Mustafa Kemal'in 30 ağustos 1925 tarihli kastamonu nutkundan..
Efendiler, yaptığımız ve yapmakta olduğumuz inkılapların gayesi, Türkiye Cumhuriyeti halkını tamamen asrî ve bütün mânâ ve eşkâli ile medenî bir heyet-i içtimaiye haline isal etmektir. İnkılabatımızın umde-i asliyesi budur. Bu hakikati kabul edemeyen zihniyetleri târumâr etmek zarurîdir. Şimdiye kadar bu milletin dimağını paslandıran, uyuşturan bu zihniyette bulunanlar olmuştur. Herhalde zihinlerde mevcut hurafeler kamilen tard olunacaktır. Onlar çıkarılmadıkça dimağa hakikat nurlarını infaz etmek imkansızdır...
Sayfa 39Kitabı okudu
Yeni Türkiye’yi harekete getiren hamle inkılâp ruhudur. Yeni Türkiye’nin mefkûreleri asri bir devlet haline geçmektir. Yeni Türkiye’nin hedefleri de hars sahasında Türkçülük, siyaset sahasında halkçılıktır.
X. asırda kurulan Bağdat külliyesinde evrensel bir değere ulaştırılan İslâm maarifi, XVII. yüzyılda içtihat kapısının kapatılmasıyla ruhi feyzini kaybederek Aristo mantığının kısır çerçevesi içinde bunaldı. O zamandan beri medrese, İslâm kültürünün özünü kaybetmiş olarak kıyas mantığının kelime tekrarları içinde bocalıyordu. Daha X. asırda İslâm
Sayfa 42
Kültür ve Maarif
"Milletimizin üç asırdan beri geçirmekte olduğu buhranların sebebi ve kaynağı, kültür ve Maarif sahasında aranmalıdır. Âlimin atının ayağından sıçrayan çamurdan kendine bir Şeref payı çıkaran hükümdarın Mesud asrı nihayet bulduktan sonra, devletimizin yapısında sarsıntılar başladı...
...Avrupa körü körüne taklit edilmek istendi. Mektepler açıldı; bunlarda yeni ilimler okutuldu. Lakin ilim sevgisi aşılanmadı; âlimin üstünlüğü ve cemaat içindeki önderliği telkin edilmedi. Çünkü ile gerçekten inanılmadı. İlim, bizim hayatî menfaatlerimiz için vasıta olarak, şekil halinde istismar edilmek istendi; teknik putlaştırıldı."
Sayfa 13 - Dergâh YayınlarıKitabı yarım bıraktı
Erzurum Kongresi 23 Temmuz 1919
Mustafa Kemal başkanlığındaki komite tarafından hazırlanmış olan bildiri taslağı şimdi delegelerin dikkatli tetkikine sunulmuştu. Muhafazakarlar, çağdaşlığın din karşıtı bir akım olduğunu ileri sürerek "asri (modern) ve insani ideallere" saygı gösterilmesinden söz eden maddeye karşı çıktılar. Genç delegeler bu itirazlara karşı çıktı 93 ve çağdaşlık görüşü, gerek bu bildiride gerekse buna dayanan daha sonraki açıklamalarda yer aldı.
Sonuç ve teklif:
Türkçe literatürde çağdaşlık ile ilgili olarak kullanılmakta olan kavramlar ve izafe edilen anlamların özet dökümü şu şekildedir:
Çağcıl: Asrî, muasır, çağdaş, senkron, kontamporen, modern.
Çağdaş: Asrî, muasır, çağcıl, senkron, kontamporen, modern.
Muasır: Çağdaş, çağcıl, senkron, modern, kontamporen.
Asrî:
Sayfa 66 - KOCAV Yayınları, Ocak 2014 İstanbul, "Çağdaşlık" ve "Modernlik" Üzerine Kavramsal Bir Analiz, 1.3. "Çağdaşlaşma" Üzerine Genel Bir Mülahaza, 1.3.1.2.2. Bu Anlayışların Özlü Bir Kritiğ
Fransız İhtilali Üzerine Söylev,
"Albay Mougin'in verdiği ziyafette söylenmiştir."
Fransa milletinin Milli Bayramı münasebetiyle tertip ettiğiniz bu ziyafette hazır bulunduğumdan memnunum. Fransız Milleti 14 Temmuz Milli Bayramını kutlarken zannediyorum ki ruhunda hürriyet ve istiklal aşkını taşıyan her millet manen olsun bu kutlamaya katılmaktan nefsini menedemez.
Sayfa 146 - Kaynak YayınlarıKitabı okudu
Hele hele hele hele
"Asrî" kavramı ve o anlamda kullanıldığında çağdaş kelimesi,⁹ yerine göre birbirinden son derece farklı, hattâ bazı bakımlardan handiyse ilgisiz olduğu söylenebilecek olan üç ayrı mânâya delâlet etmektedir:
Monden, seküler ve modern. "Monden" kelimesi Latince "dünyaya müteallık", "dünyevî" anlamındaki
Sayfa 59 - KOCAV Yayınları, Ocak 2014 İstanbul, "Çağdaşlık" ve "Modernlik" Üzerine Kavramsal Bir Analiz, 1.3. "Çağdaşlaşma" Üzerine Genel Bir Mülahaza, 1.3.1.2.2. Bu Anlayışların Özlü Bir Kritiği
Bütün asrı dolduran felsefe öğretimi, bin yıllık bir milletin vicdanında değer hükümleri yaratmaktan uzak kaldı.
Sayfa 42Kitabı okudu