Biri bir koca görür rüyasında:
Yüz lira maaşlı kibar bir adam.
Evlenir, şehire taşınırlar.
Mektuplar gelir adreslerine:
Şen Yuva Apartmanı, bodrum katı.
Kutu gibi bir dairede otururlar.
Ne çamaşıra gidilir artık, ne cam silmeye;
Bulaşıksa kendi bulaşıkları.
Çocukları olur, nur topu gibi;
Elden düşme bir araba satın alınır.
Kızılay Bahçesi’ne gidilir sabahları;
Kumda oynasın diye küçük Yılmaz,
Kibar çocukları gibi.
Lağamcının hamam rüyasıdır,
Rüyaların en güzeli.
Uzanır yatar göbek taşına;
Tellaklar gelip dizilir yanıbaşına.
Biri su döker, biri sabunlar;
Elinde kese sıra bekler biri.
Yeni müşteriler girerken içeri,
Lağamcı,
Pamuklar gibi çıkar dışarı.
Rüyaların da satıldığını duyduğum günden beri gözüme uyku girmiyor. Bir ucunda uyku, öbür ucunda merakın yer aldığı halat, uzun bir çekişmeden sonra merakın kıyısına geçiyor kaç gecedir. Kaç gecedir göz kapaklarım uyku oklarını savuşturan iki cengaverin kalkanına dönüşüyor. Acaba diyorum, nasıl bir pazarda satılıyor rüyalar? Rüyacıların raflarında kumaş topları gibi dizilmiş, rengarenk ve desen desen rüya topları mı var? Her toptan birkaç metre açılmış uzun bir masadan mı seçiliyor rüyalar? Her gece kaç metre rüya gerekiyor bana? Şu buz mavisi topun metresi ne kadar? Aynı rüyayı görmek isteyenler için yeterli mi raftakiler? Rüya atölyeleri vardiyalı mı? Gece rüyası bitenler için, nöbetçi rüyacılar var mı?
- Kendisinden sonraki bütün RÜYA arştırmalarında derin bir etkiye sahip, Romalı bir kahin; Efesli Artemidorus… Oneirocritica isimli, rüya ve tabiri üzerine bir eser yazmış; Mısır ve Yunan kültüründen aldığı malzemeyle, onlar gibi, "rüyâ ve hayâllerin insanların yararına olarak verildiğini" savunan. Hiç bir rüyâ boş değildir; mesele, hâl
Uçma rüyası, gırtlaktaki deri duyumların artık bilinçli olmadığı zamanlarda akciğer loblarının inip kalkmasının yarattığı uyarım için zihnin uygun gördüğü bir imajdır.
Strümpell
Strümpell’e göre uçma rüyası, gırtlaktaki deri duyumların artık bilinçli olmadığı zamanlarda akciğer loblarının inip kalkmasının yarattığı uyarım için zihnin uygun gördüğü bir imajdır.
... yetişkin rüyası, sözde ahlak maskesi altına gizleniyor. İnsanın içindeki ezeli Adem, bu mahrem hayal dünyasında bile masumiyetin cennetini kaybetmiş durumda; rüyanın derinliklerindeyken bile kendi iyisini ve kötüsünü biliyor.
Freud, Rüyaların Yorumu kitabında, Oedipus hikayesinin -kâhin Oedipus’a babasını öldürüp annesiyle evleneceğini söyler, ki Oedipus daha sonra farkında olmadan aynen böyle yapar- bağlantılarını şu an birçok yaşayan tarafından görülmüş iki tipik rüyayla ortaya çıkarır: babanın ölüm rüyası, anneyle cinsel ilişki rüyası. Kral Oedipus için şöyle der:
Kaderi bizi etkiler ama sadece bu bizim de kaderimiz olabileceği için, çünkü kâhin doğumumuzdan önce bize de ondaki laneti verdi. Hepimizin kaderinde ilk cinsel dürtülerimizi annelerimize ve ilk nefret ve direnişimizi babalarımıza karşı yöneltmek olabilir; rüyalarımız bizi bu kadere ikna eder. Babası Laios’u öldürüp annesi Jocaste’yle evlenen Kral Oedipus, bir dileğin gerçekleşmesinden -çocukluk dileğimizin gerçekleşmesinden- başka bir şey değildir.
