Ruhun Ölümü

J.P. Sartre'den güzel bir eser daha bitmiş oldu. Yazar bu eserinde 1927'lerde yaşanmış olan Almanya ile Fransa arasındaki savaşı kaleme alıyor.

Savaş döneminde kendi içinde bulundukları durumu ve karşı cephe olan Almanya'nın sergilediği tutum ve davranışları kaleme almış.

O zamanlar Almanya'nın başında Adolf Hitler gibi büyük bir önder bulunduğu için yazar savaşı Fransa'nın kaybetmesini Hitler'e bağlamak konusunda bir itiraftan geri kalmıyor.

Ayrıca... Yazar kitapta başka bir şeyi daha itiraf ediyor; Almanların savaşa girmesini biz istedik biz kışkırttık diye de ekliyor.

Yazar, yenilen tarafta yani Fransa cephesinde rol aldığı için savaşta esnasındaki baskıyı ve savaştan sonraki Fransa durumunu kaleme almış.

Savaşta yenilen taraf olduğunun ne kadar kötü bir şey olduğunu sanırım kitaptan geçene şu ifade özetliyor. İnsanların Almanya'nın zaferinden sonra Fransız olması halinde gidip Almanca öğrenmek isteyip öğrenmeleri.

İşte savaş her şeyi yok ettiği gibi insanın vazgeçilmez varlığı olan dilini dahi ortadan kaldırabilecek derecede kötü bir şey.

Tüm bunlara bakınca da yazar kitabın ismine neden "Ruhun Ölümü" koyduğunu anlamak pek de zor olmasa gerek.

Yani ne desem bilemedim. Savaş var evet ama öyle etkileyici ve maduriyet dolu bir hikaye göremedim açıkçası. Savaş savaştır daha ne bekliyorsun diyenler olabilir. Fakat etkilenmedim ya! Tatsızdı.

Öncelikle Sartre nin üç kitabını da bitirmiş olarak aşılamaya çalıştığı felsefeyi anlayabilmek kolay değil tabi ki fakat her kitabında size kendinizi, toplumu, ve en önemlisi özgürlüğü sorgulatmayı başarıyor.
Yıkılış kitabı ülkedeki toplumsal analizi çok başarılı bir şekilde anlatıyor, ikinci dünya savaşını ve toplumun savaş hakkındaki düşünceleri, savaştayken bile savaşmak istemeyen halkı, esir düşenleri, kaçmaya çalışanları, barış isteyenleri, açlığı, sefaleti, inancını yitirmişleri ve tabiki tükenişi...
Yıkılış kitabı ilk iki kitaba göre oldukça ağır işliyor, karakterlerin kişilik analizlerine daha çok yer verilmiş ve ben kitabın ilk kısmını bir çırpıda bitirmişken ikinci kısmı bitirmek için bir hayli zorladım desem kendimi yeridir.
Baş karakterimiz olan Mathieu'ya kitabın ilk kısmında veda ediyoruz; neden gittiğini, neden savaştığını bile bilmeden can veren onlarca asker gibi. Devlet adamları masa başlarında kararlarını verirken savaşı başlatmakta ve bitirmekte hiçbir etkisinin olmadığının farkında olan halkın yıkılışına şahit oluyoruz. Sartre'nin savaş dönemini, varoluşçuluk felsefesini ve özgürlüğü sorgulatmayı çok beğendiğim bir şekilde ele aldığı bu üçleme romandan daha fazlasıdır benim için. Yıkılış Jean-Paul Sartre

Jean Paul Satre katıldığı 2.ci Dünya savaşının psikolojisini; hem toplu hem bireysel yıkılışın hikâyesini mükemmmel bir dil ve kurgu ile yazarken tarihi tanımlamaya yardımcı olmuş.
"Savaşı zenginler çıkarır, yoksullar ölür " sözüyle ne demek istediğini bu eserinde realist bir duyguyla okuyucuya aktarmış .
Okuması zor bir eser çünkü psikolojik tahlillerle durum analizi yaparak savaşın acımasızlığına dikkat çekmiş.
Tarihi bir olaya farklı bakış açısı kattığı için okunmalı diye düşünüyorum.
İyi okumalar dilerim .

