Zor bir kitap. Ama zorlanmaya ve anlamaya çalışmaya değer kesinlikle. Bir okumayla ne anlaşılır, o da tartışılır tabi. Spinoza'yı henüz okumadan seviyordum, hakkında okuduklarımla idare ediyordum bu güne kadar. Ama bu okumamdan sonra kesin kanaat ettim ve hatta sevgim arttı.
Ethika kitabı beş bölümden oluşuyor. İlk bölümünde Tanrı, ikinci bölümünde ise ruhun doğasını ve kaynağını ele alıyor ve teorem üstüne teorem inşa ediyor. Anlaması zor ama buna rağmen ilginç gelse de pek hitap etmedi bana.
Tanrı ve ruh kavramları hakkında uzun uzun konuşabilinen ve karanlığa taş atmaktan öte gitmeyecek bir etki oluşturan denemeler. Üstelik bunu, inançlı birisi olarak söylüyorum. Üçüncü ve dördüncü bölüme ise mestoldum. Bunlarda insanda meydana gelen ve onu harekete geçmesine veya durgunlaşmasına sebep olan duygu kabarmalarını ele alıyor. Misal olarak sevgi, öfke, nefret vs.
Beşinci bölümde bilincin gücünü (bilmek güç sahibi olmaktır çünkü) ve insanın özgürlüğünün neliğini ele alıyor. Yine zor ve fakat ilginç bir bolum.
Yayın evi kitaba ek olarak yazarin yazdığı mektuplardan Ethika'daki konularla alakalı bölümleri çıkarıp basmış. Bir de Ethika'dan önce kaleme aldığı bir makale, konusu zekanın törpülenmesi, sivriltilmesi ile alakalı.
Keşke üç beş dipnot ve izah olsaydı, kitabın ve Spinoza'nın daha iyi anlaşılmasına sebep olurdu.
Neyse, eksikleri videolardan tamamlarız ve nasipse ileride başka kitaplar veya bunu yine okurum.
Kitapla kalın...
