Hakkında
Arminius Vámbéry veya Ármin Vámbéry (Macarca: Ármin Vámbéry, Almanca: Hermann Vámbéry) d. 12 veya 19 Mart 1832, Szerdahely/Avusturya-Macaristan İmparatorluğu (bugünkü Slovakya); öl. 15 Eylül 1913, Budapeşte/Macaristan (esas adı: Hermann Wamberger, Bamberger ya daVamberger), Macar asıllı bir müsteşrik ve türkolog, seyyah ve yüksek ihtimalle Büyük Britanya Krallığı emrinde bir casustu.
Vámbéry, fakir, dindar bir yahudi ailesinin oğlu olarak dünyaya geldi. Ayağı aksak doğan Vámbéry, on iki yaşından itibaren geçimi için çalışmak zorunda kalmıştı, önceleri terzi çırağı, sonraları özel öğretmen olarak. Bunun yanı sıra etnografya ve filoloji alanlarında araştırmalar yaptı. Vámbéry, Bratislava yakınındaki Svätý Jur manastırında piyaristlerineğitimini aldıktan sonra kendi kendini geliştirerek çok sayıda dilde yetkinlik kazandı. Önceleri Avrupa dillerine eğilen Vámbéry, daha sonra Arapça, Türkçe (Osmanlıca) ve Farsçadillerini dilleri iyi bir şekilde öğrendi.
Macar halkının Asya menşelerini bulmak arzusu içinde 22 yaşındayken İstanbul'a seyahat edip orada Asıf Bey ve daha sonra Rıfat Paşa'nın hizmetinde frenk lisanları muallimi (Avrupa dilleri hocası) olarak çalıştı. İstanbul'da bulunduğu 1857–1863 yılları arasında, farklı Türk ağız ve lehçelerini öğrenme fırsatını da buldu. Aynı zamanda Türk Tarihindenbazı eserlerin çevirilerini yaparak Almanca-Osmanlıca bir sözlük de yayınladı (bkz. eserleri).
Macar İlimler Akademisi'nin desteği ile, sünnî bir derviş kılığında 1861–64 yılları arasında o dönemde Batılılara neredeyse kapalı bir bölge sayılan Ermenistan, İran ve Türkistan'ı gezdi ve yolculuğundan coğrafya, etnografya ve filoloji alanlarında önemli bulgularla döndü. İngiltere Jeoloji Enstitüsü'nün hizmetinde ve Britanya Krallığının emrinde bir casus olarak Raşid Efendi müstear adıyla önce İstanbul'dan gemiyle Trabzon'a, oradan katır üstünde kervanlarla Tebriz ve İsfahan'a seyahat etti. Oradan gittiği Tahran'da bir süreOsmanlı elçiliğinde kaldıktan sonra Hazar Denizi'nin güneyinden Buhara, Semerkant ve Hive'ye gitti, arkasından Herat ve Tahran üzerinden Osmanlı Devletine döndü ve İstanbul üzerinden memleketi Macaristan'a geri gitti. Travels and Adventures in Central Asia adlı eseri 1864 yılında yayınlandığında, başta o dönemde bölgedeki hakimiyet için Rusya ile rekabet halinde olan İngiltere olmak üzere tüm Avrupa'da büyük ilgi gördü.
1864 yılının bahar aylarında geri döndükten sonra Londra'da büyük heyecanla karşılandı, daha sonra kendisine Budapeşte Üniversitesinde 1905 yılına kadar başkanlığını yaptığı Şark Dilleri kürsüsü verildi. Macar ile Fin dillerinin ortak kökene dayandığı Fin-Ugorsavına en sert bir şekilde karşı çıkanlardandı. Kendisine göre Macar dili sadece Ugor öğelere sahip bir Türk dilidir. Vámbéry'nin bu tezi günümüzde artık kabul görmemektedir. Çağdaş dilbilimcilerine göre Macarca, güçlü Türkçe etkilerine sahip köken itibarıyla Ugor bir dildir. Aralarında bazı romanların da bulunduğu eserlerini, İngilizce, Almanca ve Macarca olarak yayınladı. Osmanlıca yayınlanıp günümüz Türkçesine çevrilen eserleri de vardır. (bkz. eserleri). Ünlü şarkiyatçı Ignaz Goldziher Vámbéry'nin öğrencilerindendi.
Kaynak : Vikipedia
Unvan:
Macar asıllı bir müsteşrik ve türkolog, seyyah
Doğum:
Szerdahely/Avusturya-Macaristan, 19 Mart 1832
Ölüm:
Budapeşte/Macaristan, 15 Eylül 1913
Okurlar
15 okur beğendi.
194 okur okudu.
8 okur okuyor.
161 okur okuyacak.
1 okur yarım bıraktı.
Sözler ve Alıntılar
Balığı bilmem ama misafir öyle...
"Misafir ve balık üç günden sonra zehirdir ."
Sayfa 203 - KİTABEVİKitabı okudu
"Hükümet, sırf davranışları denetleyebilir. İnsanın içini ise, yalnız Tanrı bilir."
Sayfa 176 - KİTABEVİKitabı okudu
Kendi çölünde kaybolanlar var bir de…
Dünyanın belki en büyük çölü olan bu sonsuzluk içinde, insan, kendini anlatılamayacak biçimde garip ve yalnız görüyordu.
Sayfa 115 - Kitabevi Yayınları, 8. BaskıKitabı okudu
İnsanların hilelerine karşı koymaktansa, tabiatın güçlüklerine dayanmak daha iyidir.
Sayfa 50 - Kitabevi Yayınları, 8. BaskıKitabı okudu
Herkes kendisinin hükümdarıdır.
Sayfa 73 - Kitabevi Yayınları, 8. BaskıKitabı okudu
İletiler
Genç Seyyahlar İçin Okuma Listesi
[Bu liste, yazarı gazeteci seyyah olan 
Adem Özköse'nin 
Rotamız Alem-i İslam isimli kitabından alınarak tüm okurların yararlanabilmesi için paylaşılmıştır.]
> İbn Battuta Seyahatnamesi, Ebu Abdullah Muhammed İbn Battuta Tanci
> Endülüs'ten Kutsal Topraklara, 
İbni Cübeyr
> 
Brezilya'da İlk Müslümanlar, 
Bağdatlı Abdurrahman Efendi
> Âlem-i İslâm, 
Abdurreşid İbrahim
> 
Anadolu Suriye Mısır Seyahatnamesi, 
Mevlana Şibli Numani
> 
Mekke'ye Giden Yol,
Yorumlar ve İncelemeler
