Sürüngen Beyinli Toplumlar
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra dünyadaki bir çok sosyal bilimcinin beynini bir soru kemiriyordu: Kant, Hegel gibi büyük filozofları, Einstein gibi bilimcileri, Goethe gibi büyük yazarları, Wagner gibi büyük bestecileri çıkarmış bir Alman toplumu, nasıl olur da Hitler gibi bir delinin peşinden gitmişti? Üstelik
Umarım benden bıkmazsın, seversin herkes önce sevdiğini söylerdi umarım sonra bırakmazsın. Söyledikten sonra ağzıdan bir laf çıktıktan sonra hele bir de inandırıcılığı varsa benim inanasım deli gibi kanacağım sevilmeye hasretle kaldığım zaman gelmişse, Yapamıyorum demezsin olmuyor demezsin senden önce başkası vardı seninle de onu unutma
«Oku!» dedi.
«Neyi efendim?»
«O Beldeyi!»
«Onu bilmiyorum efendim!»
«Neden?.. Nasıl olur bu?»
Güdük Necmi, boyundan büyük bir lâf etti: «Haşim’den hiç hoşlanmam. İsterseniz Yahya Kemal’den okuyayım! Meselâ Vuslat’ı!»
Bu cevap küfür gibi gelmişti ona:
«Git!» dedi, «Otur yerine!»
Sayfa 102Kitabı okudu
“Hemen unutuyorum zaten, neden okuyayım?”
“Hocama dedim ki: “Bir kitap okudum ama zihnimde kitaptan hiçbir şey kalmadı.” Bir hurma uzattı: “Bunu ağzında çiğneyip ye.” Sonra sordu: “Şimdi sen büyüdün mü”, "Hayır" dedim. “Büyümedin ama hurma vücuduna dağıldı; et oldu, kemik oldu, sinir oldu, hücre oldu…”. Anladım ki, okuduğum kitap da öyle dağılıyor. Bir kısmı kelime dağarcığını zenginleştiriyor, bir kısmı bilgi ve irfanını artırıyor, bir kısmı ahlakını güzelleştiriyor, bir kısmı yazı ve konuşmada üslubuna incelik katıyor, bir kısmı hayata farklı bakmanı sağlıyor, bir kısmı içindeki sevgi merhameti, bir kısmı özgüveni artırıyor. Düşünmeni, sorgulamanı tetikliyor, olaylar karşısında nasıl davranman gerektiğini öğretiyor. Her ne kadar sen bunların farkında olmasan da… Kitap okumak bir şeye yaramaz, çünkü kitap okumak çok şeye yarar! O kadar çok şeye yarar ki neye yaradığını söylemek imkansızdır.”
