Su (Uyumsuz Defne Kaman'ın Maceraları 1)

Başlangıçta sadece SU vardı.
Evvelce gök, ay, güneş, hava, ateş, toprak ve ağaç yoktu: Sadece SU vardı.
....
SU kaybolmaz. SU döner. SU dolaşır. SU akar.
SU gezer. SU uçar. SU yutar. Su uyur.
Ve SU bilir.


Buket Uzuner'in “Tabiat Dörtlemesi” olarak planladığı ‘Su, Toprak, Hava ve Ateş’ serisinin ilk kitabı Su. Dörtleme diğer kitaplar Toprak ve Hava ile devam ediyor, Son kitap Ateş'in ise ilerleyen yıllarda çıkması bekleniyor.

Kitap, Defne Kaman adlı bir kadının, Kadıköy'de "Barış Manço" adlı vapura bindikten sonra ortadan kaybolup, ailesi tarafından 39 saat sonra karakola kayıp müracaatı başvurusu ile başlıyor.
Defne Kaman mesleğinde çok popüler olmayan, ancak yazdığı toplumsal meseleler'den dolayı iktidar ve bazı kesimler tarafından sevilmeyen bir gazeteci.
Kitap,Defne Kaman'ın maceraları olarak adlandırılsa da,kurgusal olarak Defne Kaman'ı çok fazla göremiyoruz. Genel olarak 3 ana karakter üzerinden ilerliyor olaylar. Defne Kaman'ı bulmakla görevli polis memuru Ümit Kaman,ona bu konuda yardımcı olmaya çalışan sahaf Semahat ve Defne Kaman'ı yetiştiren, aynı zamanda bir Kam/Şaman olan ninesi Umay Bayülgen. Bu 3 karakter üzerinden ilerleyen olaylar silsilesinde, şifreler,gizemler ve birçok olaylar ile karşılaşıyoruz.

Buket Uzuner Su'da, Eski Türk kültürlere ait özellik olan günümüzde de yansıması devam eden, bir inanç biçimi olan "Şamanizm" kavramı üzerinde duruyor. Türkler içerisinde daha çok kam/kaman olarak da adlandırılan, şamanlar, zeki,olağanüstü özelliklerle donatılmış,birer şifacı olarak görülüyor.
Kitapta ki birçok olay, Şamanizm üzerinden şekilleniyor, bundan mütevellit de, birçok mitolojik öğeleri kitabın içerisinde sık sık görüyoruz.

Mitolojik ögeler ile harmanlanan Su'da 2000 sonrası Türkiye'sini görmekte mümkün, bir mesaj verme kaygısının güdüldüğü kitapta, karakterler üzerinden, toplumsal meseleler de analiz ediliyor,
Ümit Kaman'ın sevdiği kadın ile, mezhep farklılıklarından dolayı kavuşamaması, "Kadın Cinayetlerini" konu alan bir yazı yazan Defne Kaman'ın, toplumda kadının yerini irdelemesi,Kadın haklarını sorgulaması, Sahaf Semahat'ın yalnız bir kadın olarak toplum tarafından yaşadığı baskılar,Türkiye'de muhalif bir gazeteci olmanın güçlüğü, bireysel özgürlükler, "HES" projeleri, değişen doğa unsurları, iklim ve küresel ısınma gibi birçok konuda alt mesajlar veriliyor.

İncelemeyi bitirmeden önce kitapta gördüğüm,eleştirdiğim bir iki noktaya da değinmek istiyorum. İlk sayfalarda polisiye bir olay ile karşı karşıya kaldığımı düşündüğüm için,daha sağlam bir olay örgüsü bekliyordum,mantık hatalarının bazı yerlerde dikkat çektiğini söylemeliyim,kurgusal ve edebi yönden beklentimin altında kaldı kitap, dilin çok sade olması, yer yer yapay bir hava oluşturuyor, yazarın araya girip okuyucuya seslendiği bölümler de benim için birazcık dikkat dağıtıcı oldu. Ayrıca kitapta birkaç "Viral" reklamın olması ve yazarın birkaç yerde kendi kitabı "Kumral Ada Mavi Tuna'yı örnek göstermesini anlamsız ve gülünç buldum.

Genel hatlarıyla toparlayacak olursam, kitabı beğendiğimi söylemeliyim, ancak tavsiye konusunda çekimser kalacağım. Eğer daha önce Buket Uzuner okuduysanız tavsiye ederim, ama benim gibi yazar ile tanışma kitabınız olacaksa,şimdilik diğer eserlerine yönelmenizi öneririm.

Keyifli okumalar diliyorum...

En son 7-8 sene önce İki Yeşil Su Samuru adlı kitabını okumuştum Buket Uzuner'in. Sevdiğimi hatırlıyorum.Keşke hep o şekilde
hatırlasaymışım.

Başlıkta da belirttiğim gibi kitap başladığında çok katmanlı derinliği olan bir
roman okuyacağımı zannetmiştim.Yüz sayfa
kadar geçtim, tekrarlardan ve klişelerden
usanarak zor bitirdim kitabı.

