İgteizm
Dil, Doğruluk ve Mantık kitabının başka bir bölümünde Ayer, Tanrı hakkında anlamlı bir şekilde konuşabileceğimiz fikrine karşı çıkar. Ayer'e göre "Tanrı vardır" ifadesi ne doğru ne de yanlıştır. Bu ifade ona göre, kelimenin tam anlamıyla anlamsızdır, çünkü tanım gereği doğru değildir (gerçi Aziz Anselmus'un takipçileri Ontolojik Argümanı kullanarak Tanrının zorunlu olarak var olması gerektiğini söylemişlerdir). Üstelik Tanrının var olduğunu ya da var olmadığını kanıtlayan bir sınama da yoktur, çünkü Ayer, Tasarım Argümanını reddeder. Dolayısıyla Ayer ne (Tanrının var olduğuna inanan) teisttir ne de (Tanrının var olmadığına inanan) ateisttir. Daha ziyade, "Tanrı vardır" ifadesinin diğer anlamsız ifadelerden biri olduğunu düşünür. Bazıları bu konumu "igteizm" olarak adlandırır. Dolayısıyla Ayer, Tanrının varlığı ya da yokluğuyla ilgili olarak tartışma nın tamamen anlamsız olduğunu düşünen bir igteisttir.
Sayfa 284 - Alfa Yayınları
Tanrı’nın Basitliği
.. İlahi sıfatlardan birinin Tanrı da bulunup bir diğerinin bulunmaması mümkün olmadığı gibi bu sıfatların Tanrı’dan başka bir varlık da bulunması da imkansızdır. Bunu mantıksal bir ifadeyle özetlemek gerekirse denilebilir ki Tanrının gerek varlığı ve mahiyeti gerek zatı ve sıfatları gerekse farklı sıfatları birbirleriyle içlemsel olarak özdeş olmamalarına karşın, kaplamsal olarak özdeştirler. Bir başka ifadeyle Tanrının varlığı mahiyeti zatı ve sıfatları O’nda birbirinden farklı anlamlara delalet etse de hepsi O’nda zorunlu olarak bir arada bulunup, var olmamaları veya birbirlerinden ayrı var olmaları ontolojik bir imkansızlık gibi görünmektedir.
Sayfa 95Kitabı okudu
Tanrı’nın varlığı üzerine Kozmolojik Kanıt
(Leibniz'de)Kozmolojik kanıt, dünya mutlak olarak değil, varsayımsal açıdan zorunlu olduğundan, mutlak olarak zorunlu tek varlık gereksindiğimiz konusundadır. Değişik dünya durumlarını birbirine bağlıyan nedensellik, bir dünyanın neden var olduğunu göstermez. Var olan vardır. Var olacak var olacaktır. Dünyanın ilk siz-sonsuz olduğunu varsaysak bile, bir dizinin nedeniyle bağlantılı olarak zorunluk düşüncesine varamayız. Bu bakımdan, olup bitenlerin dünya-üstü bir nedeni bulunması gerekir.
Tanrı’nın varlığı iddiasını reddetmek, neden zorunlu olarak ’Tanrı’nın var olmadığı iddiasını sunmayı gerektirmez? Çünkü bir iddiayı kanıtlamakla yükümlü olan taraf iddia sahibi olan taraftır. Tanrı’nın varlığı konusundaki orijinal iddia teizm tarafında ileri sürülmektedir. Yani teizm ’Tanrı’ diye bir şeyin var olduğunu ileri sürmektedir. Dolayısıyla, ispat yükümlülüğü teist taraftadır. Negatif ateistlerin bakış açısına göre, eğer bu ispat yükümlülüğü yerine getirilemezse, yani varlığı iddia edilen Tanrı’nın var olduğu gösterilemezse, doğal tavır bu iddianın reddi olmaktadır.
Sayfa 102Kitabı okudu
"Hikmeti Nedir?.."
- " (...) Uzlaşmacı özgür irade görüşü, çağdaş filozoflar arasında önemli ölçüde bir geçerliliğe sahiptir. Dahası, bu görüş, Tanrı’nın takdirinin meydana gelen her şeyi belirlediğini ileri süren güçlü bir ilahî hükümranlık görüşünü sürdürmek isteyen teologlara da cazip gelmektedir. Diğer taraftan, Hıristiyan filozofların ekseriyeti, bu görüşü
_İnsanIar, kuşIar gibi uçmayı, baIıkIar gibi yüzmeyi öğrenmişIer ama insan gibi yaşamayı öğrenememişIer.
