Mazi sadece bir hatıralar toplamı değildir, aksine hep bugünle beslenen ve son nefesimize kadar bizi terk etmeyecek olan hayatımızın ta kendisidir.
Everest Yayınları - Epub
Mazi nasıl atiye tesir ediyorsa ati de maziye tesir edebilir.
Eskilerden bir şeyler anlatıp gülüşüyorlar. Bu gülüşmelerde mazi yatıyor, kurumuş güller gibi yeniden canlanıyor, renkleniyor, kokulara bürünüyor. Ve geceler uzun bir yaşamı andırıyor. Hüzünler altın rengine, yanılgılar gerçeğe dönüşüyor. Her renk bir bayrak, her kelime bir selam.
Sayfa 147Kitabı okudu
Batı, Tanpınar için, Halide Edip Adıvar ya da Peyami Safa için olduğu gibi manevi değerler açısından Doğu'dan geri kalmış, özellikle maddi alanda ilerlemiş bir toplum değildir. Batı uygarlığı ortaçağdan geçmiş, Rönesans'ını yaşamış, Sanayi Devrimi'ni yapmış, süreklilik gösteren ve bu sayede kendine özgü yaşam biçimlerini, kendi maddi ve manevi değerlerini yaratmış olan bir bütündür.(Yaşadığım Gibi, s.335.) Özendiğimiz Batı yaşam biçimleri onların kendileri için "hakiki"dir ama bizim için özentidir. Tanpınar, Batı gibi bizim de, sürekliliği olan bir uygarlık oluşturmamızı ister. Bunu yaparken "eski" ister istemez değişecek, aşılacaktır. Ancak yeniyi yaratırken hem eski'den yararlanacağız hem de içine girmiş olduğumuz Batı uygarlığından. "Hele mazi ile bağlarımızı kesmek. Garb'a kendimizi kapatmak. Asla! " (Huzur. s.87). Öyleyse Tanpınar'ın istediği, eski'ye dönmek değil, yeni'yi temellendirmede eski'den yararlanmak.
Sayfa 289 - İletişim Yayınları, 10. Baskı, 2001, İstanbulKitabı okudu
Mazi kalbimde bir yaradır...
Maziden bizi ince bir duvar ayırır da o yana geçmenin yolunu unutmuşuzdur. Bir hatırlasam o günlere döneceğimi hissederim. Ömür hep bu his ile geçer...
"Bugünün rüzgârında yıkanan mazi gülü" diyordu üstat. Geçmişi bizim için manalı kılan şey, ona bugünden bakıyor olmamızla alâkalıydı.
Sayfa 30Kitabı okuyor
Yarabbi! Hayatımda nedir bu lezzet?
Hayata rabteden bu garip kuvvet
Hayat ki bîbekâ, pür derd ü keder
Yine emel o, nedir bu hikmet?
Bir an bırakmaz insanı rahat
Bin türlü âlâm, der-i maîşet
Çocukluğunda ağlar beşikte
Feryatla geçer vakt-i ismet
Civanlığında bin türlü âmâl
Şeyhûhetinde bin türlü mihnet
Vakt-i ecelde mazi, bir an
Bir an için mi bunca sefalet?
Hâtıfî bir ses verdi cevabı
Dedi: Hayatta bu zevk ü kıymet
Âkiller için seyr-i bedâyi
Cahiller için yemekler şehvet
Sayfa 89 - *Yarabbi! Hayattaki bu lezzet nedir?
Nedir bu hayata bağlayan garip kuvvet?
Hayat kalıcı değil, dert, keder dolu
Yine emel o; nedir bunun sebebi?
Bir insanı rahat bırakmaz
Bin türlü elem, geçim derdi
Çocukluğunda beşikte ağlar
O günahsızlık çağı feryatla Kitabı okudu
Bu şu'ûn, âlem,
Bîsebât u bîkıdem
Nerde Havva, Âdem
Varsa aklın ey dedem
Dem bu demdir, dem bu dem!
Dem bu demdir, dem bu dem!
Yâd-ı mâzî bahşeder
Sayfa 24 - Geçmişi hatırlamak bahşeder
Hayıf, elemler ve keder
Kaderle meşgul olma
Kimse kalmaz hep gider
Dem bu demdir, dem bu dem!
Dem bu demdir, dem bu dem!
Senin gibi bir dilenciye
Yazık değil mi gaile
Meşgul olma şimdiyle
GelecekKitabı okudu
Evet nefis! Mazi canibine bak gör ki; Herkes senin gibi dünyasında var iken, o dünya şimdi bütün ehl-i kuburun başlarına yıkılmış geniş bir mezaristandır. Müstakbel dahi geniş bir mezaristandır. O da mazi gibi mezar olacaktır. Öyle ise sen, şu anda iki kabrin dıgtası (yani sıkışık duvarları) arasında sıkışmış bir vaziyettesin. Evet nasılki dünkü gün, pederimin kabri ise, yarın da benim mezarımdır. Demekki ben, kabrin duvarları arasındayım.
Mesnevî-i Nurîye(Bd.)
