Gogol’un, içinde yaşadığı toplum ve Rus otoritesinin yaralarını ilmek ilmek işlediği müthiş bir mizah ile ortaya serdiği bir oyundur, Müfettiş. Oyunda açık açık bir dalga geçme olsa da o dönemin toplumu tarafından oldukça tutulmuş ve defalarca izlenmiştir. Buna karşın toplumun temelini sarstığı (!) gerekçesiyle devlet görevlilerince büyük bir tepkiyle karşılaşır.
Oyun; bozulmuş bürokrasiyi, rüşveti, adam kayırmayı, görevini kötüye kullanmayı ve bunların normalleşmesini gibi toplumdaki sorunlara ayna tutuyor. Süregelen yaralar olduğu için hem gülüp hem de olayların içinde, yaşadığınız toplumdan izler bulabiliyorsuz.
Oldukça anlamlı bir oyun olan Müfettişi okurken bir Aziz Nesin tadı aldım. Oyun içindeki yanlış anlaşılmalar yönüyle de William Shakespeare’in ‘Yanlışlıklar Komedyası’ oyununa benzettim. Tabi sadece yanlış anlaşılma yönüyle benzer olduğunu tekrar vurgulamak isterim. Çünkü ‘Müfettiş’ içinde barındırdığı mesajlar ile sadece gülüp geçeceğimiz bir eser olmamalıdır kanaatindeyim. İnternette olan oyunlara bir göz attım ama kaliteli bir çekim bulamadım. Çok güzel radyo tiyatroları da mevcut. Bir gün tiyatro sahnesinde de izlemek oldukça güzel olacaktır.
Eleştirebilmek, eleştirmeyi bilmek oldukça önemli. Üslup hepsininden daha önemli. Bu güzel eser, toplumlardaki mevcut yaralar iyileşmediği sürecek ayna olamaya devam edecektir.
Nikolay Gogol’dür. Onun eserlerini okumaya Dostoyevski’nin “Hepimiz Gogol’ün Paltosu’ndan çıktık” sözü üzerine “Palto ve Burun” hikâyesini okuyarak başladım. Bu kitabı okuduğumda Dostoyevski’nin neden böyle bir söz söylediğini daha iyi anladım. Özellikle de ondan etkilenen ve