_Görmek isteyenler için ışık, istemeyenler için karanlık vardır.
_Hiçbir şeyi kendisi kadar sevmeyen insan, sevdiği varlıkla, kendi kendisiyle baş başa kalmaktan çok hiçbir şeyden korkmaz. Her şeyi kendi için arar ama en çok kendinden kaçar.
_Anlamak, sevmenin başlangıcıdır.
_Üzülme, kızma, sadece anla. İnsanlara kahkahalarla gülmek ya da nefret duymak yerine onları anlamak için çaba sarf ettim.
_Tutkulardan kurtulup özgürleşmek için, eylemlerimizin gerçek nedenlerini anlamalıyız. Anlamak, onları dönüştürür.
_Aklın kılavuzluğunda yaşayan insan başkasının kendisine olan nefretine,
Tanrının Varlığının Teolojik Argümanı
"Düzen ve Amaç Argümanı" olarak da bilinen teleolojik argüman da, tıpkı kozmolojik argüman gibi, ampirik bir argümandır. Yani, o da dünyadan, dünyadaki olgulardan yola çıkıp Tanrı'nın varoluşuna doğru gider. O, aynı zamanda bir analojiye, yani insan tarafından imal edilmiş saat benzeri nesnelerle doğal dünya arasında kurulan bir
Sayfa 252Kitabı okudu
ŞERÎAT VE KADIN : Tanrı buyrukları, Din, Şeriat ve Fıtrat, Kadınları doğal Anaç, doğuran bedeninde var edip yaratan Tanrıçalıktan köleliğe, önünde kıpte edillen yücelikten, onuru iradesi kıralırak hasiyetsizlliğe indiren, bu geriye dönüşů, Ortaçağa yönelişe isyan etmeyen, "HAYIR" diyemiyen Aydınların ve tüm erkeklerin gafletinden
Halbuki Tanrı, göstermiş olduğum gibi, her şeyin öz ve varlığının tek nedeni olmasından dolayı, bundan şu sonuç çıkar ki, zorunlu olarak Tanrı ile meydana gelen şeyler arasında gerek öz gerek varlık bakımından bir fark olmalıdır; çünkü her eser kendi nedeninden, şüphesiz ona bağlı olması bakımından ayrılır. Diyelim, bir adam başka bir adamın varlığının nedenidir, yoksa ezeli bir hakikat olan ve bunun sonucu olarak, bir adam tarafından meydana getirilmiş olmayan özünün nedeni değildir. Böylece biri öteki ile meydana getirilmiş olan iki kimsede aynı öz vardır, fakat aynı varlık yoktur, o suretle ki, birinin varlığı bitmeden ötekinin varlığı bitebilir ve tersine, birinin özü yok olmadan ötekinin özü yok olamaz ya da yanlış olamaz. Bu gösterir ki, bir şeyin aynı zamanda hem özünün hem varoluşunun nedeni olan bir varlık zorunlu olarak gerek öz, gerek varoluş bakımından bu şeyden ayrılmıştır.
Halbuki Tanrının aklı, bizim aklımızın özünün olduğu kadar varlığının da nedeni olduğu için, bundan şu sonuç çıkar ki, Tanrının aklı bizimkinden gerek özü gerek varlığı bakımından ayrılır ve onlar birbirlerine ancak söylemiş olduğumuz gibi ad bakımından benzerler.
Tanrının iradesi için de aynı şeyin söylenebileceği ve aynı usavurmanın yapılabileceğini anlamak kolaydır.
usavurma
bileşik · ad
1.
usavurmak eylemi.
2.
FELSEFE TERİMİ
bilinen ya da doğru olarak kabul edilen belli önermelere dayanarak başka önermeler çıkarma, önermeden önermeye geçerek düşünme.
Scotus, Tanrının özünü meydana getiren iradenin O’nda da akıl ve bilgiden önce geldiğini söyler. Scotus, bu durumun doğal sonucu olarak, Tanrının evreni zorunlulukla değil de özgürce yarattığını öne sürer. Tanrı, evreni yarattığı gibi yaratmayabilirdi de. Bundan dolayı, evrenin varlığı, zorunlu olmak bir yana, Tanrının özgür iradesinin bir sonucu olmak durumundadır.
Sayfa 366 - Say Yayınları.
