Çek yazar Karel Çapek’in 1936 yılında yayımlanan eseri Semenderlerle Savaş, bir gemi kaptanının Endonezya açıklarında bir adanın çevresinde değişik, yeni bir tür deniz canlısını keşfi ve bu canlıları inci avcılığında kullanma planıyla başlıyor. Çapek, muazzam bir eser çıkarmış ortaya. Semenderlerle Savaş, hem bireysel hem toplumsal düzlemde müthiş bir eleştiri ve kara mizah sunuyor. İnsanın açgözlülüğü, para hırsı, bencilliği, istilacı, çıkarcı ve benmerkezci yapısını yatırıyor masaya önce. Sonrasında adeta okuru elinden tutup, hazineyle dolu bir mağaraya yavaş yavaş sokar gibi, gittikçe daha da zenginleşen bir metin çıkarıyor karşısına. Kapitalist düzen, emperyalizm, savaşlar, ‘medeniyet’, inançlar, bilim ve bilim insanlarına yöneltiyor oklarını romanın ilerleyen bölümlerinde. Felsefe eğitimini medeniyet eleştirisinde özellikle Rousseau hakimiyetinde görmek mümkün ancak beni asıl etkileyen, medeniyeti farklı yönlerden ele almasındaki başarısı oldu. Bunu yaparken de gazeteci kimliği devreye girmiş Çapek’in ve gazete yazıları, makaleler vb. kısa metinleri de dahil ettiği farklı bir yazım tekniği kullanmış. İkinci Dünya Savaşı öncesinde dünyanın gidişatı ile ilgili öngörüleri ayrı hayranlık uyandırıcı. Distopik, fantastik, yer yer de bilimkurgu ögeleri barındırıyor roman ancak benim gibi bu türlerin okuru olmayanların bile çok sevebileceği bir kitap. Benim en sevdiğim kitaplardan biri oldu. Gerçekten bir başyapıt. Muhakkak okumanızı tavsiye ederim.
