Bilinmeyen Bir Kadının MektubuStefan Zweig · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2022225bin okunma
Spoiler sayılabilir
Dostoyevski’nin eserleriyle birlikte birçok karakter tanıdım. Kimisine acıdım kimisini çok sevdim. Yaptıkları kötülüklere rağmen tüm romanlarında içlerinde bir parça iyilik buldum saf bir kötülüğü barındırdığını düşündüğüm karakter olmadı. Suç ve Ceza ile tanıştığımız Raskolnikov, Ezilenler kitabındaki Prens bile tüm çirkinliği ile karşımızda dururken bir parça iyilik merhamet ve affetme duyguları hissedilebilirdi. Krillov’un ölüm ile ilgili sözünü bu sefer ben değiştirerek sizlere aktaracağım çünkü bu karakterleri bu şekilde tanımlayabiliyorum. Bir değil tam iki karakter var insanı dehşete düşüren bunlardan biri çok küçük, öbürü çok büyük bir karakter. Yalnız küçük olan da çok büyük. Sanırım kitabı okumuş olan okurlar kimlerden bahsettiğimi anlamıştır. Benim için bu kitabı Dostoyevski’nin diğer eserlerinden ayıran işte bu iki karakterdir. Bir de sözün sahibi Krillov, en azından konuştuklarının dinlenmesini hak ediyor.
Stefan Zweig Stefan Zweig yapılan tüm suçların, uçurumdan atlamayı ve dibi görmeyi bu karakterler için zorunlu olduğunu düşünmüştür. Ancak bu şekilde saflığı doğurabilecektir bu karakterler. “ 
Fyodor Dostoyevski’nin kahramanları ancak yeni insanı doğurdukları zaman gerçek camianın içine girerler. 
Honore de Balzac’ta kahraman toplumu hakimiyeti altına aldığı zaman zaferini kutlar, 
Charles Dickens’ta ise sosyal sınıfa, burjuva hayatına, aileye, iş yaşamına iyice uyum sağladıktan sonra.” demektedir yazar. Düşüncelerine katılıyor muyum bilmiyorum ama karakter gereçten en uç noktaları yaşıyor ve en sonunda düşünceyi doğuruyor Dostoyevski’nin bu kitabında da. Belki de en dibin bile en dibini bu kitapta görüyorlardır.
Bu sefer olmadı Zweig'cım, üzgünüm :(
Yaşlanmak, artık geçmişten korkmamaktan başka bir şey değil.
Sayfa 126 - Can YayınlarıKitabı okudu
Ama bu sefer Hölderlin’in temel gücü, rahiplik hizmetinin bölünemezliğine olan inancı sarsılıyor ve en gizli inancını bir bayrak gibi açıyor: “Kimileri,” diye yazıyor annesine tavsiyesine cevaben, “kuşkusuz benden daha güçlü olan birileri, büyük bir tüccar ya da akademide hoca olmayı ve aynı zamanda şair olmayı denedi. Ama her seferinde birini öteki uğruna feda ettiler ve sonuç kesinlikle iyi olmadı... zira makamlarını bırakınca diğerlerine karşı sahtekar oldular, sanatlarını feda edince de tanrılarının onlara verdiği doğal göreve karşı günah işlediler, oysa bu, kişinin kendi bedenine karşı günah işlemesi gibidir, hatta daha fazlasıdır.”
