Orta Asya' da Gök Türk hakimiyetinin sona ermesiyle doğan siyasi boşluktan faydalanarak kendi devletlerini kuran Uygurlar, aslında Töles boylarının arasında hatta daha öncesinde Kao-ch'e (Kanglı) boylarının arasında bir kabile olarak görünmektedirler. 603 yılını takiben Gök Türklere karşı isyan eden Töles boylarının arasında da adlarından bahsedilir. Bu arada 627-646 yılları arasında güçlü bağımsız bir şekilde varlığını korumayı başarabilen Sir Tarduş siyasi birliğinin içinde yer aldılar. Daha sonra 648 yılında Çin'e bağlandılar. 682 'de II. Gök Türk Devleti kurulunca Dokuz Oğuzlarla birlikte bu devlete itaat etmek zorunda kaldılar. Dokuz Oğuz boyları şu kabilelerden oluşuyordu: Bugu (Pu-ku), Hun, Bayırku, Tongra (T'ung-lo), Sschie (/zgil), Ch'i-pi, A-pu-sse, Ku-lun-wu-ku, A-tie (Ediz). Dokuz Oğuzlara Uygurlar da katılınca "On Uygur" adıyla anılmaya başladılar.
siyasi ve sosyal karışıklıklar sonucu Doğu ve
Batı Gök Türk devletleri sarsıntı geçiriyordu. Sarsıntı boylara da yansıdı. Artık boy grupları değil, teker teker boyların her biri ön plana çıkmaya başladılar. Bunların ilk ve en önemlisi Sir Tarduşlardır. Batı Gök Türk ülkesinde yani
Kırgızistan ve Kazakistan topraklarında 634'ten sonra On Ok
Türkler'e milli mazisini unutturan önce maniheizm, sonra da İslâmiyet olmuştur. Gök Türkler'den sonra 745'te Türkeli'nin başına geçen Dokuz Oğuz-On Uygur ve kısaca Uygur denen Türkler'in üçüncü kağanı «Alp Külüg Bilge Böğü Kağan» (759-780), 763'te maniheizmi resmî din diye kabul etti.
Parlak bir medenî hayat yaşayan
Sayfa 79 - Malazgird'in 900'üncü Yıldönümü ve Millî KültürKitabı okudu
IRKÇILIK-TURANCILIK DAVASI DOLAYISIYLA
Bu kitap, 1944 yılında, İstanbul'da Bir Numaralı Sıkıyönetim Mahkemesi'nde görülen utanç yüklü bir davanın özeti gibidir.
Bazı vatansever kişiler, 1944 yılında suç işledikleri, suçlu oldukları için değil; Türk oldukları, Türkçülük idealine aşkla bağlandıkları için büyük zulümlerden, işkencelerden
Gök Türklerin yıkılışında Uygur, Basmıl ve Karluklar önemli rol oynamışlardır. Ortaya çıkan siyasi boşluğu Basmıllar doldur maya çalışsa da devlet yıkıldıktan sonra esas idari sahneye Uygurların çıktığını görüyoruz. Uygurlar da Dokuz Oğuzlar gibi ağırlıklı olarak Tola Irmağı civarında yaşıyorlardı. Uygurlar Dokuz Oğuz kabilelerine hakim olduktan sonra On Uygur adıyla anılacaklardır.
Sayfa 95 - Kronik KitapKitabı okudu
627-646 yılları arasında güçlü, bağımsız bir şekilde varlığını korumayı başarabilen Sir Tarduş siyasi birliğinin içinde yer aldılar. Onların bahsedilen tarihte yıkılması üzerine yani daha sonra 682 yılında Çin'e bağlandılar. 682'de II. Göktürk Devleti kurulunca Dokuz Oğuzlarla birlikte bu devlete itaat etmek zorunda kaldılar. Bu arada Dokuz Oğuz boyları şu kabileden oluşuyordu: Bugu (Pu-ku), Hun, Bayırku, Tongra (T'ung-lo), Ss-chie (Izgil), Ch'i-pi, A-pu-sse, Ku-lun-wu-ku, A-tie (Ediz). Dokuz Oğuzlara Uygurlar da katılımca On Uygur adıyla anılmaya başladılar.
740 yılından sonra II. Göktürk Devleti iç karışıklığa sürüklenince Basmıllar, Karluklar ve Uygurlar ittifak yaparak ayaklandılar.
