İnsan davranışlarının ve ilişkilerinin gerçek anlamı ancak çaba göstererek anlaşılır.Mesela biri ölür ve sen bunu anlayamazsın. Gömülür, hâlâ bir şey hissetmezsin. Toplum içinde yas tutar, ağırbaşlı bir ciddiyetle önüne bakarsın ama evde esner, burnunu kaşır, kitap okursun; aklına ölmüş olan ve yasını tuttuğun kişiden başka her şey gelir.Dışarıya karşı belli bir duruş sergilersin, ciddi ve vakursundur ama içten içe hayretle hiçbir şey hissetmediğini, olsa olsa suçluluk duygusuyla karışık bir memnuniyet ve rahatlama duyduğunu fark edersin. Ve kayıtsızlık, derin bir kayıtsızlık.Bu bir müddet böyle sürer; günlerce, hatta aylarca. Dünyaya kendini farklı gösterir ve gizli bir kayıtsızlık içinde yaşarsın. Ve sonra, çok sonra, bir yıl sonra, ölen kişinin burnu düştüğünde, bir gün sokağa çıkarsın, başın döner ve bir duvara yaslanırsın; çünkü anlamışsındır. Neyi mi? Vaktiyle seni ölen kişiye bağlayan duyguyu. Ölümün anlamı mı. Toprağı tırnaklarınla kazıp ondan kalan ne varsa çıkarsan bile bir daha asla gülümsemesini göremeyeceğin, dünyadaki bütün bilgelik ve kudret bir araya gelse onun, yani ölen kişinin sokakta karşına çıkıp sana gülümsemesine yetmeyeceği gerçeğini.Ve ordu kurup yeryüzündeki bütün toprakları fethetsen, onun da bir işe yaramayacağını.İşte o zaman bağırmaya başlarsın. Ya da belki bunu bile yapmazsın. Sokağın ortasında, bomboş bir kafayla kalakalır ve dünya anlamını kaybetmiş, dünyada yapayalnız kalmışsın gibi bir eksiklik hissedersin.
Sürekli bir fırtınanın, bir huzursuzluğun ortasında değil miyiz ? Ölümün eli kulağında gölgesi sürekli gözlerimizde değil mi? Zihnimizin iç gölü sürekli rahatsız değil mi? Yaşam kayığımız sürekli olarak batmanın eşiğinde görünmüyor mu?
Sayfa 30Kitabı okuyor
UZAYLI KOCAKARI
(Ursula K. Le Guin - 1976)
Menapoz, akla gelebilecek en cazibesiz konu herhalde; bu da ilginç, çünkü menopoz hâlâ bir tür tabu kırıntısına sahip olan pek az konudan biri. Menopozdan ciddi bir biçimde söz etmek, genellikle huzursuz bir sessizlikle karşılanır; alaycı bir atıf ise rahatlamış kıkırdamalarla. Sessizlik ve kıkırdama;
Her şeyin altında yatan teoriyi anlamak yeterli değildir. Teori , pratiğe hazırlıktır. Şimdi anlıyorum. Bilgelik her şeyin amacı olmayabilir. İyilik ve nezaket , belki de bilgeliğin ötesindedir. Nihai amacın neşe , müzik ve dans olması mümkün olamaz mı? Bilgelik , en eski arayış olsa da bilgelikte yüreğe yer yoktur. Bak kardeşim , aklının ağırlığı altında eziliyorsun. Henüz çocukken , yaşlılıktan ölüyorsun.
HER TIRTIL DÖNÜŞMEZ
“Kelebek olacak tırtılın önce kendi kabuğundan vazgeçmesi ve kendi varlığını gelecekteki varlığı için eritmesi gerekir. Her tırtıl kelebek olamaz, kelebek olacak tırtılın yeterince hayalci hücreler yetiştirmesi gerekir. Bu hayalci hücreler, diğer tırtıl hücreleri ile aynı yapıdadır ama bu hücreler tırtıl olmaktan sıkılan “rahatsız” hücrelerdir.
