmak istemediğinden yorum yapıyorum.

Sanırım artık devam edemeyeceğim. İlk başlarda gerçekten güzeldi.
Sokrates ve arkadaşları ideal bir devlet nasıl olmalı diye düşünüp hayallerinde ideal devleti tasarlıyorlar.
Okurken bazı yerleri anlamayıp tekrar tekrar okuduğum oldu, ve kavrayıp devam ediyordum. Ta ki son 50 yaprağa gelinceye kadar. Birden konudan koptum ve bir türlü odaklanamadım. Belki de bana fazla karmaşık geldi.
Güzel mi derseniz, okunması gereken bir kitap olduğunu söyleyebilirim. Ancak felsefeye yani başlayanlar için biraz ağır olabilir. Benim için öyleydi.
İleriki yıllarda tekrar okumayı düşünüyorum, o zaman daha iyi kavrayabilirim.
İyi Okumalar... :)

Kitapta, Tanrılar konusu hariç gerisinde muazzam bir dehalık söz konusu. Devlet yapılanmasının inceliklerini ve devlet yapılanmasının temelini konu alan eser okunması gereken baş yapıtlar arasında olduğunu düşünüyorum. Dil, oldukça sade ve nerdeyse kitabın tamamı diyalog şeklinde. Felsefik bir eser olmasına rağmen kuru sözler içeren ifadeler yok. Oldukça akıcı ve gerçek olgulardan bahsedilmektedir. Okunmasını kesinlikle tavsiye ederim. Keyifli okumalar...

Kitap 10 bölümden oluşuyor. Doğruluk, eğrilik, güç, para gibi kavramlar tartışılıyor ve tabi ki ideal devletin nasıl olması gerektiği konuşuluyor. Diyaloglar halinde ilerlediği için insan sanki orada sohbetin içindeymiş gibi güzel bir hisse kapılıyor. Bir çok kavramı ve soruyu düşünmenize hatta yeni sorular sormanıza neden açıyor. Yinede Felsefeye başlangıç için pek iyi bir seçim değil bence açıkçası ağır bir kitap. Hatta Üniversite hocam kitap okuma ödevi verdiği zaman bu kitabı 2 kitaptan saydı ama sayfa sayısından dolayı değil içeriğinden dolayı. Ben okurken zorlandım ve ne yazık ki yarıda bıraktım. Ama bunun benim eksikliğim olduğunu düşünüyorum bu yüzden ileride tekrar okumayı planlıyorum. Daha güzel bir okuma gerçekleştirmek için öncesinde seviyenin biraz daha aşağıda olduğu kitapları okumak gerek sanırım.

Kitabı yarım bırakmak zorunda kaldım. Çünkü elimde ilerlemedi.
Hakkını vererek okumak adına, daha iyi bir çeviriyi, daha uygun bir zamanda elime alabilmek dileği ile...
Kitapça kalın:)

Bir ütopya içinde yaşadığım bu kitabı okuma sürem boyunca, böyle bir devletin düşünülmüş olma ihtimali dahi beni mutlu etti. Eğri insanla doğrunun farkını, hangisinin nereye vardığını, insanların işleyişteki yerini, herkesin kendine uygun işlerde yer almasının önemini, başa geleceklerin koltuk aşkıyla değil aksine istemeyerek, sırf iyiliklerinden yapmaları gereğini ve daha birçok önemli devlet detayını okuyoruz bu kitapta. Ve bütün bu devlet detaylarını Sokrates'le samimi bir ortamda oturup konuştuğunuzu, konuyu size indirgediğini ve uzun uzun anlattığını hayal edin. Şimdi kitabı elinize alın, kitap bitene kadar da olsa öyle bir yerde yaşama hayaliyle mutlu olun :)