Ben De Halimce Bedreddinem Radi Fiş
Kitabın akıcı üslubu ilk sayfadan itibaren okuru sürüklüyor.Tarihi roman seven okurlar beğenecektir diye düşünüyorum. Resmi tarih anlayışının tersine bir duruş sergilemiş olan "Şeyh Bedreddin"in belgelere dayalı hikayesi, isyanın iç yüzü eserde detaylı bir şekilde anlatılıyor. Simavna Kadısı oğlu Şeyh Bedreddin ve onunla beraber tarihi figürler tarih ve edebiyet bilgilerimizi harekete geçiriyor, ve onlara dair bilmediğimiz anekdotlar edebi dünyamızı zenginleştiriyor. Bedreddin dönemin en ünlü fıkıh ve de hukuk bilginlerindendir. Adaletsizliğe karşı duruşu ve bilime olan tutkusu Şeyh Ahlati'nin dostluğu ve yoldaşlığıyla birleşince bambaşka bir boyut kazanıyor. Sufilik ve Mevlana üzerine detaylı araştırmalar yapmış olan yazar bunun Bedreddin'in düşünsel dünyasında açtığı ufukları oldukça etkili tasvir etmiş. Börklüce Mustafa, Torlak Kemal, Şeyh Ahlati,Timur,Mehmet Çelebi, Yıldırım Bayezid ve daha nice tarihsel figürler var. Nasıl oluyor da Müslüman,Yahudi,Hristiyan,Rum,Türk,Yörük biraraya geliyor ve hangi ideal için başkaldırıyor? Hangi dinlerötesi talep onları bu yola sevk ediyor? Birilerinin isyan dediğine neden birileri destan diyor?Tarihi kazananlar yazdığına göre alternatif tarih okumakta fayda var...Bu eseri okumadan önce Nazım Hikmet'in Şeyh Bedreddin Destanını okumanızı öneririm...
Bedreddin'in hayatı ve onurlu mücadelesi inanılmazdır. Bu konuya çok meraklı olduğum için baya araştırdım. Bu kitapta Yıldırım Bayezid öldükten sonra Fetret döneminde yaşananlar, Bedreddin ve yoldaşlarının haklı mücadelesi akıcı bir dille anlatılmış. Çok beğendim. Keşke bütün insanlar, Bedreddin gibi mazlumun yanında, eşitlikçi, paylaşımcı, haksızlığa başkaldıran ve en önemlisi "kaderine boyun eğmeyen" yapıda olabilselerdi...
baskı,zulüm karşısında sessizliği erdem zanneden insanlar Bedreddin'in görüşlerine kulak vermeliler.Radi fiş çok duru bir anlatımla bedreddin dönemi olaylarını çok iyi bir araştırmayla yansıtmayı başarmış.Şeyh Bedreddinin görüşleri günümüzü bile aşan evrensel görüşlerdir.
Uzun bir zaman oldu okuyalı ama mükemmel bir tat aldığımı unutmadım. Okuduktan sonra bu coğrafyada yaşamış ama resmi tarih tarafından unutturulmuş bir kahramanı tanımanın keyfini yaşayacaksınız.
Kitaptan 44 Alıntı
Çoğu insan bir seçim yapmaktan kaçınarak (gerçekten de kolay iş değildir seçim yapmak) var gücüyle işi saflığa vurur, gözleriyle gördüklerine bile inanmaz; açığa çıkmış bir yalanı, sözde genel kuralı doğrulayan istisnai bir durum olarak kabul eder, asla bağdaşmayacak şeyleri bağdaştırmaya çalışır. Sözün özü, çoğu insan iç huzurunun bozulmaması için, içinde bulunduğu yanılsamayı ne pahasına olursa olsun sürdürmek, gerçeklere gözlerini kapamak eğilimindedir.
