Üsküdar mevlevihanesi'nin son postnişini Ahmet Remzi Dede birçok gayrimüslimin ihtidasına vesile olmuştur. Bunlardan en meşhurlarından biri Louis Massingnon'dur. İslam'a hayran ve Remzi dedenin de irfanına aşık olan Massignon Dede'ye müslümanlığını ilan etmek istediğini ifade ettiğinde dedenin kendisine batınen Sen zaten müslümansın. Zahiren bu papaz cübbesini taşırsan İslam'a daha çok hizmet edersin demiş olduğu Abdülbaki Gölpınarlı tarıkiyle rivayet edilirdi.
Ve derken Üsküdar Tophane
Kabataş ve Valideçeşme
Sultanahmet Sofular
Her yerde ve her zamanda
Anıt gibi ayakta Durabilen
Taşını kırarsınız çeşmelerin
Başını kırdığınız gibi şairlerin
Ama onlar
Yağmurlarla akrabadırlar
Yer konuğudurlar göklerin
Haber getirirler
Diplerinden dağların
Sesten lâmbalardır
Sihirli lâmbaları tarihin
Alınlarında tuğraları sultanların
Sultan Ahmed-i Sâlisin
Sultan Hâmid-i Sâninin
Sayfa 470
Sinan: Bu cami aşkımı yeryüzü durdukça yüceltecek, Mart ayının bu gününde buraya gelenler, aşkıma şahit olacaklar dedi. Mihrimah, iki adamın baktığı yere baktığında gördükleri karşısında kalakaldı. Edirnekapı'daki caminin minaresinden güneş batarken Üsküdar'daki kendi adına yapılan caminin minaresinden ay doğuyordu.
Benim doğum günüm 21 Mart. Ay ve güneş. Mihr ve Mah.
“Üsküdar, bir ulu rüyayı görenler şehri..”
İstanbul fetih cemiyeti
Bir zamanki Üsküdar
Üsküdar'ın bütün sokakları denize varıyordu. Üsküdar'ın bütün ağaçları; pembe çiçekli erguvanlar, yüzyıllık çınarlar, atkestaneleri, baygın kokulu ıhlamurlar, hanımeliler, akasyalar, manolyalar, yağan yağmur altında bir kez daha yunup yıkanıyorlardı bu gece. Dünya bir yağmur içindeydi.
Sayfa 19 - Dünya Bir Yağmur adlı öyküsünde
- Hakkın var Saffet, Üsküdarlı bir başka şehirliye benzer. Bana öyle gelir ki, Üsküdar'da hiç zengin oturmaz. Üsküdar'ın külhanbeyi olur ama zıpırı, edepsizi olmaz. Sanki burada ne haine, ne nanköre, ne de kancık adama rastlanır. Üsküdar'ın delisi bile sakin, zararsız olur gibime gelir. Üsküdar, İstanbul'dan Diyarbakır kadar uzaktır.
Vallahi öyle. Mesela Kadıköylüde de Kadıköylüyüm diyen bir taraf vardır ama ne olsa Beyoğlu tarafı, İstanbul tarafı insanıdır. Halbuki adam, Üsküdarlıyla iki kelime konuşur konuşmaz "Hemşerim, sen Üsküdarlısın" deyiverir. Kendine has bir konuşuşu, gülüşü, giyinişi vardır Üsküdarlının. Nasıl biz, Karadenizliyi lisanından hemen çakarsak, kendim için söylemiyorum ama adamı, Üsküdarlıyı daha iki lakırdı eder etmez anlayıverecek sanırım.
Hep böyle derler: "Allahla kul arasına girilmez, vasıta sokulmaz!"
Demişti...
Ona dedim:
-- "Budala, İstanbul'dan Üsküdar'a geçmek için vasıtaya muhtaçsın, ebedi hayata geçmek için vasıtaya muhtaç olunmaz, ne demek?" ...
Kitabı aldıktan sonra bir yere gitmek istediler, hava güzel fakat soğuktu. Hüseyin Nazmi dedi ki:
-- Ne zararı var? Bak güneşe! Bu güneşin altında, bunu denize karşı, Taksim Bahçesi'nde, ta o tepede, Üsküdar'ın denize akan manzarasının karşısında okuruz.
Sayfa 29Kitabı okuyor
kalbin cebimde bir yerimdeydi denize düşürdüm
köprüler açılmıştı üsküdar uyanıyordu
tophane rıhtımında oturdum yere tükürdüm
yere neden tükürdüğümü öğrenemeyeceksiniz
Istanbul, Galata, Eyüp ve Üsküdar adlı 4 kadılık ve esnaf için Lonca (Esnaf Odası) örgütü kuruldu. Okmeydanı'nda okçular ve Zeyrek'te pehlivanlar için kurulan tekkeler (kulüp olarak), Asya'dan gelen dervişan ve pirifaniler için Şehzadebaşı'nda açı lan Kalenderhane ve diğer tekkeler Istanbul'un ilk sosyal tesisleri oldu. Saraçhane inşa edilerek ilk semt ve sanayi sitesi kurulmuştur.
