Teneke, Yaşar Kemal’in tiyatro türünde yazdığı tek eseridir. Teneke, önce roman olarak kaleme alınmış daha sonra yazarı tarafından tiyatroya uyarlanmıştır. Kitapta da ilk önce roman metnini daha sonra ise tiyatro metnini okuyorsunuz.
Teneke, Çukurova’da geçmektedir. Geçim kaynağının çeltik tarımı olduğu kasabada büyük tarla sahibi olan ağalar, birtakım usulsüzlüklerle köylülerin yaşadığı yerleri de tarım arazilerinin içine dâhil ederler. Böylece çeltik için yapılacak sulamada köyler ve içinde yaşayan insanlar, hayvanlar, bitkiler, canlı cansız tüm varlıklar su altında kalacaktır. Geçmişte de yapılan bu tarz sulamalarda büyük bataklıklar oluşmuş buradan türeyen sivrisinekler yüzünden sıtmadan onlarca insan hayatını kaybetmiştir. Bu duruma itiraz eden köyün sakinleri kaymakama şikâyette bulunurlar ancak çeltik üreticileri bundan önceki tüm kaymakamları baskıyla, korkuyla, Ankara’ya çekilen asılsız telgraflarla sürgün ettirmişlerdir ki bu durum kasabada bir “Kaymakam Oyunu”na dönüşmüştür. Kitapta da Memed Ali’nin dediği gibi “Ağa bir değil kim! Ağa bin tanem, Okçi bin tane Garadagi Mirtaza yüz bin tanedir, baci. Hepsini çok öldirem. Ağa çohtir. Çoktir baci. Öldir Öldir bitmezkim ağa.” Ve bu ağalar nice kaymakamları sürgün etmiştir.
Dili Yaşar Kemal’in alıştığımız dili, yani gayet akıcı. Çok severek okudum. Ancak yöre ağzıyla yazıldığı için okurken bazen zorlanabiliyorsunuz. Onun haricinde alt metni oldukça kuvvetli olan bir eser. Tavsiye ederim.