Rüya içeriğinin bir kısmının, içinde bile bir "rüya" olarak tanımlanmasına ilişkin ilginç ve yukarıdakiyle ilişkili sorun, -"rüya içinde rüya" bilmecesi- bazı inandırıcı örnekler analiz eden Stekel [1909,459] tarafından benzeri bir anlamda çözülmüştür. Burada da niyet rüyada "rüyası görülen" şeyin önemini azaltmak, bunu gerçekliğinden yoksun bırakmaktır. "Rüya içindeki rüyadan" uyandıktan sonra rüyada görülen şey, rüya arzusunun, ortadan kaldırılan bir gerçekliğin yerine koymaya çalıştığı şeydir. Dolayısıyla rüya içinde "rüyada görülen" şeyin, gerçeğin, gerçek bir anının bir temsili olduğunu, buna karşılık rüyanın devamının bunun tersine sadece rüyayı gören kişinin arzuladığı şeyi temsil ettiğini rahatlıkla varsayabiliriz. Yani bir şeyi "rüya içinde rüyaya" sokmak, rüya olarak anlatılan şeyin hiç olmamış olmasını arzulamaya eşdeğerdir. Başka bir deyişle rüya çalışması belli bir olayı rüyanın içine bir rüya olarak katıyorsa bu, olayın gerçekliğinin en kesin doğrulaması, en güçlü olumlaması anlamına gelir. Rüya çalışması rüya görmeden bir tür inkar olarak yararlanır ve böylece rüyaların arzu giderme [gerçekleştirme] olduğu keşfini doğrular.
Problem Çözücü Rüyalar
Bunlara kuluçka rüyalar da deniyor. Bu tür
rüyalar öncel i kle günlük yaşamın sorun ları na
çözüm getirirler, i nsanın çözemediği bir so-
runa çözüm yolu gösterirler. Bu ve öteki tür
rüya örneklerini ve açıklamalarını, konu ların
akışı sırası nda, Cayce'in usta yorumlarıyla
birlikte göreceğiz. Bu rüyaların en i leri biçi-
mi, bil i madamlarının gördüğü, onların b uluş
larına katkıda b u l u nan rüyalardır. Alman
kimyacısı Keku le'nın, günle rdir aradığı , ben-
zolün açık formülünü esinlend iği rüya gibi...
Arkeolog H e rman V. Hilbrecht'in ç ivi yaz ı
sını çözen rüyası gibi...
İnsanın Gizli Güçlerini Ortaya Çlkar1cı Rüyalar
insanın telepati, ge leceği görme gibi güçle-
rini serg i lerler. (Bu kon u larda elinizd eki ki-
tapta örnekler verildiğinden, ayrıca açıklama-
lara girmiyoruz.)
Haberci Rüyalar
Bize ge lece kle i lgili haberler verir ve i kaz-
larda bulunurlar.
Thomayer epilepsi nöbetlerinin eşdeğerleri olarak değerlendirilmesi gerektiğim düşündüğü bazı kaygı rüyalarına dikkati çeker.Allison hastanın gün boyunca tamamen sağlıklı göründüğü,ama geceleri düzenli olara sanrılara,delilik nöbetlerine vs.girdiği bir gece deliliğinden söz eder.De Sanetis(alkolik bir hastanın,paranoya eşdeğeri olan ve karışım sadakatsizlikle suçlayan sesleri temsil eden bir rüyası)ve Tissie benzer gözlemler bildirmiştir.
Amatör insanlar en eski çağlardan beri rüyaları"yorumlama"konusuyla ilgilenmiş ve bunu yapma çabalarından iki farklı yöntemden yararlanmıştır.Bu yöntemlerden ilki rüya içeriğini bir bütün olarak ele alır ve bunun yerine anlaşılır ve bazı açılardan özgün içeriğe benzeyen başka bir içerik koymaya çalışır.Bu yönteme bir örnek,Tevrat'ta Firavunun rüyası için Yusuf'un önerdiği açıklamadır.Yedi şişman ineği izleyerek yiyen yedi sıska inek:Bu,Mısır ülkesinde yedi yıllık bolluğu tüketecek olan yedi yıllık bir kıtlık kehanetinin sembolik bir açıklamasıdır.
Bunaltıcı rüyalar birer "ceza rüyası" da olabilir. Bunun anlaşılmasının rüyalar teorisine yeni bir ilave anlamına geldiğini kabullenmek gerek. Bunlarda gerçekleşen şey de aynı ölçüde bilinçsiz bir arzudur, yani rüya sahibinin bastırılan yasak bir arzu giderici dürtüden ötürü cezalandırılabildiği bir arzudur.