Avusturyalı yazar Joseph Roth’un yapıtlarında önemli bir yer tutan yersiz yurtsuzluk temasının temelinde Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun çöküşü ve Avrupa’da faşizmin yükselişi yatar. Roth, 1933 yılında Hitler’in iktidara gelişiyle, o sırada yaşadığı Almanya’yı terk ederek ömrünün son yıllarını sefalet içinde geçirdiği Paris’e göçmüştü. Aziz Ayyaş Efsanesi, 1939 yılında ölümünden hemen önce tamamladığı son yapıtıdır. Politik açıdan kendini tehdit altında hissettiği, otel köşelerinde ekonomik sorunlarla boğuştuğu, dostlarının ve meslektaşlarının ölümüyle sarsıldığı bu sürgün günlerinde, kendi kişisel trajedisini gamsız, tasasız ve parlak bir modern “efsaneye” dönüştürmüştür. Roth, köprü altlarında yaşarken, birkaç gün içinde yaşam koşullarını değiştiren bir dizi mucizeyle karşılaşan berduş Andreas’ın “büyülü” öyküsünde, Yahudi kökenine karşın Katolikliğe de büyük önem verdiğini anıştırır.
JOSEPH ROTH (1894-1939): 20. yüzyılın en büyük yazarlarından Joseph Roth, Doğu Galiçya’daki Lemberg (bugün Ukrayna topraklarındaki Lviv) yakınlarında bulunan Brody’de dünyaya geldi. Büyük bir Yahudi nüfusuna sahip olan ve Yahudi kültürünün önemli bir rol oynadığı bu kasabada annesi tarafından büyütüldü. Lemberg ve Viyana’da öğrenim gördükten sonra 1916-1918 yılları arasında Avusturya-Macaristan Ordusu’nda görev yaptı. Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Viyana ve Berlin’de gazeteci olarak çalıştı. 1923’ten 1932’ye dek Frankfurter Zeitung’a katkıda bulundu. Bu dönemde en iyi romanı olarak kabul edilen Radetzkymarsch (Radetzky Marşı) da dahil olmak üzere birkaç roman yazdı. Nazilerin 1933’te iktidara gelmesinin ardından Paris’e göçtü ve bu şehirde yaşama veda etti. Verimli bir yazar olan Roth’un diğer önemli yapıtları arasında Die Kapuzinergruft (1938; İmparator Mezarlığı) ve Der stumme Prophet (1966; Sessiz Peygamber) sayılabilir.
