Sarıkamış...
askerler öyle şimşek gibi atlılar değil,
yorgun ve yoksuldular.
silahları kırık dökük
yalınayak çırılçıplak
toplanıp tarladan tapandan
doksan bin can
doksan bin ana kuzusu
yüz bine tamamlandı
Sayfa 12
"Karlarda yatarlar şerefli şanlı
Kimisi vurulmuş nur yüzü kanlı
Kimisi nevcivan, taze nişanlı
Boynu buruk, melül, gözü yoldadır..
Yollara düşenin gelmedi sesi,
Analar ah çeker atalar yası.
Yad değil bunlar hep ciğer paresi
Acep bilen var mı ne ahvaldedir."
Nitekim Sarıkamış faciasının yürüdüğü 1914 kasım ayı içinde, Suriye’de 56. Ordunun teşkiline karar verildi. Ordunun başına, Bahriye Nazırı Cemal Paşa getirildi.
Sayfa 233
15 aralıkta Hafız Hakkı da Sarıkamış önünde Enver Paşaya yaklaşır. Bir hafta kadar önce emrine verilen 40.000 mevcutlu X. Kolordudan elinde ancak 1800 kadar bitkin, perişan asker kalmıştır. Fakat Enver Paşanın emri gene şudur:
— Derhal taarruza geçiniz.
Sayfa 227
Sarıkamış alınacak, sonra Kars yaylasına çıkılacaktır.
Sayfa 226
“Sarıkamış savaşını görmemiş, yaşamamış insan dünyada hiçbir şeyi görmemiş, yaşamamış, demektir.”
Sayfa 117 - YKYKitabı okudu
Sarıkamış Kuşatması III. Ordu
Hafız Hakkı Paşa'nın kolordusuna ricat emri verirken söylediği gibi "...şereften başka her şey mahvolmuştu...".
Sarıkamış Felaketi
Osmanlı askeri ise neredeyse yaz donanımıyla Ruslarla çarpışacaklardı; fakat tabiri caizse, General Kış'ın harekatı, Sarıkamış Cephesi'ndeki Rus ordusundan daha da hızlıydı.
Sayfa 76
... " Kim bilir, kaç baba, oğullarını böyle ümitle sokak köşelerinde bekleyecek. Kayıp oğullarını her gelene geçene soracak. " Kayıp demek ölmek demek, ölmek demek degil" diye ümitlerini yitirmeyecek ama oğulları ne yazık ki, asla geri dönmeyecek "
Mustafa Kemal Anlatıyor
"Ben 1. Dünya Harbi'nin müttefiklerimiz için iyi netice vereceğine itimat etmiyordum. Fakat emrivakiden sonra bulunduğum cephelerde harbi başarıya ulaştırmaya çalıştım… Başkomutan Vekili Enver Paşa, her hareketinde bir ordu mahvederdi: Sarıkamış'ta olduğu gibi… O ve arkadaşları zaten daha evvel Türk milletini ve ordusunu tabii
Sayfa 99 - Kırmızı Kedi YayıneviKitabı okudu
Mustafa Kemal ile Enver Paşa arasındaki ilişkiler zaman zaman gerginliklere sahne olmuştur. Kendisinden iki yıl kıdemli olan Enver Paşa ile Mustafa Kemal'in farklı dünyalara ait oldukları ortadaydı. Birbirlerine saygı duymakla beraber, pek sevgi duydukları söylenemez. Enver Paşa ne kadar "hayalci" olduysa, Mustafa Kemal her zaman "gerçekçi" olmuştur. İkisinin de belki de tam olarak ortak oldukları nokta, ikisinin de "lider olma", diğer bir deyişle "güç odağının merkezi" olma niteliklerine ve arzusuna sahip olmalarıdır. Ancak, ikisinin farklı liderlik niteliklerine sahip olduğu ortadadır. Mustafa Kemal Paşa, daha sonraları bu konudaki düşüncelerini şöyle açıklamıştı: "Enver işin ayrıntılarına inmezdi. Karar ve planların nasıl uygulanacağı ona göre yalnızca ayrıntıydı… Ordu içinde önce bir taburun, sonra bir alayın komutanlığını yaparak adım adım ilerlememişti… Sonuç olarak bir tümene ya da bir kolorduya emir verirken uygulanması için neler yapılması gerektiğini düşünmediğinden, bir tepeyi ele geçirilmesi için emir veriyormuş gibi davranırdı. Sarıkamış'taki felaket bu yaklaşımın sonucuydu." Buna karşın, 16. Kolordu Komutanı Mustafa Kemal, Edirne'de bu konuda şunları yazmıştı: "Emirlerin yazılmasına gelince, emir uygulanabilir olmalıdır. Bir emir verilirken, emir veren kendisini astın yerine koymalıdır." Bu nitelik, komutanlar için vazgeçilmez bir niteliktir.
Sayfa 73 - Kırmızı Kedi YayıneviKitabı okudu