Gerçekten, son dakikalarında insan mathieu delarue olabilir mi? Tüm hayatını mathieu olarak geçiren bir adam, finalini öyle yapabilir mi? Tüm güzelliklere bir kurşun atabilir mi? Bence atar. Bu üçleme okunmalı.

1940 yılında Almanlar'ın kuşatması altındaki Paris'in içinde bulunduğu umutsuzluk üzerine yazılmış. Özgürlük düşkünü bireylerin, düşüncelerinin, hayallerinin, yaşamlarının yıkılışından bahsediliyor buna ek olarak.
Tavsiye ederekten;
Keyifli okumalar..

Derin bir roman. Okurken kekremsi bir tat bırakıyor damakta. Okuduktan sonra etkisi bir süre zihni meşgul ediyor. Santre tüm realizmini konuşturmuş. Savaş nedir, kim kazanır, ne katar sorularının yanıtlarını buluyorsunuz. Bir askerin sahip olabileceği tüm hissiyatı, farklı kişilikteki askerlerle gösteren bir yapıt. Öyle hemen okuyayım da bitsin, su gibi aksın değil, yudum yudum özümseyeyim diyenlere , su gibi değil şarap gibi roman.
Savaşırken, savaşın sonuçlarıyla yüzleşirken yaşamaya çabalayan askerlerin romanı. Okuyalım okutalım.

Jean Paul Satre'nin "Özgürlük Yolları Üçlemesi" bitti. Bu hayatta bazı yazarlar vardır hayatımın belli dönemlerinde yarattıkları karakterlerle bana ilham vermişlerdir. Duygularımın, düşüncelerimin, hayallerimin o karakterlerde hayat bulduğunu görmüşümdür. Jack London'ın Martin Eden'i, John Steinback'in Doc Wilkinson karakteri ve Sartre'nin sosyalist felsefe öğretmeni Mathieu Delarue benim için çok önemli bir yere sahip.
《☆☆☆》
Serinin üçüncü kitabı "Yıkılış" 1940 yılında geçiyor. O meşhur Blitzkrieg taktiği ile birkaç günde Almanya Fransa'yı işgal eder. Savaş başlamadan bitmiş gibidir. İşte bu atmosferde 1.5 yıldır askerdedir Mathieu. Sevdiği kadınlar başkaları ile evlenmiş, dostları ülkenin farklı yerlerine dağılmıştır. O dönemin psikolojisini hissediyorsunuz. Savaşmak istemeyen bir halk var. Savaşın henüz başları olduğu için kimse Almanların neler yapabileceğini bilmiyor. Barış olacağını umut edenler var. Savaşın İngiltere'ye sıçrayacağını, günün sonunda Amerika'nın savaşa girip işi bitireceğini düşünenler var.
《☆☆☆》
Mathieu çok değişmiştir bu süreçte. O hayatı sorgulayan, sistemi eleştiren, özgürlüğüne düşkün adam gitmiştir. Artık özgür değildir, savaşı kaybetmişlerdir, geleceği ve ne olacağı belirsizdir. Bir daha bir kadını sevebilecek mi, sevilecek mi? Hayatın anlamını sorgulamaya uğraşmaz artık. Yaşamakla yaşamamak arasında bir yerdedir. Fakat ne aptalca bir savaşta ölmeye niyeti vardır ne de yaşamak için herhangi bir çabası...
《☆☆☆》
Bazı kitaplar vardır; kapağını ilk açtığınız halinizle, kapattığınız arasında fark vardır. İşte ben Özgürlük Yolları serisinde avare yaşayan, hayatın nimetlerinin kıymetini bilmeyen, özgürlüğü isteyen ama sorumluluklarına katlanmayan bir adamın yaşam serüveninde kendimi buldum.

Özgürlük üzerine arayışın mükemmel bir romanlaşmış bir hâli. Ne kadar ağır bir kitap olsa da varoluş üzerine okuduğum kitaplar arasında en iyiler içinde. Varoluş üzerine okuyorsanız bu kitabı okumadan geçmeyin. Özellikle varoluşun sosyolojik ve felsefik yapısı kitapta çok güzel işlenmiş...