Kitabın edebi dili de zayıf ama bana göre
en temel sorunu bir çok şeyi anlatmaya çalışıp hiçbirini derinlemesine işleyememesi. Doğa
tahribatları,kadın cinayetleri, hayvan hakları,
Alevi-Sunni çatışması, eski Türk kültürünün
unutulmasi, kitap okumama, eğitim sistemi
ve daha bir çok soruna şöyle bir dokundurulup
geçilmiş,hiçbirine cesurca eğilim yok. Hani
az az hepsinden bahsedeyim ama kimseyi de
incitmeyeyim, der gibi olmuş.Keşke bu kadar
üst üste yığacağına birini ikisini ele alsaydı da
daha derinlikli anlatsaydı.Toplumsal mesaj
vereceğim diye boğulmuş kitap.

Yazarın post modern dokunuşlar yapmaya çalışması, okuyucuyla araya girmesi çok
göze batıyor,olmamış. Olayların çözümünü
Kutadgubilig'den şifrelere bağlaması biraz
Dan Brownculuk oynamak gibi geldi.

Hisleri gelişmiş,biraz da olağanüstü güçleri varmış gibi gösterilen Şaman torunları Umay Nine ve Defnenin olduğu bölümler için gerçekçi desem olmuyor,büyülü gerçekçi desem sırıtıyor. Mesela Umay Nine'nin katilin
bıçağını saklandığı yerden bulma gücü var
ama kayıp torunu için polisden yardım
istiyor.Polisten yardım istemesi polisin de iç
yolculuğuna katkı içinse hiç inandırıci değil.
Yok, başka bir sebebi varsa ben anlamadım.

Aynı Umay Nine kendi torununu çok güzel
yetiştirmiş ama romanda çok kötü gòsterilen
kendi kızının kötü yetişmesinde hiç payi yok
sanki.Bu Ayten neden sevgisiz ve sığ bir insan?Nedeni hiç belli değil.

Kitabın Şamanizm'den bahsettiğini duyunca
sevindim,kurgunun içine yedirilmiş sandım.
Ama ilerledikçe bu konuda da hayal kırıklığına
uğradım.Bilgi verme seviyesinde kaldı bu konu da.

Kitabın genelinde kendi sürekli tekrarlama
var.Hele "Istanbul'da yirmi birinci yüzyılın en
sıcak yazı" cümlesini okumaktan gına geldi.

Suan lisede olsaydım, Şamanizmi ilk kez duysaydım bu kitabı daha çok severdim.

Kitapta sevdiğim taraflar da oldu:

Defne'ni Su kitabında yazanlar inandıricıydı
ve etkiledi beni.Özellikle ilkokul okul ögretmeni
ile yaşadıkları.
Sahaf Semahat'ı çok sevdim,keşke böyle
biri gercekten olsaydı ve arkadaş olsaydık,
dedim.
Özellikle erkeklerin kadınlara bakışındaki
tespitler çok hosuma gitti.
Bazı betimlemeleri özgün buldum ve sevdim.
Kutadgu Bilig gibi önemli bir esere dikkat çekmesi cok hosuma gitti.
Ve en çok İstanbul'u anlatışını sevdim.
Özellikle Kadıköy'ü çok güzel anlatıyor yazar.
İstanbul özlemim kabardı.

Elinize aldığınız an kendini okuyan bir kitaptı :) Birçoklarına çerez gelebilecek bir kitap, doğrusu çok çetrefilli kitaplar okuyorsanız bir SU molası verin derim. Okunmaya değer mi? Evet. Çünkü günümüz toplumsal sorunlarından tutun da aşka kadar her şeye değinilmiş bir kitap.
Bu kitabı “şeftali çekirdeği” kadar sevdim...

ilk Buket Uzuner kitabım oldu Su. Ben Su'yu sadece beğenmedim, bayıldım. Buket Uzuner yaptığı için hakkını vermiş Türk Mitolojisi'ni didik didik etmiş. Okuyunca ''keşke filmi yapılsa'' diyeceğiniz bir kitap. Defne Kaman'ı çok sevdim. Kitap toplumsal sorunlara da dikkat çekiyor o yüzden iki kat daha değerli oldu benim için. Göz ardı etmemiş yazar veya ben fantastik bir tür yazacağım toplumu katmayayım işe dememiş.Defne Kaman, Kutadgu Bilig, Umay Bay-Ülgen. Selamlıyorum hepsini. :)

Buket Uzuner ile ilk tanışmam Kumral Ada Mavi Tuna ile olmuştu.Yalın ve akıcı bir anlatımı ve kurgusu var.Bu kitapta da Kam ve Kamanlar ile ilgili bilgilere erişebiliyorsunuz hem de konudan hiç kopmadan.Mesela ben Paganlar da sadece Türkler de kadının da Kaman olabildiğini öğrendim.Devamı olan Toprak 'ı da okuyacağım.Mavi boncuktan, kurşun dökmeye , ağaç süslemekten, üzerlik otu yakmaya pek çok adetimizin köklerinin kaman kültüründen bize miras kalması ve halen uygulanıyor olması genetiğimizden bazı şeylerin koparılamayacağının da güzel bir örneği ,çoğumuz bunu bilmesekte...

güzel bir kitap akıcı ama beğenmedim defne kamanın meceraları demesine rağmen komiser ümit ve onun aşkını, sahaf semahati daha çok ön planda tutmuş hatta kitabın çoğu yerinde defne kamanı unutuyosunuz...

