Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur
Ama devlet yapısına yeni bir düzen verilmeye çalışıldığı da bir ger­çekti. Ancak, Anayasa (Teşkilâtı Esasiye Kanunu) aksaktı. Daha önce de değindiğimiz gibi 20 Ocak 1921 tarihine kadar Büyük Millet Meclisi devletinin zaten toplu bir Anayasası yoktu. 20 Ocak 1921 Teşkilâtı Esa­siye Kanunu ise, olağanüstü bir devrin, olağanüstü şartları içinde çıka­rılmıştı.
Sayfa 170Kitabı okudu
ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ
Bu gün kendine milliyetçi diyen (İYİP) ve KCK yapısının Türkiye’deki siyasi uzantısı olan (DEMP) Anayasa için değişiklik vurgusu yaptı. Geçtiğimiz günlerde Numan Kurtulmuş AKP adına 21 Anayasasını gündeme getirerek Anayasa değişikliği vurgusu yapmıştı. Ve yine bu gün Erdoğan ve Özgür Özel görüşmek için randevulaştılar kuvvetle muhtemel CHP de
Reklam
Türkiye'de anayasa değişimleri 1921 meşruti monarşi Anayasası 1924 sivil darbeyle Cumhuriyet Anayasası 1945 çok partili Demokratik Anayasa çalışmaları 1957 seçimleri sonrası Kemalist ideolojiyi silme üzerine anayasa çalışmaları 1961 Darbe Anayasası 1971 askeri muhtırası sonrası yeni anayasa çalışmaları 1982 darbe Anayasası 2010 referandumu sonrası başkanlık sistemine geçmek için sivil anayasa çalışmaları Her anayasa değiştiğinde rejim değişir.
1921 ve 1924 anayasası hakkında,
1921 Anayasası'na hâkim olan temel ilkeler "halkçı", "antiemperyalist" ve "antikapitalist" düşüncelerdir. Yerel yönetime ağırlık ve öncelik verilmesinin arkasındaki temel neden, halkçılıktır. TBMM'deki genel hâkim görüş o güne kadar merkezden atanan memurların; vali, kaymakam ve nahiye müdürünün, halka zulüm yaptığıdır. Bu nedenle vilayetlerde "Vilayet Meclisi", nahiyelerde ise "Nahiye Meclisi" üyeleri halk tarafından seçilecektir. Böylece halk doğrudan doğruya kendi işini görecektir. Ancak vilayetler kendi başına devlet değildir. Vilayetler, kanunla tanınan muhtariyet (özerklik) ile mahalli işlere bakacaktır. 1921 Anayasası her vilayetteki yerel yönetimlere, belirli alanlarda muhtariyet tanımışsa da, bu yetkilerin fiilen uygulanması gerçekleşmemiştir. 1924 Anayasası ile de bu muhtariyet (özerklik) düşüncesi tamamen kaldırılacak, "üniter devlet" yapısına geçilecektir.
Sayfa 317 - Kırmızı Kedi YayıneviKitabı okudu
23 maddeden oluşan 1921 Anayasası bir geçiş anayasasıdır. 1921 Anayasası'nın temel özellikleri şu şekilde özetlenebilir: Yürütmenin, yasama organından ayrı bir varlığı, kendine mahsus bir hüviyeti ve teşebbüs kudreti yoktur. Tamamıyla Meclis'in emri ve kontrolü altındadır. Meclis hükümeti sisteminde kural olarak bir devlet başkanı
Sayfa 316 - Kırmızı Kedi YayıneviKitabı okudu
7 yıl sonra aynı noktadayız: 1921 Anayasası gündemde.
Ak Parti'nin derdi yeni Anayasa filan değil; amacı, bunu gündemde tutarak "toplum mühendisliği"ne ivme kazandırmak.
Reklam
1921 Anayasası aslında radikal, kısa ve saltanatın biteceğini hissettiren bir beyanname olup âdeta Cumhuriyet'in örtülü bir ilanıydı.
Devlet kapitalizmi başlıklı makale
1)Devlet Kapitalizmi kapitalist üretimin tarihsel eğilimi mi? Marx kapitalizmin yasalarını değiştirmeden özel sermaye gibi işleyen bir devlet sermayesinin varlığından söz etse de (Kapital II, 90), görünüşe bakılırsa, Kapital devlet kapitalizmine doğrudan göndermede bulunmuyor gibiydi. Bununla birlikte Marx'ın ve Engels'in devlet
Yordam KitapKitabı okudu
Yeni anayasaların çogu, demokratik, milliyetçi ve cumhuriyetçi karak­terlerini vurgulayarak bahsediyordu. Bu nedenle, 1920 Avusturya anaya­sasının 1. maddesi, "Avusturya bir cumhuriyettir. Egemenlik halkındir", der. Litvanya anayasası şöyle başlar: " Litvanya devleti bagimsiz demokratik bir cumhuriyettir." Egemenlik genellikle "halkındır; ama bazilarında, örnegin Polonya, Serbest İrlanda ( 1922 anayasası) ve Yu­nanistan'da, "ulus"a aittir. Sirpların, Hırvatların ve Slovenlerin krallığı 1921 anayasasında, umutla ve ısrarla şoyle denmiştir: "Krallığın tüm tebaası için bir tek milliyet vardır"; Çekoslovaklarınki de hemen hemen aynıdır. Weimar anayasası, benzer şekilde, "ulusun kendi ken­dini örgütleyen bir halk olarak öz-bilinci"ne olan inancı ifade eder.
Mustafa Kemal'in amacının Cumhuriyet olduğunu ilk sezen ve karşı çıkan Erzurum Mudafaa-i Hukuk Cemiyeti reisi Hoca Raif Efendi'dir. Nereden sezmişti?... Osmanlı anayasası olan Kanun-i Esasi'den başka, Ankarada 20 Ocak 1921'de Teskilat-ı Esasiye Kanunu adıyla yeni bir anayasa yapılmasından...
Doğan Kitap Ekim/2023Kitabı okudu
194 öğeden 1 ile 15 arasındakiler gösteriliyor.