“ "Milyarlarca, trilyonlarca hayat yaşamak ister miydin?" diye sordu. "İşte sana bir efsane! Onca deneyimi, getirecekleri bilgeliği düşün. Ama bilgelik sevgiyi azaltır, değil mi? Nefrete de yeni bir biçim verir. Hem zalimliğin hem de İyiliğin derinliklerine inmeden acımasızlığı nasıl bilebilirsin ki?" ”
Sayfa 628 - İthaki YayınlarıKitabı okudu
İşte sana tam efsanelik bir malzeme! Onca dene yimi, getirecekleri bilgeliği düşün. Ama bilgelik sevgiyi azaltır, değil mi? Nefrete de yeni bir biçim verir. Hem zalimliğin hem de iyiliğin derinliklerine inmeden acımasızlığı nasıl bilebilirsin ki? Benden korkmalısın, anne. Ben Kuisatz Haderah'ım
"Vaktiyle biri mi söylemişti yoksa bir yerlerde mi okumuştum, hatırlayamadım şimdi.
Şiirdi belki de.
Parayla diyor du şair; Parayla her şeye sahip olunacağı söylenir ama olunamaz, diyordu.
Yiyecek satın alabilirsin ama iştah alamazsın.
İlaç alırsın ama sağlık alamazsın.
Bilgi alırsın ama bilgelik alamazsın.
Gösteriş alırsın ama güzellik alamazsın.
Eğlence alırsın ama neşe alamazsın.
Tanıdık alırsın ama dost alamazsın.
Hizmetçi alırsın ama sadakat alamazsın.
Boş vakit alırsın ama huzur alamazsın.
Parayla her şeyin kabuğunu alır, hiçbir şeyin çekirdeğini alamazsın."
Noel yaklaşıyor, bir selam yollamadan edemedim size. Yalnızlığınıza her zamankinden daha güç katlanacağınız bayram günlerinde sizinle olacak selamım. Ama yalnızlığınızın büyüklüğünü duyumsarsanız buna sevinin; çünkü diye sorun kendinize, büyüklüğü içermeyen bir yalnızlık neye yarar? Topu topu tek bir yalnızlık vardır, o da büyüktür, kolay
Sayfa 33Kitabı okudu
ANTONİUS
Nasıl olursa olsun, iyi için bir cennet, kötü için bir cehennem olması gerek!
ŞEYTAN Senin aklının gerektirdiği varlıkların yasası mı oluyor? Kötü umurunda değildir elbet Tanrı’nın, dünya kötülüklerle dolu olduğuna göre!
Güçsüzlüğünden mi katlanıyor kötüye, ya da zalimliğinden mi sürdürüyor onu?
Sanır mısın ki, durmadan düzeltmeye uğraşıyor dünyayı kusurlu bir yapıt gibi, gözetliyor bütün varlıkların kımıltılarını, kelebeğin uçuşundan insanın düşünmesine kadar?
Evreni yarattıysa, bilge olması gereksizdir. Tanrı’da Bilgelik denen şey varsa, evrenin yaradılışı bozuk demektir.
Ama iyi ve kötü seni ilgilendirir yalnız gündüzle gece gibi, acıyla tatlı gibi, ölüm ve doğum gibi; uzayın bir köşesine, belli bir çevreye, özel bir yarara bağlı şeyler bunlar. Yalnız sonsuzluk sürekli olduğuna göre, Sonsuzluk var ve işte o kadar!
Aklına geleni söylemek
Bilgelik mi efendim
Hayır roslov , bilgelik
Aklına geleni söylemek
Değildir , bilgelik dediğin ilim ve aklın
Sentezlenmesidir.
Franz kara
O halde bilgeliğin belirtisi sürekli, eşit bir sevinçtir diye düşün. Bilgenin ruhu da ayın yüzeyi gibidir, orada her şey her zaman sakindir. Bilgelik hiçbir zaman sevinçsiz olmuyorsa, bilge olmak için bir neden daha var demektir: Bu sevinç de yalnız erdemlerin bilincinden doğar. Güçlü, adil, ılımlı kişiden başka hiçbir kimse sevinç duyamaz. "Demek ki," diyorsun, "akılsızlar ve kötüler hiç sevinç duyamaz öyle mi?" Bir av bulmuş aslanınkinden daha büyük bir sevinç değildir onlarınki. Şaraptan, şehvetten yoruldukları zaman, gece onları sefahat içinde yere serdiği zaman, küçücük bedenlerine alabileceğinden fazla, üst üste yığılan zevkler arınmaya başladığı zaman, işte o zaman Vergilius'un ünlü dizesini yüksek sesle okur o zavallılar:
"Nasıl da anlamsız sevinçler içinde geçirdik
o son gecemizi, bilirsin."
Sayfa 204 - Jaguar Yayınları
Ve yine, insanın asıl işlevi güç mü, bilgelik mi, sevgi mi, ibadet mi yoksa bunların hepsi miydi?
Sayfa 23 - Cem Yayınevi
