Avrupalılara göre Nizamiye dinî bir yüksek okuldu. Halbuki bu okulda bugün ilahiyat dediğimizi tefsir, hadis, ahlâk ve akaidle beraber entegral ve ayrılmaz programın her bölümü olarak hukuk, felsefe, edebiyat, matematik, astronomi, müzik ve tıp temel bilgisi de paralel ve eşit bir şekilde okutuluyordu...
Birçok yüksek okullara örnek olan Nizamiye, İslâm dünyasının bütün büyük şehirlerindeki yaygın yüksek eğitim müessesesi tipiydi.