Buket Uzuner'in mükemmel dili ile tanışın. Özellikle eski Türk geleneklerine ilgisi olanlar için tavsiye edilir. Mitoloji hocam sayesinde tanışmıştım bu eserle devamında da Toprak var ..

Kam kaman falan anlatılmış güzel hoş ama alevilik mezhep islam derken asıl ayrımı kendi yapmış, gibi geldi yazar bana,tabi bu benim fikrim,islam dinini yaşayanlar farklı yobaz bi kesim gibi anlatılmış.ben burda yazarın bazı hakikatleri yansıtmadıgını hatta carpittigını düşünüyorum.kitabı yazarken cok arastirma yapmis yazar hanimcim ama keske birazda islamı araştırsaymiş.nacizane fikrimdir saygilarimla, iyi okumalar.

Kitabın ortalarında çok fazla detayla boğduğunu düşünsemde sonlara yaklaştıkça inanılmaz bir sürükleyiciliğe sahip gerçekten muhteşem bir kitaptı çok beğemdim diğer serüvenleri de okuyacağım.

İnsan ve doğanın ayrılmaz bir bütün olduğunu , Türk ve şaman geleneklerinin hala günümüze kadar uzandığını anlıyoruz. Kültürümüze , adalete , sevgiye , şevkate ve aşka Defne Kaman'la birlikte daha bağlı kalıyoruz. Buket Uzuner

Buket Uzuner'in bundan önceki tüm romanlarını ve öykü kitaplarını okumuş biri olarak, kitabın özellikle karakter kurgusu bakımından öncekilere kıyasla epey zayıf kaldığını düşünüyorum. Roman konu olarak ilgi çekici ve sağlam bir araştırma sürecinin ürünü. Ama ben Buket Uzuner romanlarında en çok yazarın karakterlere verdiği ruhu beğenirdim, bu bakımdan aradığımı bulamadım diyebilirim.

Buket Uzuner'in tabiat dörtlemesinin henüz piyasaya çıkmamış son kitabı "ateş" dışında yayımlanan üç kitabını okuyup bitirdim ve tek kelime ile hayran kaldım diyebilirim.

Yazarın amacının farkındalık yaratmak, insanları bilinçlendirmek ve unutturulmaya çalışılan kendi öz kültürümüzü bizlere yeniden hatırlatmak.

Hepimiz Yunan mitolojisine ait tanrıların, kahramanların çoğunun adını iyi kötü biliriz, duymuşluğumuz vardır ancak Türk mitolojisinin de en az Yunan mitolojisi kadar büyük ve güçlü olduğunu bilmeyiz (ben dahil). Yazar belki de bunu kendine görev edinerek böylesine büyüleyici bir seriye imza atmış. Okurken şaşırdım, şaşırırken bilgilendim, birçok sey öğrendim, daha once öğrendiğim bazı konuları bu kitap da görünce bilgi birikimimden mutlu oldum.

Peter Ustinov okullarda yanlış eğitilmemize değinerek "bana okulda öğretilenleri unutabilmek için on beş yılımı verdim" demişti. Tıpkı bunun gibi bizlere kendi öz kültürümüzü unutturarak yerine konan arap kültürünün (islamdan bahsetmiyorum, arap örf, adet ve geleneklerinin islam adı altında dayatılmasından bahsediyorum) kendi kültürümüzmüş gibi yansıtılması uzun zamandır rahatsız edici geliyor bana.

Uzuner bu kitabında Göktanrı inancı, Şamanizm, Orta Asya Türk kültürü konularında epey bilgilendiriyor ve farkındalık yaratıyor ve bunu sıkıcı bir biçimde değil de roman tadında yapıyor.

Sözgelimi Tolkien'in Yüzüklerin Efendisi kitabını yazarken Türk mitolojisinden etkilendiğini ben dahil hiçbirimiz bilmiyoruz. Oysa yüzüklerin efendisinde geçen "orta dünya" kavramı dahil birçok fantastik terim ve hikaye Türk mitolojisine dayanıyormuş.

Uzun zamandır hiçbir şeyin rastlantı olduğuna inanmıyordum, her şeyin biribirine bağlı olduğunu ve tüm canlıların eşit olduğunu öğreneli, doğaya , diğer canlılara saygılı olmaya başlayalı çok olmuştu. Ve bu kitabı okuduğumda ne kadar doğru yolda olduğumu görmüş oldum