İlk olarak çeviri berbat, hata bence yayınevinden kaynaklanıyor, çünkü o kadar hata var ki, kimse kontrol etmemiş.
Gelelim eserin kendisine. Sadece aşk ya da drama okurken mi ağlanır sanıyorsunuz? Her cümlede gözüm doldu, bunca adaletsizlik, vicdansızlık nasıl kanımıza girmiş. Sarkastik bir eser olarak o dönem Avrupasını eleştirmekle kalmıyor, dönemin güç ülkelerinin siyasi ve sosyal hayatını gözler önüne seriyor. Saklı cennet Eldorado ile Eski Dünya insanı olan bizler arasında acımasız farkı bütün çıplaklığıyla gösteriyor. Polyannacılığı hayat felsefesi edinmiş Kandidin her şükredişinde başına bir tık daha kötü olay gelmesi ve masallardan farklı olarak kötü sonla biten hayatını görüyoruz. Yani Gerçekliği, gerçek Gerçekliği.
Tekrar okur muyum? - Evet, kesinlikle