9 Mart 1919 tarihinde Kırım'ın Yalta şehrinin Gurzuf köyünde doğar. Çocukluğu kıtlık, yoksulluk, Rus emperyalizminin zulmü ve büyük baskılar altında geçer. İlkokulu köyünde, ortaokulu Akmescit'te bitirir. Kırım Pedagoji Enstitüsü ikinci sınıfında iken İkinci Dünya Savaşı çıkar. 1941'de Ukrayna cephesinde Almanlara esir düşer. Almanların yenilmesi üzerine esir kampından kurtularak müttefik devletler safına sığınır. 1946'da Londra'ya yerleşir. İngiltere'deki hayatı da hiç kolay olmaz; bir taraftan yazarken en vasıfsız ve ağır işlerde çalışmak zorunda kalır.
"Türkçe bana anamın konuştuğu dil" diyerek yazı dili olarak Türkçeyi kabul eder. Türkiye Türkçesindeki ilk kitabı 1956 yılında Varlık Yayınları tarafından yayınlanan Korkunç Yıllar'dır. Yaşar Nabi ile mektuplaşarak tanışan Dağcı, eserlerini de posta yolu ile gönderir. Soğuk savaş şartlarının siyasi etkilerinin hissedilmesi, Sovyetler Birliği'nin sol entelijansiya ile kurduğu ilişkiler ve fikir hayatımızdaki çatlamalar yazarı yalnızlaştırmak üzereyken, Ötüken Yayınevi ile tanışır. Ötüken Yayınevi vasıtasıyla yirmiden fazla kitabı Türk okuyucusuyla buluşturur.
Dağcı Türk edebiyatının büyük yazarları arasındadır. Romanlarında Kırım Türklerinin yaşadığı acıları hüzünlü ama berrak bir üslupla aksettirir. Kitapları yıllarca elden ele dolaşır. Kırımla olan ilgisini hiçbir zaman koparmaz ve Kırım Türklerinin vatanlarına dönüşlerini anlatmayı ihmal etmez. Hatıralarında "Ben yalnızca Kırım'ın yazarı değilim ama Kırım'ın faciasını bütün gerçeği ve içtenliğiyle yalnız ben yazabilirdim" der. Hayatının son yıllarında içerisinde bulunduğu muhitteki karakterleri ele alan hikayeler de yazar.
En büyük destekçisi savaş sırasında Polonya'da tanıştığı ve 1998 yılında kaybettiği kıymetli eşi Regina Hanım olur. Aralarında Yazarlar Birliği'nin ve İlesam'ın yılın yazarı, Türk Ocakları'nın üstün hizmet ödülü de olmak üzere sayısız ödül alır. En son 21.03.2011 tarihinde Marmara Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü tarafından düzenlenen "Türk Dünyasında Zirve Şahsiyetler: Cengiz Dağcı" sempozyumuyla yazarlık macerası ele alındı.
Cengiz Dağcı, 22 Eylül 2011 Perşembe günü saat 12.30 sularında Sauthfields'teki evinde vefat etti. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun girişimleri ile Türkiye'den katılan kalabalık bir topluluk tarafından, 2 Ekim 2011 Pazar günü 69 yıldır görmediği Yalta'ya bağlı Kızıltaş köyünde toprağa verildi. Yazar böylece ebedi uykusunu doğduğu topraklarda uyumak imkânına kavuştu.
CENGİZ DAĞCI OKUYORUZ!!!...
Aman nazar değmesin bize, farklı farklı yazarlar, çeşit çeşit kitaplar okuyoruz... Okumaya da devam ediyoruz.
Ne zamandır aklımda, bir kaç yazar için bir okuma etkinliği düzenlemek istiyorum. Bunlardan ilki ve benim için en önemlisi Cengiz Dağcı...
Bkz. : youtu.be/rDAso02i9EQ
Bkz.2
Kendisi de Kırım Türkü olan yazarın kaleminden çıkan Onlar da İnsandı'da Stalin döneminde zulme, sürgüne, işkencelere maruz kalan Kırım Türklerinin hayatı anlatılıyor. İçten, yalın bir dili var kitabın. Sanki Karadeniz'in diğer tarafında değil de, bu tarafında yaşanmış bir olaymış gibi. Cengiz Dağcı da kitabı Türkçe kaleme almış.
Dikkatimi çeken bir şey oldu. Benzer acıları yaşamış, hayatı boyunca memleketinden uzakta yaşamak zorunda kalan yazarın, halkının hikayesini, acılarını anlattığı kitapta, "onlar da insandı" derken sadece kendilerini kastetmiyor. Kitabın ana karakterlerinden biri olan Bekir'e empati yaptırarak kendileri gibi olmayanlar için de söylüyor bunu.
Cengiz Aytmatov'a benzettim kalemini.
Güzel kitaptı. Tanıştığıma memnun oldum Cengiz Dağcı.
Onlar da İnsandıCengiz Dağcı · Ötüken Neşriyat · 20202,862 okunma
İnanılmaz!..
Uzun zaman oldu böyle baştan sonra akıcı bir kitap okumadım. Kitap o kadar güzeldi ki bunu nasıl dile dökeceğimi bilemiyorum. Belki bu inceleme size kitabı çok abartıyormuşum gibi gelecek. Kim bilir belki de incelemeden sonra kitabı okuyup benimle aynı duyguları paylaşır ya da tersi bir durum yaşayacaksınız. Şunu söylemeliyim ki
Kabahat sende Bekir Amca almayacaktın o hain MOSKOF'u evine ..
"Hiç bir iyilik cezasız kalmaz " derler kimse duyurmadı mı sana ?.
#spoiler
Okuduğum en güzel "dil" keyfi veren kitaplardan bir tanesi "onlarda insandı "
Yeryüzünden silinmiş bir "iyi insanlar vardı "masalı okumak isterseniz Cengiz Dağcı