Sayfa 26 - Bilge Kültür SanatKitabı okudu
Bugu, Bayırku, Hun (Qun), Tongra, Sse-chie (İzgil), Chi'ipi, A-pu-sse, Ku-lun-wu-ku, A-tie1erden (Ediz) meydana gelen kalabalık Dokuz Oğuz boylarına Uygurlar da katılınca On Uygur olarak anılmaya başladılar ve kuruluş aşamasında Uygur Devleti halkının ana kitlesini oluşturdular. Bu tarihi sürecin açıkça bilinmesinden dolayı Uygurlar bazı İslam kaynaklarında Dokuz Oğuz olarak kaydedilmişlerdir.
Sayfa 207Kitabı okudu
Batı Gök Türk ülkesinde yani Kırgızistan ve Kazakistan topraklarında 634'ten sonra On Ok organizasyonu boy gruptaşması ortaya çıktı. Bu organizasyon daha sonra Türgiş adını aldı ve Oğuzların alt yapısını oluşturdu. 766'dan sonra ise Batı Oğuzları diye tanındı. Selçuklu ve Osmanlı imparatorluklarını kuran Oğuz Türkleri işte bunlardır. Karluklar, Gök Türk ve Uygur devletlerinin içinde yer aldıktan sonra bağımsız hareket etmeye başladılar. Nihayet en önemli tarihi rollerini Karahanlı Devleti içinde oynadılar. Günümüzde Fergana (Özbekistan ve Kırgızistan) Vadisi ağırlıklı olmak üzere Kuzey Afganistan' da yaşamaktadırlar. Dokuz Oğuzlar, en doğuda oturduklarından Uygur Devleti'nin esas kütlesini teşkil ettiler. 840'da Büyük Uygur Kağanlığı yıkılınca bir kısmı Çin' e gitti. Bir kısmı da Turlan civarına gelerek Karahanlı Devleti'ne katıldılar. Kırgızlar zaten eskiden beri Yenisey bölgesinde yaşıyorlardı. Cengiz Han döneminden sonra yavaş yavaş Altay Dağları'ndan güneye inerek Cungarya'ya ulaştılar. Ardından adım adım Tanrı Dağları havalisine yayıldılar. Ama bu durum 1700'lü yıllara kadar devam eden bir süreçti. Bir kısmı ana yurtlarında kaldı ve aradan asırlar geçtikten sonra günümüzde Hakas adıyla anılmaktadır. Uygurlar, Töleslerin doğu grubundan idiler. Dokuz Oğuzların üzerine devletlerini kurdular. Devletleri yıkılınca bir kısmı Çin' e (Kansu) bir kısmı Turfan'a geldi.
Sayfa 42 - Bilge Kültür Sanat YayınlarıKitabı okudu
KAĞAN, Türk devlet başkanlarının eski çağlardaki unvanı, imparator. Bu unvan eski Türk devleti olan Hunlar'da yoktu. Hunlar, devlet başkanlarına yabgu" diyorlardı ki XI. yüzyıla kadar Karluk ve Oğuz Türkleri arasında kullanılmıştır. Kağan kelimesinin ilk önce, Hunlar'dan sonra Türk devleti hâkimiyetini ele alan Siyenpi'lerde
Bozkurt millî sembolümüzdür. Türkler çok eski çağlarda, totem devrinde kendilerinin bir Bozkurt’tan türediğine inanmışlardır. Böylece Gök Türkler dişi, Dokuz Oğuz-On Uygurlar erkek Bozkurt’un soyu sayılmış, Kun yani Oğuzlar’a ise Bozkurt büyük yürüyüşlerde kılavuzluk etmiştir.
Sayfa 126Kitabı okudu
Bozkurt millî sembolümüzdür. Türkler çok eski çağlarda, totem devrinde kendilerinin bir Bozkurt’tan türediğine inanmışlardır. Böylece Gök Türkler dişi, Dokuz Oğuz-On Uygurlar erkek Bozkurt’un soyu sayılmış, Kun yani Oğuzlar’a ise Bozkurt büyük yürüyüşlerde kılavuzluk etmiştir.
Sayfa 35Kitabı okudu
Gök Türkler dişi, Dokuz Oğuz-On Uygurlar erkek Bozkurt’un soyu sayılmış, Kun yani Oğuzlar’a ise Bozkurt büyük yürüyüşlerde kılavuzluk etmiştir.
Sayfa 126 - Ötüken NeşriyatKitabı okudu