Ben De Halimce Bedreddinem, Radi Fiş (Sayfa 94)
Şeyh Bedreddin
"Beni kara toprakta değil, hakikati anlamış olan insanların yüreklerinde arayın. "
- Şeyh Şibli 'ye, "Sana hakikat yolunu gösteren kim oldu?" diye sormuşlar, "Bir köpek", demiş Şeyh ve anlatmış: "Bir gün, bir su kıyısında, susuzluktan ölmek üzere olan bir köpek gördüm. Köpek, içmek için suya her hamle edişinde suda kendi suretini görüyor ve bunu başka bir köpek sanıp korkuyla geri kaçıyordu. Sonunda susuzluğu içindeki korkuya üstün geldi ve köpek suya atladı. Atlamasıyla da sudaki suret kayboldu. Gereksindiği şeyle kendisi arasındaki engel, kendisiydi. Ben de, kendim sandığım şeyin aslında içimdeki engel olduğunu anladığımda engel ortadan kalktı. Ama bana yolumu ilk gösteren bu sokak köpeği oldu."
Öğrenmeye hazır durumda olan, kimden olsa öğrenir... Şibli 'nin sözlerini herhalde böyle anlamak gerek, diye düşündü Bedreddin.
Şeyh Bedreddin
-Peki bilmek istediğin nedir?
-Bilmek istediğim...(delikanlı duraksamıştı, ikircikli gibiydi.) Nasıl yaşamak gerektiği... Ve eğer lütfedersen, bir de yıldızların hareketlerini merak ederim... Küçüklüğümden beri yıldızlara bakarım, müneccimlerin kimi yıldızlara neden o adları taktıkları...
-Yıldızların hareketlerini öğrenebilirsin... Ama birinci sorunun yanıtını alabilmek için hayatın bile yetmeyebilir. Çektiğin çilelerden bitkin düşersin, ama bakarsın ki tüm çabaların boşa gitmiş: Yalnızca düşman kazanmışsın, dostlarınsa bir bir uzaklaşmışlar senden. İyi düşün: Hazır mısın böylesine?
-Hazırım şeyhim!
-Sizi yargılamak durumunda değilim. Tanrı versin hakkımızdaki yargıyı. Seni gonderene aynen şöyle söyle: kendisinin düşüncelerinin, niyetlerinin tertemizligine ve yuceligine yürekten inanıyorum. Saflarinizda yer alamam. Ama gelecek kuşaklara ibret olmasi için, görüp tanık olduklarimi hiç carpitmadan olduğu gibi kağıda gecirecegim. Aşık elini yüreğine götürdü; yerden bir selamla teşekkür etti: doğru söze değer bicilemeyecegini ondan iyi kim bilebilirdi?
...kan vardır çünkü hamurunda iktidarın ve onu elinde tutmak isteyen, her an kan dökmeye hazır olmalıdır.
Şeyh Bedreddin
"Hakka,hukuka,adalete insanların yasaların önünde eşitliğine susamış bir insan olarak Bedreddin tüm umutlarının boş birer hayalden başka bir şey olmadığını anlamıştı: İnsanlara hükmedenlerin çırılçıplak açığa çıkan sefih özlerini; onların aklı, vicdanı nasıl ellerinin tersiyle ittiklerini, yasaları nasıl küçümsediklerini görmüştü. Ve şu anda, aklın sınırsız erkine duyduğu inançla, geçip giden gençliğiyle (hakkını veremediği gençliğiyle) vedalaşıyordu.
Şeyh Bedreddin
"Sağlam bir barış için," dedi "bence bütün dünya üzerinde yalnızca bir hükümdar kalana dek savaşmak gerekir."
Bedreddin yüzündeki alaycı gulumsemeyi Timur'un görmemesi için bakışlarını yere çevirdi. Bir istilacinin bir fatihin kendini barış yanlısı gibi göstermesi ne gulunctu...
"Gerçek egemenlik, insanlar üzerinde kurulan değil, yürekler üzerinde kurulandır."
Herkes, otoritelere olabildiğince çok gönderme yaparak ve karşısındakinin yanlış bir sözünü yakalayınca bundan alabildiğine yararlanarak ne kadar bilgili olduğunu göstermeye başladı. Aslında gerçek aklın, gerçek bilginin kendini kanıtlaması için başkalarını ezmeye, aşağılamaya ihtiyacı olmadığı düşünüldüğünde, bilgi düzeyinin yüksekliğini değil, tam tersini gösteren bir tutumdu bu.
