“Çöz şu neşesiz gençliğinin bağlarını; yolu tut dört nala,
bırak dizginleri, durdur kayıp gitmesin
yaşamın en güzel günleri.” - Seneca
1. Giriş:
Bu inceleme yalnızca kitaba dair değildir. Seneca’nın hayatına, felsefi görüşlerine, esin kaynaklarına, mitolojik bağlarına, Yunan ve Roma düşünce dünyalarına ve son olarak tragedyanın edebiyat
Tanrıya Karşı Söylev hakkında konuşmadan önce yazardan bahsetmek isterim. Kitabını okurken aşırılığı, düşüncelerini ifade etme biçimi hayat hikayesini merak ettiriyordu ama yine de böylesi bir hayat hikayesi çıkacağını hiç tahmin etmiyordum.
Soylu bir ailenin oğlu olan, Fransız düşünür
Bana sözünü ettiğiniz bu Tanrı yüceyse, güçlüyse, adilse, iyiyse, kendisine hizmet etmemi ya da onu tanımamı bana bulmacalar ya da kaba şakalarla mı öğretmek ister?
Miguel de Cervantes Saavedra, çok okuyan bir adamdı (Don Quijote karakteri gerçek tarihsel bir şahsa dayanmasa da rivayete göre Cervantes’in karısının amcası bu tür romanlarda okuduklarına inanan biriymiş). Artık her şövalye romanının aynı sonla bittiğinden gına geldi ve bunları hicvetmek için ''Don Quijote'' adlı eseri yazdı. Gerçekten, eskiden
Nefreti ya da sevgisi gelecek yaşam için çok önem taşıyan bir Tanrı'nın elçileri olduklarını söyleyerek, halk üzerinde neler tezgâhlamıyorlar ki! Gelecekteki cezalardan ya da ödüllerden çekinerek, cezalardan kaçınmayı ve ödüllere değer vermeyi tek sağlayabilecek olan ve Tanrı’nın aracıları olan bu düzenbazlara başvurmak zorunda kalan insanların ruhu üzerinde nasıl bir itibar kazanmışlar! Bütün bu masallar yalnızca birkaç kişinin ihtirasının, kibrinin ve çılgınlığının meyvesidir ve bunlar başka bazı kişilerin saçmalığıyla beslenmiştir, ama bizden yalnızca küçümseme görmek üzere, yok edilmek üzere, içimize alıp, bir daha ortaya çıkmayacak şekilde emilmek üzere yaratılmışlardır. Ah, sevgili Juliette, senden bütün kalbimle rica ediyorum, sen de benim gibi tiksin onlardan!
Bütün aklı başında insanlar, insanları sonsuza dek mutsuzluğa gömmek için yaratacak kadar acımasız, tutarsız, barbar bir Tanrı kabul etmektense, Tanrı'ya inanmamayı çok daha kolay bulurlar.
İnsanın bütün ahlâkı yalnızca şu ifadede kayıtlıdır: kendin ne kadar mutlu olmak istiyorsan başkalarını da o kadar mutlu kıl ve bizim maruz kalmak istemediğimiz kötülüğü onlara yapma.
Uyarı: Din ve tanrı konusunda hassas olanlar incelememi okumayı şimdiden bırakabilir.
Marquis De Sade'ın tanrı, cehennem, cennet gibi ütopik, kutsal kitaplarda bolca sözü edilen kavramlarla maytap geçtiği muhteşem kitaptır kendileri. Sade bu kitabı özel olarak yazmamış, diğer kitaplarındaki tanrıyla ilgili bölümler derlenerek bu hale
PAPAZ : Ne yani, kehanetler, mucizeler, şehitler, bütün bunlar kanıt değil mi?
ÖLÜM DÖŞEĞİNDEKİ ADAM: Başlı başına
kanıta ihtiyaç duyan şeyleri kanıt olarak kabul etmemi sağlıklı bir mantıkla benden nasıl bekleyebilirsin?